OLEV: Personeelsbeleid

Schade bij verlies van kennis en informatie

Nederland is een van de meest ontwikkelde landen in de wereld op het gebied van economie, wetenschap en techniek. Dat maakt ons ook een doelwit voor landen die technologie en kennis willen stelen. Die landen kunnen werknemers beïnvloeden of aansturen om bedrijfsinformatie te delen. In sommige landen is het bijvoorbeeld verplicht om mee te werken met de overheid en worden mensen bij terugkomst bevraagd over opgedane kennis in een ander land. Dit brengt mogelijk veiligheidsrisico's met zich mee als die informatie wordt gebruikt voor ongewenste doelen, zoals de ontwikkeling van massavernietigingswapens.

Lees meer hierover op onze pagina over Spionage.

Veiligheidscheck of integriteitscheck bij werving en selectie

Om de veiligheidsrisico's te verkleinen, raden wij u aan om een veiligheidscheck en/of integriteitscheck uit te voeren bij het aantrekken en in dienst nemen van nieuwe medewerkers. Daarnaast dragen opleidingen en trainingen bij aan een groter veiligheidsbewustzijn onder uw personeel.

Veiligheidscheck

Bij het aantrekken en in dienst nemen van nieuwe medewerkers is het belangrijk dat uw HR-mensen veiligheidsbewust zijn. Zij zijn het 1^e aanspreekpunt voor nieuwe medewerkers en kunnen problematische signalen in cv's of netwerken van nieuw personeel opmerken, zoals: Heeft iemand in een land met een verhoogd risico gewerkt? Zitten er opmerkelijke gaten in iemands cv? Heeft de kandidaat nevenfuncties die de aandacht trekken?

Afhankelijk van het soort risico kunt u voor sommige functies een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) eisen. Bij de aanvraag van een VOG is er een toetsing op specifieke functie-onderdelen die belangrijk zijn voor het werk dat de medewerker gaat uitvoeren. Houd er rekening mee dat er voor de afgifte van een VOG alleen wordt gekeken naar strafbare feiten binnen een bepaalde periode, de 'terugkijktermijn', en dat er alleen Nederlandse systemen worden gebruikt, soms aangevuld met gegevens uit andere EU-landen. Het zegt dus weinig over mensen die nog maar net of nog niet eens in Nederland of de EU zijn. Soms biedt een buitenlandse verklaring die lijkt op een VOG wel uitkomst.

Functies waarin iemand de nationale veiligheid kan schaden moeten als een vertrouwensfunctie worden aangewezen. Om zo'n functie uit te voeren, bijvoorbeeld bij ABDO-bedrijven, is een verklaring van geen bezwaar (vgb) noodzakelijk. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) of Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) geeft een vgb af na een veiligheidsonderzoek.

Integriteitstest

Bij werving moet u ook een integriteitstest gebruiken. Deze meet of:

• het gedrag van de kandidaat in lijn is met regels en algemeen geldende waarden, ook als er druk wordt uitgeoefend of regels onduidelijk zijn;
• de kandidaat zich niet door oneigenlijke motieven laat leiden, maar door het algemeen belang. En dat hij/zij zich niet laat verleiden om regels niet of te ruim toe te passen;
• de kandidaat consistent is in zijn of haar gedrag, en daarvoor verantwoordelijkheid neemt.

U kunt geheimhoudingsbepalingen in de arbeidsovereenkomst opnemen die ook na uitdiensttreding blijven gelden. Maar we raden ook aan om, na beëindiging van het dienstverband, mensen die met gevoelige kennis of technologie hebben gewerkt een vorm van nazorg te geven, bijvoorbeeld door met hen contact te houden.

Opleiding en training

Zorg ervoor dat iedereen getraind is om veiligheidsrisico's te herkennen en weet wat de juiste manier is om erop te reageren. Denk hierbij aan:

• belangrijke informatie en regelingen in het welkomstpakket opnemen, zoals een (verplichte) onderdeel of briefing over economische veiligheid voor medewerkers die met gevoelige kennis of technologie werken;
• een opfriscursus;
• een plek op het intranet waar medewerkers hun kennis en alertheid kunnen testen.

Hulp nodig?

• Bent u op zoek naar informatie over het aannemen of detacheren van personeel uit Nederland, de Europese Economische Ruimte (EER) of Zwitserland, of naar informatie over het aannemen van kennismigranten van buiten de EU/EER? Lees de veelgestelde vragen op het Ondernemersplein.
• Bent u op zoek naar informatie over het openen van een kantoor in het buitenland of over het land waarin u een kantoor wilt openen? Kijk op het Ondernemersplein of onze pagina’s over landen en gebieden.
• Heeft u vragen over het aannemen van personeel uit Rusland, Belarus of Oekraïne? Kijk bij ons Sanctieloket Rusland.
• Wilt u (vermoedens van) spionage of ongewenste beïnvloeding melden? Neem dan contact op met de AIVD. Bedrijven met een ABDO-autorisatie kunnen ook contact opnemen met het Bureau Industrieveiligheid van de MIVD.