Maatschappelijk verantwoord ondernemen: nu mag het nog, straks is het verplicht

IMVO-steunpunt helpt bij verantwoord ondernemen

Bij IMVO houdt een onderneming rekening met de gevolgen van (internationaal) zakendoen voor mens, dier en milieu. Dat betekent dat bedrijven met 'gepaste zorgvuldigheid' handelen. In het Engels heet dit 'due diligence'.

De overheid ondersteunt Nederlandse bedrijven bij IMVO op basis van de OESO-richtlijnen. Deze regels omschrijven helder wat 'gepaste zorgvuldigheid' betekent. Zo raken de richtlijnen thema's op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en transparantie en verslaggeving. Maar ook onderwerpen als wetenschap en technologie, corruptie, consumentenbelangen en mededinging, en belastingen vallen hieronder.

People, Planet, Progress

Daarnaast zijn er ook talloze praktijkvoorbeelden van bedrijven die al veel aan IMVO doen. Een daarvan is VodafoneZiggo, leverancier van mobiele en vaste communicatiediensten en televisie. Het bedrijf heeft met een van de meest complexe productketens ter wereld te maken: die van de elektronica.

VodafoneZiggo startte in 2018 met een zeer uitgebreide MVO-strategie: People, Planet, Progress. In 2025 wil het bedrijf met energiebesparende maatregelen de negatieve milieu-impact van zakendoen halveren. Ook willen ze 2 miljoen mensen vooruithelpen in de samenleving, onder meer met Online Masters voor scholen. Met dit gratis lesprogramma leren scholieren digitale vaardigheden om veilig en vaardig online te zijn.

Mobiliteit en verduurzamen

Het bedrijf zet veel stappen op het gebied van mobiliteit en verduurzamen. Zo hebben alle medewerkers een ov-kaart, staan kantoren dichtbij treinstations en gebruiken de monteurs in de binnenstad e-scooters, e-steps en bakfietsen. Daarnaast  werkt het personeel voor 50% thuis. Verder installeert het bedrijf energiezuinige apparatuur en slimmere koelsystemen en koopt het voor 100% groene elektriciteit in.

Corporate social responsibility-manager Marloes Vierkant: "Bij alle stappen die we zetten, betrekken we onze medewerkers, belanghebbenden en klanten. Bijvoorbeeld via teambijeenkomsten een jaarlijks People Planet Progress-festival met webinars, en – heel praktisch – met prikteams voor het opruimen van (plastic) afval."

Om de duurzaamheidsdoelen te halen, zijn er financiële afspraken met de bank voor de duurzame obligatieleningen van VodafoneZiggo. De besparingen die het bedrijf hiermee verdient, stopt het weer in nieuwe, groene en duurzame projecten.

Ethisch en duurzaam inkopen

Maar IMVO zit voor een groot deel ook bij de leveranciers, zegt hoofd inkoop Niek Hoogerheide. "Leveranciers willen graag bijdragen. Ze denken mee over energiebesparende en afvalverminderende maatregelen in de keten. En we nemen onze duurzaamheidseisen voor ethisch en duurzaam inkopen mee in nieuwe inkoopcontracten, en kijken bestaande contracten hierop na.

Anderhalf jaar geleden zijn we daarvoor een samenwerking aangegaan met bureau EcoVadis. Dit bedrijf geeft inzicht in hoe ethisch en duurzaam een leverancier handelt. Ze beoordelen dit op basis van 4 thema's: arbeids- en mensenrechten, milieu, duurzaam inkopen en ethiek."

Er zijn ook dilemma's, legt Hoogerheide uit. "Het is een uitdaging om ook kleinere leveranciers bij onze strategie te laten aansluiten. Ze willen in veel gevallen wel meewerken, maar beschikken vaak niet over voldoende mensen of middelen om aan IMVO te doen. Of om de juiste papieren aan te vragen. Verder is nog lang niet alles te verduurzamen. Zo werkt de mobiele telefonie nog veel met schaarse metalen en batterijen die maar kort meegaan. Dus wat doe je als er nog geen duurzame alternatieven zijn? Wat is dan je beleid?"

"IMVO moet in je DNA"

Toch raadt Hoogerheide andere ondernemers aan de oogkleppen af te doen en helemaal voor IMVO te gaan. "Dit is niet meer weg te denken in je zakendoen. IMVO moet onderdeel zijn van je DNA. Wil je in de toekomst als ondernemer relevant blijven, dan moet je gewoon volop hieraan meewerken. Klanten vragen erom, je medewerkers en samenwerkingspartners vragen erom. Je trekt er ook jong talent mee aan, dat speciaal op zoek gaat naar bedrijven die bijdragen aan het welzijn van mens, milieu en samenleving. Het heet niet voor niets maatschappelijke verantwoordelijkheid."