FG4 - Vervang op een lichtmast de armaturen met spaarlampen of gasontladingslampen door ledarmaturen
Vervang buitenverlichting door ledverlichting. Wanneer dit moet, hangt af van het soort verlichting dat u buiten heeft hangen.
Hieronder staat wanneer u de buitenverlichting moet vervangen door ledverlichting:
- Mastarmaturen met spaarlampen en gasontladingslampen
- Terreinverlichtingsarmaturen met gasontladingslampen
- Wandarmaturen met spaarlampen en halogeenlampen
- Armaturen met gasontladingslampen en tl-buizen
Led staat voor Licht Emitterende Diodes. Ledlampen geven evenveel licht als andere soorten verlichting, maar doen dat met minder vermogen. Daardoor is er minder stroom nodig om de ruimte te verlichten, zo bespaart u energie. Ook geeft de lamp minder warmte af aan de ruimte.
Ledlampen hebben ook ander voordelen in vergelijking met normale verlichting, zoals:
- Ledlampen gaan langer mee dan andere lampen.
- Ledlampen zijn onderhoudsarm.
- Wanneer u een ledlamp aanzet, gaat deze gelijk zonder te knipperen aan.
- Als een ledlamp kapotgaat, schakelt deze direct uit en verbruikt dus niet onnodig stroom.
- Ledlampen kunnen goed tegen trillingen en schokken.
De nieuwe armaturen zijn ontworpen voor de ledlamp. De opbrengst van deze armaturen is beter. De opbrengst van de armaturen heeft invloed op het totale rendement. Het armatuurrendement beïnvloedt dus het totale verlichtingsrendement.
Huidige situatie
Er zijn lichtmasten met armaturen met spaarlampen of gasontladingslampen (kwiklampen, SON, HPL, HQL of HPI) aanwezig, waarbij het armatuur kan worden vervangen zonder de mast te vervangen.
Herkenning
Halogeenlampen en gloeilampen herkent u beiden aan een gloeidraadje dat het licht uitstraalt. Beide typen lamp worden snel erg warm als u ze inschakelt.
Spaarlampen bestaan uit kleine opgevouwen tl-buisjes die u soms direct kan zien en soms een glazen omhulsel hebben (voorzien van een melkwit laagje).
Tl-buizen (typen T12 en T8) zijn herkenbaar aan het knipperend opstarten als de lampen nog koud zijn en knipperen als een lamp kapot is. Verder worden T8 en T12-lampen warm als deze een poosje aanstaan. Ledbuizen hebben vaak een melkwit laagje op het glas van de lamp, waardoor deze buizen er behoorlijk hetzelfde uit kunnen zien als tl-verlichting.
Gasontladingslampen bestaan uit buizen van diverse vorm die gevuld zijn met een gas. De groep omvat verschillende typen zoals kwiklampen, SON-T, HPL-, HQL- of HPI-lampen.
Ledlampen zijn lastig te onderscheiden van normale verlichting. Dit komt omdat ze vaak een melkwit laagje hebben op het glas van de lamp.
Uitvoering
U kunt ledlampen als buitenverlichting gebruiken voor:
- het verlichten van gebouwen en parkeerterreinen
- contourverlichting van (bedrijfs-)terreinen
- oriëntatieverlichting
- beveiligingsverlichting
- tuin- en sfeerverlichting
U moet de gehele armatuur vervangen door een armatuur met ledverlichting. Wanneer u de armatuur van een lichtmast vervangt, blijft de lichtmast behouden. Bij het plaatsen van de nieuwe armaturen is het belangrijk dat de lampen evenveel licht geven. Ook moet de kleur van het ledlicht lijken op de oude kleur.
Relevante regelgeving
Er is een Europese Ecodesign richtlijn (EU 2019/2022) voor verlichting. Hierin staan eisen over de energie-efficiëntie. Daarnaast gelden er ook beperkingen vanuit de RoHS-richtlijn (EU 2011/65) die het gebruik van kwik in verlichtingsproducten zoals tl-buizen reguleert.
Naast gloeilampen worden ook halogeenlampen en fluorescentielampen zoals spaarlamp, pl-lamp en tl-buis uitgefaseerd. Vanaf 24 augustus 2023 mogen er in de Europese Unie geen tl-buizen van het type T5, T8, T12 tl-buizen meer geproduceerd of op de markt gebracht worden. Dit geldt ook voor pl-lampen. Voor halogeenmetaaldamplampen en hogedruk-natriumdamplampen geldt dit vanaf februari 2027.
Voor gloeilampen geldt het verbod al sinds 2012, voor halogeenlampen (voor verschillende lamptypen) vanaf 2016 en voor spaarlampen vanaf 2021. Bestaande voorraden mogen nog wel verkocht worden.
Deze lamptypen voldoen niet meer aan de minimale efficiëntie-eisen. Ledverlichting doet dat wel en is daarom een logisch alternatief.
Doelmatig beheer en onderhoud
Zorg voor een doelmatig gebruik van buitenverlichting:
- Controleer jaarlijks armaturen, lampen, reflectoren en bijhorende schakelingen en regelingen.
- Vervang bij niet-correcte werking de armaturen of onderdelen ervan.
- Maak jaarlijks de armaturen, lampen, reflectoren en eventuele sensoren schoon.
- Vervang defecte lampen.
Economische randvoorwaarde
Niet van toepassing.
Technische randvoorwaarde
Het ledarmatuur kan worden toegepast op de bestaande lichtmast.
Direct uitvoerbaar (zelfstandig moment)
Nee
