R-ladder - strategieën van circulariteit
Bent u ondernemer en merkt u dat grondstoffen duurder worden of niet meer te krijgen zijn? Zorgt dat voor vertraging van uw eindproduct? De R-ladder biedt u 4 circulariteitsstrategieën waarmee u kunt besparen op uw grondstofgebruik.
De R-ladder (die heet zo, omdat in het Engels elke strategie met een ‘R’ begint) geeft het niveau van circulariteit aan. Hoe hoger een strategie op de R-ladder staat, hoe meer circulair de strategie is. Strategieën hoog op de ladder besparen dus meer grondstoffen.
Hieronder leest u meer over de strategieën.

In het kort: Reduce, Rethink, Renew, Re-use
- Reduce (R1) – Verminderen
Bovenaan de ladder staat het verminderen van grondstoffengebruik voor producten. - Rethink (R2) – Vervangen
Substitutie van eindige grondstoffen door duurzaam geproduceerde hernieuwbare grondstoffen. - Renew (R3) – Verlengen
Langer en intensiever gebruik van producten en onderdelen door hergebruik en reparatie. - Re-use (R4) – Verwerken
Door hoogwaardige recycling van materialen en tegengaan verliezen in afvalfase.
Hoe hoger op de R-ladder, hoe lager het grondstofgebruik
Het Nationaal Programma Circulaire Economie (NPCE) beschrijft 4 circulariteitsstrategieën:
- R1. Verminderen (Reduce)
- R2. Vervangen (Rethink)
- R3. Verlengen (Renew)
- R4. Verwerken (Re-use)
Door aan de 4 ‘knoppen’ te draaien is besparing op grondstoffengebruik mogelijk op verschillende plaatsen in de productketen.
Hieronder leest u meer over deze strategieën.
R1. Reduce (minder)
Stap af van producten of materialen die u eigenlijk niet nodig hebt, zowel vanuit inkoop- als productieperspectief. Maak een product overbodig als het gemist kan worden.
R2. Rethink (beter)
Schaarse grondstoffen vervangen door hernieuwbare grondstoffen en biogrondstoffen. Of andere beschikbare grondstoffen gebruiken met een lagere milieudruk.
R3. Renew (langer)
Verleng de levensduur van producten door ze op te knappen of te moderniseren. Denk aan hergebruik van een afgedankt product, een apparaat opknappen (refurbishment) of repareren. Maak nieuwe producten van oude producten. Dit vermindert de vraag naar nieuwe grondstoffen.
R4. Re-use (opnieuw)
Verwerk afval tot hoogwaardige grondstoffen. Denk aan het verwerken en hergebruiken van grondstoffen en reststromen of afval, zoals gras, afvalhout en koffiedik.
Reparatie
Benieuwd hoe u zich als bedrijf goed voorbereidt op de nieuwe Europese wetgeving? Ontdek wat het Recht op Reparatie voor uw bedrijf betekent op het Kennisplein Reparatie.
Grondstofgebruik
Het kabinet wil dat de economie in 2050 volledig circulair is. In het Nationaal Programma Circulaire Economie staan maatregelen om voortaan zuiniger om te gaan met grondstoffen. En dat is nodig: de verwachting is dat het wereldwijde grondstoffengebruik tussen nu en 2060 verdubbelt als er niets verandert. Dit is nadelig voor mens en milieu. Ook brengt het risico’s met zich mee voor de leveringszekerheid en maakt het ons kwetsbaar voor prijsstijgingen. De Nationale Grondstoffenstrategie uit 2022 zet in op het verkleinen van deze risico's. Op het Kennisplein Kritieke Grondstoffen leest u meer over slim omgaan met kritieke grondstoffen.
Nieuwe ketens
Nederland loopt voorop in nieuwe verdienmodellen en zet in op gezond en zuiniger omgaan met grondstoffen. Door innovatie zorgen we samen voor een sterke, toekomstbestendige economie en meer banen. Zo ontstaan nieuwe ketens en nieuwe manieren van samenwerken.
De volgende generatie moet kunnen rekenen op voldoende grondstoffen. Daarom is het belangrijk om nu in actie te komen. Welk verschil kunt u maken als ondernemer?
Samenwerken in de keten
Circulair ondernemen vraagt om samenwerking. Er zijn partners in de keten nodig om de overgang naar een circulair Nederland in 2050 te realiseren. Wij helpen ondernemers in de keten elkaar te vinden. Hoe werkt dit in de praktijk? Welke ketenpartners zijn voor u belangrijk en met welke partijen deelt u uw kennis en inzicht? Lees onze praktijkvoorbeelden van hoogwaardige verwerking en samenwerking in de keten.

"We brengen afval van ziekenhuizen terug in circulaire producten"
Ziekenhuizen produceren veel afval. Zo worden na één operatie 4 tot 8 vuilniszakken aan spullen weggegooid. Lees hoe GreenCycl van medisch afval nieuwe producten maakt.
Lees het praktijkverhaal
Wilt u meer weten over samenwerken aan circulaire oplossingen? Bekijk dan de pagina’s Hoe werk ik samen in de circulaire economie? en Aan de slag in de circulaire economie.
Financiële steun
Gids nodig bij uw zoektocht naar financiële steun? Lees meer over mogelijke financiële steun bij circulaire projecten.