Rijkstrajecten in de energieketen
De verduurzaming van het energiesysteem is een grote opgave. De Rijksoverheid werkt middels diverse trajecten aan deze opgave. Het gaat dan onder andere over strategie, realisatie van energie-infrastructuurprojecten of de ruimtelijke inpassing ervan. Dit overzicht geeft weer in welke landelijke trajecten binnen het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) wordt gewerkt aan de realisatie van een duurzaam energiesysteem.
Animatie realisatie energietransitie
(Een animatie. Voice-over:)
VOICE OVER: In Nederland neemt de vraag naar energie al jaren flink toe.
Tegelijkertijd willen we af van fossiele brandstoffen,
zoals aardgas, kolen en olie.
Door deze transitie hebben we in de toekomst veel meer duurzame energie nodig.
Maar ons huidige energiesysteem is nog niet klaar voor die groei.
Daarom passen we het systeem aan en breiden we onze infrastructuur uit,
op land, en op zee.
Dit betekent dat de komende jaren overal in Nederland de schop in de grond gaat.
We leggen nieuwe kabels en buisleidingen aan,
en bouwen hoogspanningsverbindingen en elektriciteitsstations bij.
De uitvoering van deze projecten heeft veel impact.
Alleen al in de woonwijken moet een op de drie straten worden opengebroken,
een grote verbouwing dus.
We gaan hier dan ook allemaal wat van merken.
Het gaat om grote projecten, die niet zomaar zijn afgerond.
Daardoor blijft het voorlopig druk op het elektriciteitsnet.
Gelukkig levert de grote verbouwing ons ook veel op.
Dankzij het uitbreiden van onze infrastructuur
is er straks veel meer duurzame energie beschikbaar.
Zo zullen we op zee doorgroeien naar 70 gigawatt aan windenergie.
En ook op land groeit het aandeel wind- en zonne-energie door.
Met die duurzame energie verlichten we straks onze woningen,
rijden we elektrisch en kunnen we onze bedrijven verduurzamen.
Daarnaast helpt het om onze energie betaalbaar te houden
en om minder afhankelijk te zijn van andere landen.
Maar, hoe ziet ons toekomstige energiesysteem er dan uit?
We gaan gebruikmaken van veel verschillende duurzame energiebronnen,
met wind- en zonne-energie als de ruggengraat van ons nieuwe systeem.
Veel van onze energie gaan we opwekken op de Noordzee.
Die energie transporteren we naar land in de vorm van elektriciteit,
en later ook waterstof.
Al deze windenergie komt zo veel mogelijk in de buurt
van clusters van industrie en bedrijven aan land.
Wel zo handig, want zo kan de energie direct worden gebruikt
op de plekken waar de vraag het hoogst is.
Op land plaatsen we extra zonnepanelen en windturbines.
Dat gebeurt zo veel mogelijk op geschikte plekken,
zoals langs snelwegen en op gebouwen.
Zo benutten we de ruimte optimaal.
Omdat de wind niet altijd waait en de zon niet altijd schijnt,
zetten we ook in op het opwekken van elektriciteit via kernenergie.
Daarmee zorgen we voor een stabielere energievoorziening.
De opgewekte energie vervoeren we over land
met nieuwe hoogspanningsverbindingen en elektriciteitsstations.
Ook bouwen we met bestaande en nieuwe buisleidingen
een landelijk netwerk voor waterstof.
Verder leggen we nieuwe warmteleidingen aan
en zorgen we voor mogelijkheden om energie op te slaan,
bijvoorbeeld met grote batterijen.
Daarmee is de duurzame energiemix compleet.
Overheden realiseren deze energieprojecten samen met alle betrokken partijen,
zoals netbeheerders, bedrijven, omwonenden en maatschappelijke organisaties.
Daarbij kijken al deze partijen met elkaar naar keuzes
zoals de locatie en volgorde van projecten.
Die keuzes zijn niet eenvoudig, want de ruimte is schaars
en er is ook grond nodig voor woningen, bedrijven, natuur en recreatie.
De meest geschikte plekken, met oog voor de natuur
en het beste moment voor elk project, bepalen we daarom met elkaar.
Zo bouwen we samen aan een toekomst met volledig duurzame energie.
RUSTIGE MUZIEK
(Beeldtekst: Meer informatie? Ga naar rijksoverheid.nl/duurzame-energie)
Strategie
Programma Energie Hoofdstructuur (PEH)
Dit programma laat zien welke nieuwe nationale energie-infrastructuur nodig is richting 2050, welke ruimte deze vraagt en wat een slimme plaatsing is, zodat ook onder andere natuur, cultureel erfgoed en leefbaarheid ruimte krijgen.
Nationaal Plan Energiesysteem (NPE)
Dit plan geeft een langetermijnvisie op het energiesysteem in 2050, welk soort energiebronnen we dan inzetten en hoe we daar komen.
Duurzaam Energie Infrastructuur Plan Noordzee (dEIPN)
Voor de verdere realisatie van windenergie op zee na 2030 kijkt het dEIPN hoe we de opgewekte energie het beste aan land kunnen brengen.
Realisatie Wind op zee
In de Routekaart Windenergie op Zee staat het doel om rond 2030 ongeveer 21 gigawatt (GW) aan windenergie op zee op te wekken. In 2040 is de ambitie om ruim 50 GW op te wekken en in 2050 70 GW.
Verbindingen Aanlanding Wind op Zee (VAWOZ)
Dit programma brengt – samen met de omgeving – kansrijke locaties in beeld om windenergie aan land te brengen voor windenergiegebieden die tussen 2031 en 2040 in gebruik worden genomen.
Programma Aansluiting Wind op Zee – Eemshaven (PAWOZ-Eemshaven)
Dit programma onderzoekt de mogelijkheden voor kabel- en leidingroutes vanaf de windenergiegebieden Doordewind en Ten noorden van de Waddeneilanden, alsmede toekomstige aanlandingen naar Eemshaven.
Kernenergie
Het kabinet onderzoekt locaties voor de eerste twee nieuwe kerncentrales. Daarnaast zet het kabinet in op verlenging van de levensduur van de huidige kerncentrale Borssele.
Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER)
In dit programma verkent de Rijksoverheid waar en hoe we met steun van de omgeving grootschalig energie kunnen opwekken op rijksgronden.
Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (MIEK)
Dit programma ondersteunt belangrijke energieprojecten door deze te prioriteren, tijdig te starten of door belemmeringen weg te nemen.
Klimaatfamilie
Het ministerie van KGG werkt met zijn trajecten niet als enige aan de uitvoering van het Klimaatakkoord. Er zijn nog veel meer programma’s waarin de overheid samen met provincies, gemeenten en brancheorganisaties aan de uitvoering werkt. Hieronder vallen onder andere de Regionale Energie Strategieën, het Nationaal Waterstof Programma en het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie.
- Ministerie van Klimaat en Groene Groei