DBFMO Financiering
Een DBFMO-contract staat voor Design, Build, Finance, Maintain, Operate. Bij dit type contract is een private partij of een consortium van private partijen verantwoordelijk voor het ontwerp, de bouw, financiering, het onderhoud en de exploitatie van een groot infrastructuur- of bouwproject.
Hoe werkt het?
DBFM(O)-contracten (Design, Build, Finance, Maintain & Operate) worden in Nederland vooral gebruikt bij grote publieke infrastructuurprojecten, zoals snelwegen, bruggen, tunnels en gebouwen zoals gevangenissen of rechtbanken. Bij dit type contract ligt ontwerp, bouw, financiering, onderhoud (en soms exploitatie) gedurende de hele looptijd bij één private partij of consortium. Dit stimuleert samenwerking tussen publieke en private partijen.
Voordelen van DBFM(O)
Een belangrijk voordeel is dat deze contracten aanzetten tot duurzaam denken, innovatie en efficiëntie. Omdat de opdrachtnemer ook verantwoordelijk is voor onderhoud op lange termijn, is er een direct verband tussen kwaliteit bij oplevering en toekomstige beheerkosten. Dit stimuleert het kiezen voor duurzame en kosteneffectieve oplossingen. Ook wordt een deel van het projectrisico naar de markt verschoven, als dit goed wordt geregeld.
Financiering van DBFM(O)-projecten
DBFM(O)-projecten worden vaak gefinancierd via een speciale projectvennootschap (Special Purpose Vehicle – SPV). Private partijen investeren hierin met eigen geld (meestal 10%–20% van de totale investering) en met geleend geld, zoals bankleningen. Institutionele beleggers, zoals pensioenfondsen en verzekeraars, kunnen ook meedoen via eigen geld, langlopende leningen of door bankfinanciering over te nemen. Terugbetaling aan financiers gebeurt via een jaarlijkse vergoeding van de overheid, als de infrastructuur voldoet aan de afgesproken prestaties.
Voordelen voor de overheid
Voor de overheid biedt dit model de mogelijkheid om grote investeringen gespreid te betalen, in plaats van alles vooraf. De jaarlijkse vergoeding valt binnen het EMU-kader onder exploitatie-uitgaven, wat voordelig is voor de begroting. DBFM(O) is vooral geschikt voor projecten met laag gebruikersrisico en duidelijke prestatiecriteria. Vanwege de complexiteit en hoge transactiekosten wordt het meestal toegepast bij projecten vanaf ongeveer €100 miljoen.
DBFM-project Afsluitdijk: samenwerking voor veiligheid en duurzaamheid
Het bouwconsortium Levvel (BAM, Van Oord en Rebel) werkte in opdracht van Rijkswaterstaat aan de versterking van de Afsluitdijk. Binnen het consortium werkt Van Oord samen met vermogensbeheerder Aberdeen Standard Investments en APG. Samen hebben zij 46% van het project. BAM en pensioenuitvoerder PGGM hebben ook 46%. Adviesbureau Rebel neemt 8% voor zijn rekening.
Voor het DBFM-project Afsluitdijk gelden enkele basisregels op het gebied van veiligheid, duurzaamheid en beschikbaarheid:
- De infrastructuur moet altijd van goede kwaliteit zijn, bijvoorbeeld geen gaten in de weg en geen gebreken in de sluizen.
- Afsluitingen (stremmingen) voor weg- en vaarverkeer moeten zo veel mogelijk worden beperkt. Onderhoud en storingen worden goed gepland.
- Er zijn speciale eisen voor gemalen en nieuwe pompen, zoals energiegebruik en de snelheid waarmee water wordt afgevoerd.
- Veiligheidsvoorschriften moeten worden gevolgd. Incidenten moeten worden voorkomen, of snel worden hersteld als ze toch gebeuren.
- Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
