Wat is netcongestie en wat betekent dit voor uw bedrijf?

Gebruikt u veel of weinig stroom?

Op deze pagina leest u vooral over netcongestie voor grootverbruikers. Voor u als kleinverbruiker is er nog wel voldoende capaciteit voor een aansluiting. Toch kunt u ook last krijgen van netcongestie. U kunt bijvoorbeeld niet meer altijd de stroom die u opwekt, terugleveren aan het elektriciteitsnet. U loopt dan inkomsten mis. Wilt u toch geld besparen? Gebruik dan stroom wanneer u die opwekt.

Bent u een kleinverbruiker?

E en kleinverbruiker heeft een netaansluiting die kleiner is dan 3x80 Ampère (A). De grootte van uw aansluiting staat op de jaarafrekening van uw energieleverancier. Zit uw aansluiting op het laagspanningsnet? Dan wordt de grootte van uw aansluiting aangegeven in Ampère. Bijvoorbeeld 3x80A. Is uw aansluiting groter dan 3x80A? Dan bent u een grootverbruiker. De grootte van uw aansluiting staat op uw jaarrekening aangegeven als elektrisch vermogen en met kiloVoltAmpère (kVA). Bijvoorbeeld 50kVA.

Wat merkt uw bedrijf van netcongestie?

Door netcongestie in uw gebied kan het zijn dat u als nieuw bedrijf niet kunt aansluiten op het elektriciteitsnet. Of u kunt het elektriciteitsverbruik van uw huidige bedrijf niet vergroten. Hierdoor groeit uw bedrijf misschien niet. Daarnaast levert u misschien minder opgewekte elektriciteit terug. U loopt dan inkomsten mis. 

Er zijn 2 soorten netcongestie:

• Afnamecongestie: nieuwe gebruikers of bestaande gebruikers komen op een wachtlijst om meer elektriciteit af te (kunnen) nemen. Dit gaat dan om meer transportcapaciteit en/of een grotere aansluiting. Denk aan bedrijven, gebruikers van laadinfrastructuur of nieuwe woonwijken.
• Opwek- of invoedingscongestie: nieuwe zonne-energie-installaties of windmolens moeten dan langer wachten op een aansluiting op het elektriciteitsnet om de opgewekte elektriciteit 'in te voeden' op het elektriciteitsnet. En bestaande installaties kunnen mogelijk minder terugleveren.

Oorzaken van netcongestie

Energiegebruikers gebruiken steeds meer elektriciteit en minder gas. Om te verduurzamen, maar ook omdat het voordeliger kan zijn. Tegelijk gebruiken we steeds meer zon en wind als duurzame energiebronnen. Hierdoor gebruiken en wekken we meer elektriciteit op. Het huidige elektriciteitsnet is hier nog niet op berekend. Ondanks grote investeringen van netbeheerders, kan er op piekmomenten (momenten waarop we veel elektriciteit vragen of aanbieden) netcongestie ontstaan. Dit gebeurt als er niet genoeg capaciteit is om de hoeveelheid elektriciteit tegelijk te vervoeren op het elektriciteitsnet. 

Wanneer is er netcongestie?

Netcongestie gebeurt dus ‘slechts’ op enkele momenten van de dag. Bij opwekcongestie gebeurt dit op de momenten waarop we samen veel duurzame elektriciteit opwekken door windmolens en/of zonnepanelen. Afnamecongestie gebeurt bijvoorbeeld wanneer bedrijven en fabrieken in hetzelfde elektriciteitsnetgebied op hetzelfde moment hun productieprocessen starten.  

Waar is er netcongestie?

Netcongestie gebeurt plaatselijk, omdat sommige kabels te dun zijn terwijl er veel vraag is naar elektriciteit. Zowel opwek- als afnamecongestie is een plaatselijk probleem. 

Ons elektriciteitsnet bestaat uit 3 niveaus: 

1. Op het hoogspanningsnet vervoeren we elektriciteit op nationaal en internationaal niveau. Grote industriële bedrijven en windparken gebruiken bijvoorbeeld dit hoogspanningsnet. 
2. Op het middenspanningsnet vervoeren we elektriciteit voor grootverbruikers en middelgrote opwekkers, zoals windturbines en zonneparken. 
3. Op het laagspanningsnet verdelen we elektriciteit onder kleinverbruikers (met een netaansluiting kleiner dan 3x80 Ampère), zoals huishoudens en kleine bedrijven.

Netcongestie komt vooral voor op hoog- en middenspanningsnetten. De gevolgen en oplossingen die wij hieronder uitleggen zijn daarom vooral voor grootverbruikers. 

Kijk waar netcongestie in Nederland is

Gevolgen van netcongestie

Grootverbruikers of opwekkers van elektriciteit die meer stroom willen verbruiken of terugleveren, kunnen dat in netcongestiegebieden vaak niet doen. Er is op piekmomenten niet genoeg ruimte op het elektriciteitsnet. Ook kunnen de kleinverbruikers die groeien naar een grootverbruiker hun bestaande aansluiting niet vergroten. Dit gebeurt op steeds meer plekken in Nederland.

Wat kunt u doen bij netcongestie?

Hoe kunt u dan toch doorgaan met uw plannen?

• Richt uw energievoorziening slimmer in door te besparen. En vraag en aanbod van stroom binnen uw bedrijf op elkaar af te stemmen (meer op hetzelfde moment laten plaatsvinden). Dit kunt u zelfstandig doen of samen met andere ondernemers in uw buurt. Lees hoe u kunt zorgen voor een slimmere energievoorziening.
• Neem contact op met uw netbeheerder. Netbeheerders kunnen in sommige gebieden ruimte maken op het net door zogenaamd congestiemanagement. Dit kan alleen als klanten buiten de piekmomenten elektriciteit willen afnemen of terugleveren. In sommige gevallen kan de netbeheerder voorrang geven aan bepaalde klanten.
• Er komt meer ruimte op het net als bedrijven sluiten of verhuizen. Er ontstaat ook ruimte als u of andere gebruikers in hetzelfde gebied afspraken maken met de netbeheerder over het verminderen van het elektriciteitsgebruik op bepaalde momenten van de dag. 

Bekijk uw mogelijkheden als ondernemer 

Welke partijen werken aan oplossingen?

De Rijksoverheid en andere betrokken partijen werken samen vanuit verschillende programma’s om netcongestie tegen te gaan. Een van die programma’s is het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN). Partijen die samenwerken in dit initiatief:

• ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG)
• ministerie van Binnenlandse Zaken en Koningsrelaties (BZK)
• decentrale overheden (zoals provincies)
• belangenverenigingen
• netbeheerders
• (semi)-private partijen

In dit programma werken de genoemde partijen aan het energiesysteem van de toekomst, waarin we het bestaande elektriciteitsnet zo efficiënt mogelijk gebruiken. Dit doen we door ons energiesysteem flexibeler te maken. Bijvoorbeeld door de elektriciteit die we opslaan en gebruiken af te stemmen op de beschikbare elektriciteit. Om dit mogelijk te maken zijn er andere wetten en regels nodig. Ook breiden we het elektriciteitsnet uit en werken we aan betere inzichten in energiestromen. 

Door samen te werken proberen deze partijen het makkelijker en aantrekkelijker te maken voor iedereen om anders met elektriciteit om te gaan. Zo gebruiken we het energiesysteem slimmer. Als bedrijf kunt u dan toch duurzaam blijven groeien.