Subsidie door decentrale overheden
Gemeenten, waterschappen en provincies kunnen via een subsidieregeling geld of vouchers verstrekken aan inwoners of bedrijven. Zij kunnen dit dan besteden aan planvorming, advies en de aanleg van klimaatadaptatiemaatregelen op privaat terrein.

Werking
Een gemeente, waterschap of provincie stelt geld of vouchers beschikbaar aan bewoners of bedrijven voor het uitvoeren van specifieke klimaatadaptatiemaatregelen op privaat terrein. Bij het opstellen van een subsidieregeling bepaalt de betreffende overheid de rechtvaardigheidsgrond en de hoogte van de subsidie, waarvoor en op basis waarvan subsidie kan worden verleend. Ook wordt bepaald hoe de ontvanger moet aantonen dat aan de rechtvaardigingsgrond is voldaan (bewijslast), de looptijd, en de grootte van het totale subsidiebudget. Een deel van de inkomsten van de rioolheffing, de nieuwe verbrede waterzorgheffing (door de gemeente) en/of de waterschapsheffing (door het waterschap), kan worden gebruikt om subsidies voor klimaatadaptatie te bekostigen. Een ander deel kan uit het klimaatadaptatiebeleid komen.
Gemeenten en waterschappen kunnen ook samenwerken rond subsidies, en bijvoorbeeld elkaars subsidie verdubbelen, terwijl een van de organisaties de afhandeling voor haar rekening neemt. Vanuit ervaringen met meerdere subsidieregelingen door gemeenten, bieden we hieronder het format voor een subsidieregeling en de notitie die erbij hoort aan.
Voorbeelden
Stimuleringsregeling Noord-Veluwe
Gemeenten in de werkregio Noord-Veluwe hebben samen met Waterschap Vallei en Veluwe een subsidieregeling opgesteld om bewoners en ondernemers te helpen hun woning, bedrijfspand of tuin te vergroenen. De volgende maatregelen komen in aanmerking voor subsidie:
- Tegels en stenen weghalen waardoor regenwater rechtstreeks de grond in zakt: € 4/m2
- Aanleg van een wadi of een infiltratieveld: € 100 per m3 afgegraven grond
- Aanleg van een groen dak: € 20/m2, met een maximum van € 2.500
- Planten van een nieuwe, inheemse boom: € 35 per boompje
- Een kubus voor een regenschutting: € 25
- Infiltratiekratten aanleggen om regenwater op te vangen: € 50 per krat
- Afkoppelen van de regenpijp van de riolering: € 40
- Aanleggen van een regenwatertank in de tuin of de kruipruimte: 20% van de kosten, met een maximum van € 500
- Installeren van een regenton: € 20 per ton
De subsidiebedragen per maatregel zijn afgeleid van de effectiviteit van iedere maatregel tegen droogte, wateroverlast en hittestress en van hun bijdrage aan biodiversiteit en circulariteit. Lees meer in deze infographic.
Klimaatpremie Antwerpen
In 2021 lanceerde de stad Antwerpen een Klimaatpremie, een regeling die werkt op basis van te realiseren adaptatie- en natuurdoelen. Inwoners, bedrijven en organisaties kunnen subsidie krijgen voor het vergroenen van daken (€ 15/m2), ontharden van tuinen of andere verharde gebieden (€ 10/m2), en het hergebruiken (€ 15/m2), of lokaal laten infiltreren (€ 5/m2) van regenwater. Daar bovenop worden er bonussen toegekend als deze ingrepen ook soortenrijke beplanting en/of extra waterberging realiseren. Voorwaarde is dat de basisingrepen samen minimaal 40 m2 beslaan (eventueel te realiseren door een aanvraag te doen samen met anderen). De stad werkt met adviseurs en een rekentool om het aanvraagproces te stroomlijnen.
Meer informatie?
De volgende websites geven een overzicht van (groene) subsidies per gemeente:
- Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening