Zakendoen in Myanmar
Myanmar is een multi-etnisch land in Zuidoost-Azië met een lange kustlijn langs de Indische Oceaan. Het grenst onder meer aan de economische grootmachten China en India. Wilt u ondernemen in Myanmar? Verdiep u in de markt: hoe werkt export naar Myanmar, waar vindt u informatie over internationaal MVO en hoe vindt u een betrouwbare zakenpartner? Deze pagina helpt u op weg bij het zakendoen in Myanmar.
Let op: er geldt momenteel een aantal sancties tegen Myanmar.
Gevolgen van de staatsgreep
Op 1 februari 2021 heeft in Myanmar een staatsgreep plaatsgevonden. Nederland heeft de militaire coup en het geweld tegen vreedzame demonstranten sterk veroordeeld, zowel bilateraal als in EU-verband en in VN-fora. De EU heeft sancties tegen de militaire junta ingesteld.
Impact op zakendoen met Myanmar
Als gevolg van stakingen en maatregelen die de militaire junta heeft genomen, functioneren belangrijke infrastructurele voorzieningen zoals havens, luchthavens en banken niet. Door aanhoudend geweld is het op het moment onveilig op straat. Dit heeft gevolgen voor import, export en zakendoen in Myanmar.
De ambassade in Yangon raadt af om naar Myanmar te reizen als dat niet strikt noodzakelijk is.
De militaire junta heeft belangen in veel bedrijven. Het wordt afgeraden om zaken te doen met commerciële bedrijven en entiteiten die direct of indirect worden gecontroleerd door het militaire leger van Myanmar. De EU heeft sancties ingesteld tegen Myanmar Economic Holdings Public Company Limited (MEHL) en Myanmar Economic Corporation Limited (MEC). Deze 2 militaire conglomeraten zijn eigendom van en staan onder zeggenschap van het leger.
Vragen?
Wanneer u vragen heeft over de impact op het zakendoen, beantwoordt onze ambassade in Yangon deze graag.
Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen
Zakendoen in Myanmar biedt kansen, maar kent ook uitdagingen. Deze vragen om een goede voorbereiding. Zo moet u zich houden aan de geldende sancties. Let er ook op dat u op een maatschappelijk verantwoorde manier onderneemt in het buitenland.
De Nederlandse overheid verwacht dat u de risico's voor mens en milieu in uw eigen bedrijfsvoering en internationale waardeketen in kaart brengt, en dat u negatieve gevolgen voorkomt en aanpakt. Ook moet u hierover communiceren. Dit heet due diligence (gepaste zorgvuldigheid). Hierbij volgt u de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen over maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Breng risico's in kaart
De volgende bronnen geven een indruk van de MVO-risico's in Myanmar. Het is belangrijk dat u de risico's ook verder onderzoekt, voordat u in dit land zakendoet. En dat u op de hoogte blijft van de lokale situatie en ontwikkelingen.
- MVO Risico Checker (MVO Nederland)
- Corruption Perceptions Index (Transparency International)
- Human Development Index (Verenigde Naties)
- Status van conflicten (Crisis Group)
- Thinkhazard (Wereldbank)
- Reisadvies (Ministerie van Buitenlandse Zaken)
Hulp nodig?
- RVO biedt ondernemers informatie over maatschappelijk verantwoord ondernemen. De Nederlandse ambassade ondersteunt u met informatie en contacten.
- Het IMVO-steunpunt helpt u op weg met advies en informatie om maatschappelijk verantwoord ondernemen en due diligence toe te passen.
Inwoners en maatschappij van Myanmar
Het is belangrijk om de geschiedenis en huidige politieke situatie van het land te kennen. Na een lange Britse overheersing (onder de naam Birma) werd Myanmar in 1948 onafhankelijk. Daarna kende het land lange tijd een militair bewind. Vanaf 2010 werden er langzaam democratische veranderingen in gang gezet. Dat leidde in 2016 tot het eerste niet-militaire bewind in een halve eeuw. Op 1 februari 2021 pleegde het Myanmarese leger een staatsgreep en heerst er opnieuw een militair bewind.
De parlementaire republiek Myanmar heeft bijna 54 miljoen inwoners. Hiervan wonen ruim 7 miljoen in de voormalige hoofdstad Rangoon. Sinds 2006 is de hoofdstad Nay Pyi Daw. Myanmar kent 135 erkende inheemse etnische groepen. Verreweg de grootse daarvan is de Bamar. Birmees is de officiële taal, maar ook worden er tal van etnische talen gesproken. De meeste Birmezen zijn boeddhist (87%) maar er zijn ook minderheden van christenen, moslims en inheemse geloven. Op de Human Development Index van de Verenigde Naties staat Myanmar op de 149e plaats.
Economie van Myanmar
Myanmar is een arm land maar het heeft wel economische potentie. Met zijn vele natuurlijke hulpbronnen en jonge beroepsbevolking zijn er kansen in onder meer textiel, voedsel en energie. Nadat het land tijdenlang streefde naar zelfvoorziening, staat het nu open voor buitenlandse investeringen. Ook is het land bezig met landhervormingen, de verbetering van infrastructuur en de modernisering van de financiële sector.
Het land kent nog vele economische problemen. De wetgeving is verouderd en de rechtsspraak is in beperkte mate betrouwbaar. De infrastructuur onderontwikkeld, er is een tekort aan geschoold personeel en er is veel corruptie. Ook zijn er nog altijd beperkingen voor buitenlandse investeerders. In Myanmar heeft de dienstensector het grootste aandeel in het bruto binnenlands product (bbp) maar van de beroepsbevolking werkt meer dan 70% in de agrarische sector. Ook is er een grote informele sector.
Handel Nederland – Myanmar
In 2021 bedroeg de export van Nederlandse goederen naar Myanmar € 31,0 miljoen.
Meer weten? De volgende bronnen bieden meer informatie over de handel met Myanmar:
- Bekijk het overzicht van de handel tussen Myanmar en Nederland op Trademap van het International Trade Center (ITC). Via criteria kunt u 'import' of 'export' aanpassen.
- Bekijk de website van het Centraal Bureau voor Statistiek voor informatie over de handel met Myanmar.
- U vindt het bruto nationaal product, economische groei, demografische gegevens en meer in onze factsheet over Myanmar.
Handelsrelatie EU-Myanmar
Myanmar valt onder het ‘Everything But Arms’ stelsel van de EU. Dit betekent dat alle producten behalve wapens en munitie onder voorwaarden tarief- en quotumvrij geïmporteerd kunnen worden in de EU. Kijk voor meer informatie op Access2Markets. Bent u nog niet bekend met Access2Markets? Bekijk dan eerst ons stappenplan hoe u Access2Markets kunt gebruiken.
Op dit moment onderzoekt de EU of deze preferenties tijdelijk ingetrokken moeten worden vanwege mensenrechtenschendingen.
Zakendoen in Myanmar
Bij het zakendoen in Myanmar kunt u te maken krijgen met risico's voor mens en milieu (waaronder schendingen van mensenrechten). Door de militaire coup van 1 februari 2021 zijn de risico's van zakendoen in Myanmar vergroot. De Nederlandse overheid verwacht dat u bij het zakendoen handelt volgens de OESO-Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen en de UN Guiding Principles for Business and Human Rights.
De Europese Unie adviseert bedrijven om geen zaken te doen met commerciële bedrijven en entiteiten die direct of indirect worden gecontroleerd door het militaire leger van Myanmar (Tatmadaw). Dit omvat onder andere de conglomeraten Myanmar Economic Holdings Public Company Limited (MEHL) en Myanmar Economic Corporation Limited (MEC). Tegen deze conglomeraten zijn door de EU sancties ingesteld.
Sancties
Wanneer u zakendoet met Myanmar moet u rekening houden met de sancties tegen Myanmar die op dit moment gelden. Naar aanleiding van de militaire coup van 1 februari 2021 heeft de EU aanvullende sancties aangekondigd en zijn de criteria van het EU-sanctieregime voor Myanmar uitgebreid. Dit om bedrijven te kunnen sanctioneren die eigendom zijn van het leger, onder zeggenschap staan van het leger, geld verdienen voor het leger, steun geven aan het leger of profiteren van het leger.
Ease of Doing Business
Bij de Wereldbank vindt u informatie over alle praktische zaken die komen kijken bij het starten van een eigen bedrijf in Myanmar. In de rubriek 'Ease of Doing Business' van de Wereldbank vindt u informatie over bouwvergunningen, de registratie van onroerend goed en het betalen van belastingen. Myanmar staat op plaats 165 in de Ease of Doing Business 2020.
Myanmar is lid van de Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties (ASEAN), samen met onder meer Indonesië, Vietnam en Singapore. De ASEAN-landen vormen samen een vrijhandelszone. Dit is een samenwerkingsvorm waarbij een groep landen besluit om onderlinge handelsbelemmeringen af te schaffen, zoals bijvoorbeeld in- en uitvoerrechten.
Let op: De Wereldbank heeft onregelmatigheden gevonden in de ranglijsten van 2018 en 2020. Na intern onderzoek (pdf) is besloten om met de Doing Business-rapporten te stoppen. De Wereldbank werkt momenteel aan de nieuwe methode B-READY om een betrouwbare ranglijst te maken. Deze is nog niet beschikbaar. Kijk voor updates op de website van de Wereldbank.
Hulp bij financiering
RVO helpt u graag uw financiering rond te krijgen. Lees op onze pagina Subsidies en financiering voor internationaal ondernemen hoe wij u kunnen helpen. Kijk ook in de Subsidiewijzer welke subsidies er voor Myanmar mogelijk zijn.
Vragen? Neem contact met ons op
Heeft u vragen over zakelijke kansen in Myanmar? Of bent u op zoek naar zakenpartners? Neem dan contact op met onze landenadviseurs voor Myanmar. Zij kunnen u meer vertellen over de sectoren en u helpen met het voldoen aan de wet- en regelgeving.
Exportregels voor Myanmar
De online portal Access2Markets van de Europese Commissie bevat de belangrijkste exportregels en praktische tips voor Myanmar. Heeft u niet eerder met Access2Markets gewerkt? Lees dan eerst ons stappenplan voor Access2Markets.
Documenten en procedures
De volgende bronnen bieden ook informatie over exportregels:
- De KVK heeft meer informatie over exportdocumenten.
- De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) geeft informatie over exportprocedures bij dierlijke producten en plantaardige producten.
- Op de website van de Birmese douane vindt u (soms Engelstalige) informatie over export, import en tarieven.
Tijdelijke invoer
Myanmar is geen ondertekenaar van de ATA-conventie, dus kunt u geen gebruik maken van een ATA-carnet.
Export strategische goederen
Op Rijksoverheid.nl vindt u informatie over de export van militaire en dual-use goederen (goederen die ook militair gebruikt kunnen worden).
Hulp van de ambassade
De ambassade in Yangon staat klaar om u te helpen bij al uw ondernemersvragen. De medewerkers ter plekke kennen de lokale markt, signaleren kansen en geven praktische tips. Bovendien kunnen zij deuren openen die voor anderen gesloten blijven.
Lijkt de plaatselijke overheid niet mee te willen werken of zijn er andere drempels? Vaak kent de ambassade de mensen die deze obstakels weg kunnen nemen. Bij zakelijke conflicten kunnen de ambassademedewerkers u in contact brengen met juristen en fiscalisten. Bekijk de contactinformatie van de ambassade op de website Nederland Wereldwijd. Op die site vindt u ook het reisadvies voor Myanmar.
Meer weten over Myanmar?
- Kijk bij World Integrated Trade Solution (een initiatief van de Wereldbank en UNCTAD) voor statistieken over Myanmar.
- Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) biedt statistieken over onze handel met Myanmar.
- Ook de website van het Birmese Central Statistical Organization vindt u statisteken.
- Op de website van EuroCham Myanmar vindt u informatie over zakendoen in Myanmar.
- Kijk wat handelsakkoorden en handelsbelemmeringen voor uw handel kunnen betekenen.
- Lees onze Do's-and-don'ts voor tips over de zakencultuur in Myanmar.
Vragen over ondernemen in Myanmar?
Onze adviseurs helpen u graag verder
- Ministerie van Buitenlandse Zaken