Van cacaoschil tot kans: circulair ondernemen in Ivoorkust
Wilt u duurzame impact maken in een opkomende markt? Spaak Circular Solutions weet hoe. Seleen Suidman, CEO, heeft ervaring met circulaire projecten in Ivoorkust. Zij legt uit hoe het CocoZero project cacaoboeren helpt, het klimaat ontziet én kansen biedt voor ondernemers.

Van organisch afval naar nieuwe producten
De Ivoriaanse cacaosector heeft een grote negatieve impact op het klimaat. Seleen legt uit: "Na het oogsten van de cacaobonen blijven de schillen op het veld liggen. Die stoten veel broeikasgassen uit." Spaak Circular Solutions besloot daar iets aan te doen en startte samen met partners het project CocoZero. "We onderzoeken hoe we het organisch afval kunnen verwerken tot hoogwaardige producten zoals pigment, zoetstof en vezels. Ivoriaanse boeren genereren hiermee een extra inkomen en we creëren lokaal banen in het verwerken van de cacaoschillen. Deze 3 resultaten maken dit project uniek!"
Samenwerken binnen de cacaosector
CocoZero is een van de projecten in Ivoorkust waarin Nederlandse en lokale bedrijven samenwerken binnen de cacaosector. "Samen ontwikkelen we een keten waarin niets van de cacaovrucht verloren gaat. We benutten de totale vrucht: van boon, vruchtvlees tot schil", vertelt Seleen. Elke partner brengt zijn eigen expertise in. Zo verwerkt Kumasi Drinks het vruchtvlees, een afvalproduct, tot frisdrank. Seleen: "In CocoZero focussen wij ons samen met hen op het verwerken van de buitenste schil. Andere partijen richten zich op de logistiek of het ondernemerschap. In ons project betrekken we ook lokale ondernemers die een rol kunnen spelen in de verwerking. Of die op een andere manier onderdeel worden van de keten."
Impact op klimaat, boeren en lokale bedrijven
"Met CocoZero gaan we voor impact op 3 niveaus," zegt Seleen enthousiast. "Doordat we de schillen van het veld halen, komt er minder methaan vrij en verbetert de bodem. Dat is goed voor het klimaat én voor de opbrengst per cacaoboom. Van de buitenste schil maken we zoetstof en pigmenten. Het restproduct gebruiken de boeren onder meer als bodemverbeteraars. Boeren krijgen nu betaald voor organisch afval dat eerst niets waard was. Tot slot ondersteunen we lokale mkb'ers en startups bij het ontwikkelen van nieuwe producten. Dat levert nieuwe banen en kennis op."
Nederlandse kennis en expertise
In dit project heeft Spaak Circulair Solutions de rol van projectcoördinator en technisch en commercieel partner. "Wij zetten onze chemisch-technische kennis in voor het analyseren van organisch afval en het ontwikkelen van nieuwe producten", vertelt Seleen. "Met ons commercieel inzicht werken we aan het verdienmodel: Welke markt is er voor deze producten? Wat zijn de marges? Die combinatie van technologie, marktkennis en samenwerking is cruciaal voor het opzetten van een nieuwe keten."


Levens verbeteren met technologie
Dat je iets ontwikkelt dat beter is voor het milieu, levens verbetert en banen creëert, vindt Seleen geweldig. "Werken aan het milieu, de sociale én economische impact motiveert mij enorm," zegt ze. "Vooral het effect op de lange termijn stimuleert mij, namelijk een lokale fabriek die hopelijk voort bestaat nadat wij het project hebben afgerond."
Een oplossing voor elke uitdaging
Een grote uitdaging is het vertalen van de situatie in het lab naar de praktijk. Wat op kleine schaal werkt in Nederland, werkt niet automatisch in een groot land met een tropisch klimaat. "Daarom hebben we testfases voor het verwerken van de schillen ingebouwd," legt Seleen uit. "Eerst testen we in Nederland en daarna in Ivoorkust op verschillende schaalgroottes. Ook is de logistiek een uitdaging, omdat boeren soms moeilijk bereikbaar zijn. Daarom bekijken we hoe we alle schillen het beste kunnen verzamelen en vervoeren. Door te werken met decentrale hubs, bijvoorbeeld."
"Mede dankzij jullie netwerk, webinars en tools konden we dit project starten."
De 4 tips van Seleen
Wil je ook circulair ondernemen in opkomende markten? Seleen deelt waardevolle tips:
- Zoek een lokale partner met kennis van de lokale context.
- Houd rekening met politieke gevoeligheden rond jouw product of sector.
- Werk samen met de Nederlandse ambassade ter plaatse: zij hebben het netwerk en de kennis.
- Ga erheen. Relaties bouw je niet via een scherm of telefoon.
Ondersteuning door RVO
RVO bracht partijen uit dit project samen, onder begeleiding van de Ivoriaanse ambassade en de Private Sector Development (PSD-)coach van RVO. "RVO is zoveel meer dan een subsidieverstrekker", zegt Seleen. "Mede dankzij jullie netwerk, webinars en tools konden we dit project starten. Maar nog belangrijker is dat jullie meedenken en ons vertrouwen. Ook nu we nog zaken aan het uittesten zijn."
Nog meer kansen
Het CocoZero-project is nog in ontwikkeling, maar de ambities zijn groot. "We willen iets neerzetten wat verdergaat dan dit project," zegt Seleen vastberaden. "We kunnen deze aanpak ook in andere sectoren of landen toepassen, denk aan koffieschillen in Latijns-Amerika of cashewnotenafval in Ghana. Ook hopen we te laten zien dat circulaire economie, lokale impact en zakelijk succes goed samen kunnen gaan. En tot slot hopen we dat andere ondernemers zich bij ons aansluiten!"
Meer weten?
Dit project maakt deel uit van de Combitrack Orange Cocoa Pro. Lees meer over deze combitrack en ontdek uw kansen in de cocaoverwerking in Ivoorkust.
- Ministerie van Buitenlandse Zaken