Programma Duurzaam Gebruik Diepe Ondergrond (DGDO)

Laatst gecontroleerd op:

19 juni 2025

Gepubliceerd op:

15 april 2025

We willen een duurzaam en welvarend Nederland doorgeven aan volgende generaties. Daarom is het cruciaal dat we de diepe ondergrond verstandig en veilig gebruiken voor de energietransitie en grondstoffenvoorziening.

Het programma Duurzaam Gebruik Diepe Ondergrond (DGDO) maakt dit mogelijk, door te zorgen voor duidelijke kaders – met respect voor mens en milieu, en in samenspraak met de samenleving. Zo bouwen we ondergronds mee aan een prettige leefomgeving en de energie- en grondstoffenvoorziening van morgen.

Over het programma

De diepe ondergrond van Nederland is altijd een belangrijke bron van energie en grondstoffen geweest. Vroeger werd steenkool gewonnen, later kwam de winning van aardgas en aardolie erbij. Tegenwoordig gebruiken we de ondergrond niet alleen voor het winnen van grondstoffen zoals zout, maar ook voor bijvoorbeeld gasopslag en aardwarmtewinning. In de toekomst zal dit nog verder veranderen, met nieuwe toepassingen zoals waterstofopslag.

Omdat we de diepe ondergrond steeds intensiever gebruiken, is het belangrijk om dit op een veilige en verantwoorde manier te doen. Het programma DGDO helpt hierbij. Het zorgt voor duidelijke regels en een goede planning, zodat we de ondergrond verstandig benutten en rekening houden met mens en milieu.

Door de juiste keuzes te maken, kunnen we de ondergrond veilig en verstandig blijven gebruiken voor de winning en opslag van energie en grondstoffen. Zo bouwen we samen aan een duurzame en welvarende toekomst.

Wat is het programma DGDO?

Het programma DGDO is een initiatief van het Rijk om te zorgen voor een veilige en verantwoorde inzet van de diepe ondergrond op land voor de energietransitie en grondstoffenvoorziening. Het Rijk wil de ruimte in de diepe ondergrond duurzaam benutten. Dat houdt in: veilig en verantwoord, toekomst- en systeembestendig, en in samenhang met de verschillende nationale en regionale opgaven.

Wat willen we bereiken met het programma DGDO?

Het programma DGDO werkt toe naar een visie en duidelijke kaders voor toekomstige activiteiten in de diepe ondergrond. Ook leggen we de basis onder een duurzame energievoorziening en een welvarender, leefbaarder Nederland voor toekomstige generaties. Door een open dialoog en regelmatige afstemming, versterken we het vertrouwen tussen Rijk, decentrale overheden en de samenleving. Met oog voor de wensen en zorgen die daarover in de samenleving leven.

Inzicht in ruimtelijke uitdagingen
Het programma onderzoekt hoe we de diepe ondergrond (dat is alles dieper dan 100 meter onder de grond) kunnen gebruiken en wat dit betekent voor de toekomst. Zo krijgen we een beter beeld van de ruimtelijke uitdagingen. Met deze kennis kunnen we goed afwegen hoe we de beschikbare ruimte in de ondergrond gebruiken en verdelen, waarbij we ook rekening houden met andere ruimtelijke plannen, boven en onder de grond.

Duidelijke rolverdeling
Dit programma maakt duidelijk hoe inwoners van Nederland betrokken worden bij nieuwe projecten en wat de rol van de uitvoerende bedrijven is. Ook zorgen we voor goede samenwerking tussen de landelijke overheid, regionale en lokale overheden, waaronder provincies en gemeenten, en andere betrokken adviseurs, zoals de Mijnraad, TNO en toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen.

Hoe werkt het programma DGDO?

We betrekken veel verschillende partijen bij de ontwikkeling van de visie en kaders voor het gebruik van de diepe ondergrond. Dat doen we met een zogenoemde maatschappelijk dialoog. Dit zijn gesprekken met medeoverheden, maatschappelijke organisaties, en bedrijven waarin we ingaan op een aantal inhoudelijke onderwerpen. De gesprekken vinden in verschillende rondes plaats.

Procedurele stappen en participatie

Een milieueffectrapportage (plan-MER) is onderdeel van de procedure en beschrijft onder meer de milieueffecten bij het gebruik van de diepe ondergrond.

De maatschappelijke dialoog zorgt ervoor dat medeoverheden, maatschappelijke organisaties, bedrijven en inwoners kunnen meepraten, zoals de Omgevingswet vereist.

Daarnaast organiseren we, als onderdeel van de plan-MER-procedure, een aantal formele participatiemomenten.

Planning

De maatschappelijke dialoog en het plan-MER-proces ronden we af in het tweede kwartaal van 2026. Daarna volgt de terinzagelegging van het ontwerpprogramma en de plan-MER, inclusief mogelijkheid om een zienswijze in te dienen. De minister stelt het definitieve programma DGDO naar verwachting eind 2026 vast.

Achtergrondinformatie activiteiten diepe ondergrond

Er zijn veel verschillende manieren waarop de diepe ondergrond gebruikt wordt. In het programma DGDO gaat het alleen over de volgende activiteiten: gaswinning op land (kleine velden), zoutwinning, oliewinning, aardwarmte en energieopslag (aardgas, waterstof, perslucht, methaan).