Weerbaar ondernemen: maak uzelf niet te afhankelijk
Als u internationaal zakendoet, is het geweldig als u succes hebt in een nieuwe markt. Maar let dan goed op dat u niet te afhankelijk bent van dat ene land, een producent of een leverancier. Want wat als daar buiten uw invloed om iets mee gebeurt? Lees onze tips voor het spreiden van uw risico's.
Brexit in het Verenigd Koninkrijk, het zero-Covid-beleid van China, de Russische invasie in Oekraïne. De laatste jaren hebben we een aantal keer meegemaakt dat het, soms onverwacht, lastiger kan worden om zaken te doen met een land of in een bepaalde markt. En er kan ook iets gebeuren met uw producent of distributeur. Voorkom dat u te afhankelijk wordt van één markt of zakenpartner voor uw import en export.
Tip 1: Zorg dat u een 'back-up' hebt voor uw productie
Laat u uw producten of onderdelen maken door een producent in het buitenland? Houd er dan rekening mee dat er vrij plotseling iets kan gebeuren waardoor het productieproces stil komt te liggen. Bijvoorbeeld omdat uw producent de prijzen ineens verhoogt. Of omdat het slecht gaat met de lokale markt. Ook geopolitieke factoren kunnen meespelen; zie de eerder genoemde voorbeelden.
Als uw producten of onderdelen niet meer gemaakt of geleverd worden, geeft dat ook problemen in de toeleveringsketen. Zorg dus dat u een alternatief hebt voor het geval de toelevering of invoer van uw producten onverhoopt stopt.
Voorbeeld: Apple
Om de productie te spreiden, maakt techgigant Apple de producten nu niet meer alleen in China, maar ook in India en Thailand. Voor China zouden bijvoorbeeld ook Vietnam en andere Aziatische opkomende markten een alternatief kunnen zijn.
Doe onderzoek naar alternatieve markten. U kunt ook overwegen om alvast afspraken te maken met zakenpartners in andere landen. Wilt u graag hulp bij het verkennen van andere markten? Neem dan contact op met de adviseurs van RVO.
Tip 2: Laat niet al uw productonderdelen door dezelfde producent maken
Het is niet alleen een aanrader om alternatieven te hebben voor uw producent, maar ook om niet alle onderdelen van uw product door één en dezelfde producent te laten maken.
Vooral als u technologisch hoogwaardige producten maakt, loopt u risico als één zakenpartner de technologische kennis heeft van alle onderdelen van uw product. Zoals u in ons artikel 'Bescherm uzelf, ook als u nog aan het verkennen bent' hebt kunnen lezen, komt het weleens voor dat producten worden nagemaakt.
Als uw partner dezelfde kennis heeft als u, zou die uw product met een kleine aanpassing (bijvoorbeeld een andere kleur of iets andere samenstelling) kunnen namaken en op de markt brengen. Ga dus na of u de verschillende onderdelen kunt laten maken door verschillende producenten. Zo voorkomt u dat één enkel bedrijf al uw kostbare kennis heeft.
Video: Economische Weerbaarheid
Deze animatievideo van het RVO, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, gaat over economische weerbaarheid. Werknemers en werkgevers in de kennisindustrie worden gewaarschuwd dat hun data, kennis, intellectuele eigendom of technologie interessant kunnen zijn voor anderen. En die anderen kunnen verkeerde bedoelingen hebben. In eenvoudige animaties in blauwtinten wordt deze economische weerbaarheid verbeeld. De video bevat een voice-over en sommige zinnen verschijnen ook als beeldtekst.
Beeldtekst:
Economische weerbaarheid
VOICE-OVER: "Economische weerbaarheid. Dat betekent het op lange termijn behouden en bevorderen van je succesvolle onderneming en bedrijfsvoering. Bijvoorbeeld door niet afhankelijk te zijn van één markt of land voor productonderdelen en andere productieafhankelijkheden. Het betekent ook dat je jouw kennis en technologie niet ongewenst wilt overdragen. Nederlandse bedrijven zijn wereldwijd toonaangevend in verschillende sectoren en technologieën. Denk aan de landbouw- en voedselsector, gezondheidszorg, watermanagement en de hightech sectoren. Blijf de zakelijke kansen pakken voor jouw bedrijf. Maar zorg ook dat je veilig zaken doet. Wat betekent dit voor jou? Wat zijn de risico's? Doe je internationaal zaken? Zoek dan goed uit wat economische weerbaarheid voor jouw bedrijf betekent. Wil je daar hulp of advies bij? Onze adviseurs helpen je graag verder. Voor meer informatie ga naar rvo.nl/weerbaarondernemen."
Logo Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Beeldtekst:
Voor meer informatie, ga naar: rvo.nl/weerbaarondernemen
In opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken
Tip 3: Kijk kritisch naar de beloften van uw zakenpartner
Als u exporteert en een nieuwe markt betreedt, is het handig om een goede distributiepartner te hebben. Controleer dan wel goed of deze partner de beloftes kan waarmaken, voordat u zichzelf aan deze zakenrelatie bindt.
Zo kan een distributeur aangeven het hele land te kunnen bedienen, terwijl het bedrijf in werkelijkheid alleen een distributienetwerk heeft in één regio.
Beloof een bedrijf dus geen exclusiviteit als u nog niet zeker weet of het ook kan doen wat het belooft. Doe daarom een 'due diligence'-onderzoek, of laat zo'n onderzoek uitvoeren. Onze RVO-adviseurs kunnen hierover met u meedenken.
Voorbeeld: Héél Frankrijk?
Stel, u wilt uw producten in heel Frankrijk verkopen. U vindt een distributeur die belooft dit te kunnen regelen, en daar baseert u uw plannen en begrotingen op. Maar het bedrijf heeft alleen een netwerk in de Noord-Franse regio Hauts-de-France. Dan kan het zijn dat u uw beoogde targets niet kan waarmaken, als u exclusiviteit voor Frankrijk met diegene heeft afgesproken.
In sommige gevallen kunt u het contract niet (makkelijk) openbreken. Dat betekent dat u geen zaken meer kan doen op een markt buiten deze zakenpartner om. Onderzoek daarom goed de lokale wet- en regelgeving.
Tip 4: Probeer uw afzetmarkt te spreiden
Maak uzelf minder afhankelijk door uw afzetmarkt over meerdere landen te spreiden. Als u een (te) groot percentage van uw omzet uit de verkoop in één land haalt, is het aan te raden om ook alternatieve markten te onderzoeken.
Zo voorkomt u dat uw bedrijf risico loopt wanneer export naar het land moeilijker of onmogelijk wordt. Bijvoorbeeld als er iets verandert in een handelsakkoord, vanwege geopolitieke spanningen of bij natuurrampen.
Onze RVO-adviseurs denken graag met uw oriëntatie op andere markten en landen voor u vergelijken. Neem contact met ons op voor gratis en persoonlijk advies.
Voorbeeld: poffertjes na Brexit
Toen het nog niet zeker was of er een handelsakkoord zou komen met het Verenigd Koninkrijk (VK), moest een Nederlandse poffertjesfabrikant goed onderzoeken of hij na Brexit in de problemen zou komen. Veel van zijn omzet kwam namelijk uit de verkoop in het VK. Gelukkig had hij genoeg tijd om goed te onderzoeken wat hij kon doen, om niet in de problemen te komen na een no-deal Brexit. Doe ook goed onderzoek, zodat u niet voor verrassingen komt te staan.
Tip 5: Zorg dat u verschillende logistieke partners hebt
Als u te afhankelijk bent van één logistieke partner loopt u risico's bij het zakendoen. Het bedrijf kan gaan staken, onverwacht geen containers meer hebben, of geen andere route bieden als de route geblokkeerd wordt.
Denk bijvoorbeeld aan het vrachtschip dat in 2021 het Suezkanaal blokkeerde, of aan een plotselinge onveilige situatie in bepaalde gebieden. Kijk daarom naar meerdere logistieke partners om uw producten te vervoeren.
Meer weten?
- Werkt u in een kennisintensief vakgebied, waar economische veiligheid een aandachtspunt kan zijn? U kunt uzelf op veel manieren weerbaar maken. Meer informatie over veiligheidsrisico's herkennen, voorzorgsmaatregelen nemen en tips voor veilig en weerbaar ondernemen vindt u op Ondernemersloket Economische Veiligheid.
- Bekijk ook de veelgestelde vragen op onze website.
Vragen over economische veiligheid?
- Ministerie van Buitenlandse Zaken