Zakendoen in Panama
Panama kennen we vooral van het gelijknamige kanaal. Minder bekend is dat veel multinationals en internationale organisaties er hun regionale hoofdkantoor hebben. Maar liggen er ook zakelijke kansen voor u? Hoe doet u zaken in Panama? En waar vind u informatie over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)? Deze pagina helpt u op weg.
Inwoners en maatschappij
Panama is een presidentiële republiek met ongeveer 4,3 miljoen inwoners (2020). Het land ligt ingeklemd tussen Costa Rica en Colombia en vormt de verbinding tussen Midden- en Zuid-Amerika. De hoofdstad van Panama is Panama-Stad. Bijna 70% van de bevolking woont in stedelijk gebied. De meeste bewoners zijn mesties, een mix van inheemse en Europese voorouders. De landstaal is Spaans, maar er worden ook nog verschillende inheemse talen gesproken.
Hoewel het met Panama economisch goed gaat, is armoede - vooral bij de inheemse plattelandsbevolking - nog altijd een groot probleem. De Panamese overheid is wel actief bezig met armoedebestrijding, bijvoorbeeld door te investeren in betere scholing op het platteland. De rijkere bovenlaag van Panama geeft veel geld uit aan eten, kleding en luxeartikelen, vooral in moderne winkelcentra.
Economie
De coronapandemie raakte de economie van Panama hard. Maar sindsdien groeit de economie weer flink; in 2023 met ongeveer 7,5%. Het IMF voorspelt dat de groei doorzet. Het hangt wel sterk af van de wisselende activiteiten in en rond het Panamakanaal.
De dienstensector is verreweg het belangrijkste in Panama, hoewel het land ook inkomsten genereert uit de export van landbouwproducten.
Panamakanaal
De toekomst van de Panamese economie hangt nauw samen met het Panamakanaal. Tussen 2007 en 2016 liet de regering het kanaal uitbreiden en aanpassen, zodat er meer en grotere schepen door konden varen. Vooral Amerikaanse en Chinese schepen gebruiken het kanaal.
Speciale economische zones
In Panama komen speciale economische zones voor. Het land heeft een van de grootste vrijehandelszones ter wereld. Binnen deze gebieden zijn importeurs en exporteurs vrijgesteld van bepaalde belastingen en douanerechten. Op de website Propanama van de Panamese overheid vindt u informatie over deze 'Free Zones'.
Handel Nederland - Panama
In 2023 bedroeg de export van Nederlandse goederen naar Panama ongeveer € 239,0 miljoen.
Meer weten? De volgende bronnen bieden meer handelscijfers:
- Bekijk het overzicht van de handel tussen Panama en Nederland op Trademap van het International Trade Center (ITC). Via criteria kunt u 'import' of 'export' aanpassen.
- Bekijk de website van het Centraal Bureau voor Statistiek voor informatie over de handel met Panama.
- U vindt het bruto nationaal product, economische groei, demografische gegevens en meer in onze Factsheet Panama.
Zakelijke kansen
Panama biedt bijzonder veel kansen voor Nederlandse ondernemers, onder meer op het gebied van water, luchtvaart en landbouw. Het Nederlands diplomatieke netwerk in Panama heeft hierover een aantal rapporten opgesteld.
Waterstofenergie
De marktstudie "Assessment of opportunities for Dutch companies in developing hydrogen ecosystems in Argentina, Chile, Colombia, Mexico, Panama and Uruguay" geeft inzicht in de kansen, die in onder andere Panama liggen op het gebied van waterstof. Het rapport gaat specifiek in op beleid en stimuleringsmaatregelen, standaardisatie en certificering van waterstofenergie.
Lees de samenvatting en vraag het rapport direct aan
Marktrapporten
Download andere marktrapporten over Panama hieronder of over bekijk ons overzicht van alle marktrapporten.
Vragen? Neem contact op met ons
Heeft u vragen over het zakendoen in Panama? Of bent u op zoek naar zakenpartners in de watersector, landbouw of een andere sector? Neem dan contact op met onze landenadviseurs voor Panama. Zij vertellen u graag meer over de sectoren en helpen u aan de wet- en regelgeving te voldoen.
Zakendoen in Panama
Ease of Doing Business
Bij de Wereldbank vindt u informatie over alle praktische zaken die komen kijken bij het starten van een eigen bedrijf in Panama. In de rubriek Ease of Doing Business van de Wereldbank vindt u informatie over bouwvergunningen, de registratie van onroerend goed en het betalen van belastingen. Panama staat op plaats 86 in de Ease of Doing Business 2020.
Let op: De Wereldbank heeft onregelmatigheden gevonden in de ranglijsten van 2018 en 2020. Na intern onderzoek (pdf) is besloten om met de Doing Business-rapporten te stoppen. Met de nieuwe methode Business Ready (B-Ready) wil de Wereldbank opnieuw een betrouwbare ranglijst maken. In 2024 lanceerde de bank een pilot met informatie over 50 landen. Bekijk de pilot B-Ready op de website van de Wereldbank.
Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen
Internationaal zakendoen biedt kansen, maar kent ook uitdagingen. Deze vragen om een goede voorbereiding. Let erop dat u op een maatschappelijk verantwoorde manier onderneemt in het buitenland. Zo kunt u helpen de lokale situatie te verbeteren, bouwt u aan een goede reputatie en een toekomstbestendige onderneming.
De Nederlandse overheid verwacht dat u als ondernemer de risico's voor mens en milieu in uw bedrijfsvoering én in de internationale waardeketen in kaart brengt. En dat u de negatieve gevolgen daarvan voorkomt en aanpakt. Ook moet u hierover communiceren. Dit heet due diligence (gepaste zorgvuldigheid). Hierbij volgt u de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen over maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Onderzoek de risico's
Ondernemen is niet zonder risico's. Elk land biedt uitdagingen. De volgende bronnen geven u een eerste indruk van mogelijke MVO-risico's. Het is belangrijk dat u deze zelf goed onderzoekt, voordat u zakendoet in het buitenland. Blijf ook op de hoogte van lokale ontwikkelingen.
- MVO Risico Checker (MVO Nederland)
- Corruption Perceptions Index (Transparency International)
- Human Development Index (Verenigde Naties) - Kies het land bovenaan in het uitklapveld.
- Status van conflicten (Crisis Group)
- ThinkHazard (Wereldbank)
- Reisadvies (Ministerie van Buitenlandse Zaken) - Vul het land in.
Meer weten of hulp nodig?
- Bekijk onze informatie over internationaal maatschappelijk verantwoord zakendoen.
- Het MVO-steunpunt helpt u op weg met advies en informatie om maatschappelijk verantwoord ondernemen en due diligence toe te passen.
Hulp bij financiering nodig?
RVO helpt u graag uw financiering rond te krijgen. Lees op onze pagina Subsidies en financiering voor internationaal ondernemen hoe wij u kunnen helpen.
Kijk ook in de Subsidiewijzer welke subsidies voor Panama er mogelijk zijn.
Exportregels
Handelsakkoord EU - Centraal-Amerika
De EU heeft met landen in Centraal-Amerika (Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras, Nicaragua en Panama) een handelsakkoord afgesloten. Hierin staan onder andere afspraken over afschaffing van invoerrechten, handel in diensten en overheidsaanbestedingen. Wilt u weten of uw product in aanmerking komt voor lagere invoerrechten? Raadpleeg dan de portal Access2Markets.
Access2Markets
De online portal Access2Markets van de Europese Commissie bevat de belangrijkste exportregels en praktische tips voor Panama. Heeft u niet eerder met Access2Markets gewerkt? Lees dan eerst ons stappenplan voor Access2Markets.
Tijdelijke invoer
Panama is geen ondertekenaar van de ATA-conventie. U kunt bij tijdelijke invoer dus geen gebruik maken van een ATA-carnet.
Export strategische goederen
Op Rijksoverheid.nl vindt u informatie over de export van militaire en dual-use goederen (goederen die ook militair gebruikt kunnen worden).
Documenten en procedures
De volgende bronnen bieden ook informatie over exportregels:
- De KVK heeft meer informatie over exportdocumenten.
- De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) geeft informatie over exportprocedures bij dierlijke en plantaardige producten.
Hulp voor Nederlandse ondernemers
De ambassade in Panama-Stad staat klaar om u te helpen bij al uw ondernemersvragen. De medewerkers ter plekke kennen de lokale markt, signaleren kansen en geven praktische tips. Bovendien kunnen zij deuren openen die voor anderen gesloten blijven.
Lijkt de plaatselijke overheid niet mee te willen werken of zijn er andere drempels? Vaak kent de ambassade de mensen die deze obstakels weg kunnen nemen. Bij zakelijke conflicten kunnen de ambassademedewerkers u in contact brengen met juristen en fiscalisten. Bekijk de contactinformatie van de ambassade op de website Nederland Wereldwijd. Op die site vindt u ook het reisadvies voor Panama.
Holland House Panama
Het Holland House in Panama biedt onder meer marketing en netwerkevenementen aan voor haar leden. Voor niet-leden biedt het marktinformatie, matchmakingprogramma's en vestigingsdienstverlening. De kansrijke sectoren water, maritiem, logistiek en digitale technologie staan centraal.
Meer weten?
- Kijk bij World Integrated Trade Solution (een initiatief van de Wereldbank en UNCTAD) voor statistieken over Panama.
- Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) biedt statistieken over onze handel met Panama.
- Kijk wat handelsakkoorden en handelsbelemmeringen voor uw handel kunnen betekenen.
- Lees onze Do's-and-don'ts voor tips over de zakencultuur in Panama.
- Op de website van de Panamese Kamer van Koophandel vindt u Spaanstalige informatie over zakendoen en economie in Panama.
- Panama kent een flink aantal zakenbeurzen zoals Expocomer (meerdere sectoren), Expoturismo en Expologistica.
Vragen over ondernemen in Panama?
Onze adviseurs helpen u graag verder.
- Ministerie van Buitenlandse Zaken