"De Invoeringstoets brengt knelpunten snel in beeld"
RVO heeft sinds enkele jaren de Invoeringstoets in gebruik. Renee Groen en Victor Vane, beiden adviseur monitoring en evaluatie bij het team Kennis, Monitoring en Evaluatie (KME), zijn vanaf het eerste moment aangesloten en werkten aan het ontwerp van de toets.

De Invoeringstoets is een kortdurend, laagdrempelig onderzoek dat we inzetten om nieuw beleid te toetsen, legt Vane uit. “Het is een rijksbreed instrument, aangestuurd vanuit het ministerie Justitie & Veiligheid na de toeslagenaffaire. Renee Groen en ik hebben de taak op ons genomen de Invoeringstoets binnen RVO vorm te geven en in te regelen."
Nieuwe regeling of beleid toetsen
Groen: "We onderzoeken binnen een jaar na invoering van een regeling hoe deze wordt ervaren. We vragen daarbij aan de doelgroep én aan RVO-collega’s welke problemen zij tegenkomen. Zo krijgen we eventuele knelpunten vroegtijdig in beeld, waardoor we ze snel kunnen oplossen. Maar de Invoeringstoets helpt niet alleen een regeling goed werkbaar te krijgen. Uit de verschillende toetsen komt ook heel veel kennis, waar we onze dienstverlening én beleid mee verbeteren."
Onze aanpak is een voorbeeld voor anderen
Groen vervolgt: "We werken nauw samen met onder andere de Belastingdienst, de Immigratie en Nationalisatiedienst en het UWV. Iedere organisatie geeft een eigen draai aan de Invoeringstoets, maar we merken dat er sterk naar RVO gekeken is. Onze aanpak wordt gezien als voorbeeld omdat wij al meerdere pilots uitvoerden. Er is nu een handleiding gemaakt, die grotendeels gebaseerd is op onze aanpak." Vane vult aan: "De handleiding geeft kaders, maar er is veel keuzevrijheid. De basis van de toets is echter altijd hetzelfde: kortdurend en snel na invoering van het beleid." De organisaties koppelen hun ervaringen aan elkaar terug om van elkaar te leren.
“Als je vaker vragen monitort en knelpunten signaleert, kun je sneller ingrijpen als er problemen zijn."
Regeling aangepast
In 2022 is de eerste pilot uitgevoerd met de ISDE-regeling. Bij die pilot waren we nog wel zoekende naar de juiste onderzoeksvragen en -aanpak, legt Vane uit. “Maar die toets heeft goede resultaten opgeleverd. We kwamen erachter dat mensen met een kleinere portemonnee minder makkelijk gebruik konden maken van de regeling. Je kreeg namelijk alleen subsidie bij 2 verduurzamingsmaatregelen. Dit is bij de volgende openstelling van de regeling veranderd naar 1."
Te weinig tijd
Ook bij de Gecombineerde opgave bracht de Invoeringstoets belangrijke knelpunten in zicht. Vane: "Uit dat onderzoek kwam onder meer naar voren dat RVO te weinig tijd had om de processen goed in te richten, omdat de beleidskeuzes erg laat waren gemaakt. Zo was er bijvoorbeeld nauwelijks tijd om het formulier dat agrarische ondernemers moeten invullen te testen en te verbeteren. Met als gevolg dat er veel fouten in zaten. En die leidden tot problemen, zowel bij ons als bij de ondernemers." Groen is trots: "Onze directeur Kernprocessen EU, René van der Burg, was zeer enthousiast over de rapportage van de Invoeringstoets, omdat deze heel helder maakte waar de knelpunten zaten. De Invoeringstoets gaf belangrijke input voor gesprekken met LVVN, er werd ook naar verwezen in een Kamerbrief."

"De Invoeringstoets helpt niet alleen een regeling goed werkbaar te krijgen. Er komt ook veel kennis uit, waarmee we onze dienstverlening én beleid verbeteren."
Rode draad aan knelpunten
Vane vertelt dat ze de ervaringen van de eerste 2 jaar Invoeringstoets in een rapportage hebben gezet. Hierin komen niet alleen de resultaten aan bod, maar ook de knelpunten die ze vaker zien terugkomen. Groen geeft aan dat er een rode draad aan knelpunten te zien is: "Dat RVO te weinig tijd krijgt om een regeling op te zetten en gebruiksvriendelijk te maken, zien we vaker terug. Ook zijn onze systemen een probleem, ze corresponderen niet altijd goed met elkaar. Aanvragers geven geregeld aan dat zij last hadden van storingen. En soms gaat het om heel praktische dingen, zoals hoeveel megabyte aanvragers kunnen uploaden. Als je vraagt om documenten of foto’s, moet je wel zorgen dat het systeem de grootte van de bestanden aankan." Vane vult aan: "Een derde knelpunt dat we vaak zien is dat de subsidievoorwaarden knellen. Soms zijn ze te scherp geformuleerd waardoor een deel van de doelgroep erbuiten valt, of moeten aanvragers aan dusdanig veel voorwaarden voldoen dat het voor hen bijna niet werkbaar is."
Wat kunnen RVO’ers zelf doen?
Vane en Groen geven aan dat RVO-medewerkers zelf ook al veel kunnen doen om knelpunten snel in beeld te krijgen. Vane: “Wij adviseren om de vragen die binnenkomen te monitoren en knelpunten te signaleren, zowel die van de doelgroep als die van collega’s. Bespreek deze met andere collega’s of de verantwoordelijke beleidsmedewerker. Ik merk dat het nog niet overal gebruikelijk is om de eerste weken of maanden van uitvoering geregeld met beleid om tafel te zitten. Als je vaker input ophaalt en bespreekt, kun je sneller ingrijpen als er problemen zijn." Groen: "Het is ook goed als medewerkers met elkaar het gesprek aangaan over de ervaringen en signalen; hoe pakt de regeling uit? Of eens een paar klanten op te bellen en hun mening vragen. Velen willen hierover wel in gesprek gaan. Dit zijn heel simpele dingen waarmee je al heel veel informatie ophaalt."
Lees wat we nog meer doen om onze dienstverlening voor u te verbeteren
- Hoofddirecteur Johan Maas vertelt waarom WaU belangrijk is
- We monitoren jaarlijks hoe het staat met de WaU-initiatieven
- Met de RVO Europadesk benutten we wat er in Europa voor Nederland beschikbaar is
- Een LegalScan helpt om de ruimte voor maatwerk te vinden
- We maken meer ruimte om ondernemers te bellen om uitleg te geven
- De RVO Service Verbeterteams onderzoeken hoe we u beter helpen
- Gedragsadviseurs helpen onze uitvoering te verbeteren