Innovatiecluster IAP eMobility 2018 – 2020 (2017)

Beschrijving

Inleiding

Het Nederlandse onderzoeks- en innovatielandschap voor elektrische mobiliteit is erg versnipperd en gefragmenteerd. In 2017 heeft het Formule E-Team daarom opdracht gegeven tot het opzetten van een integraal onderzoeks- en innovatieprogramma voor elektrische mobiliteit. Dit Innovatie en Acceleratie Programma eMobility (verder: IAP) wil de koploperspositie van Nederland op het gebied van elektrisch vervoer stelselmatig versterken door het creëren van een ecosysteem waarbinnen gezamenlijk onderzoek en innovatie floreren. Vanuit het IAP is een onderzoeks- en innovatieagenda opgesteld voor elektrische mobiliteit voor de jaren 2018 – 2022. Hierin zijn in samenspraak met bedrijfsleven, kennisinstellingen, topsectoren, overheid en maatschappelijke organisaties de belangrijkste hoofdthema’s benoemd voor gezamenlijk onderzoek en innovatie in de komende jaren. Daarnaast zijn in de Roadmap zogenaamde ‘white spots’ gedefinieerd. Dit zijn de inhoudelijke gebieden waarop het IAP projecten wil ontlokken en die vooralsnog niet door de programma’s van de topsectoren afgedekt worden. 

Om het IAP tot succesvolle uitvoering te brengen is het noodzakelijk om voldoende organiserend vermogen te creëren, waarmee gezamenlijk onderzoek en innovatie op het gebied van elektrische mobiliteit wordt aangejaagd. De partijen die momenteel invulling geven aan de hoofdthema’s van het IAP hebben daarom besloten een gezamenlijk Innovatiecluster voor het brandstofspoor Elektrisch op te zetten en in te dienen bij de Demonstratieregeling Klimaattechnologieën en - innovaties in transport (DKTI).

Doel van het project

De doelstelling van het Innovatiecluster IAP eMobility 2018 – 2020 is als volgt: 

• Het tot uitvoering brengen van de Roadmap IAP in de jaren 2018 tot 2020, specifiek gericht op de thema’s Heavy Duty Commercial Vehicles, Light Electric Vehicles en Charging Infrastructure & Energy Markets.
• Het verbinden van bestaande structuren en topsectoren op het gebied van elektrische mobiliteit. 
• Het stimuleren van kennisdeling en het aanjagen van innovaties op het gebied van elektrische mobiliteit, specifiek gericht op de whitespots van de Roadmap IAP.

Korte omschrijving van de activiteiten

Uitvoering van het project Innovatiecluster IAP eMobility 2018 – 2020 vond plaats binnen 5 werkpakketten, die aansluiten bij de hoofdthema’s van de IAP Roadmap:

• WP 1: Programmamanagement;
• WP 2: Heavy Duty Commercial Vehicles;
• WP 3: Light Electric Vehicles;
• WP 4: Charging Infrastructure and Energy Markets;
• WP 5: Samenwerking.

AutomotiveNL treedt op als clusterorganisatie en aanvrager van de subsidie. Voor de uitvoering van de werkpakketten 3 en 4 doet AutomotiveNL een beroep op de Vereniging DOET en Stichting ELaadNL. Stichting NKL ondersteunt de uitvoering van het Innovatiecluster als kennispartner. 

Het innovatiecluster en de vertegenwoordigers zijn tijdens het project maandelijks bij elkaar gekomen om ontwikkelingen, projecten en kansen en mogelijkheden samen te bespreken. Vanuit dit overleg werden acties geïnitieerd om de gezamenlijke agenda verder vorm te geven, eventuele consortia te vormen en/of verder te ondersteunen, of voor het makelen tussen partijen om het gebied van kennis, netwerk, faciliteiten, kapitaal (denk aan: subsidieregelingen).

Resultaat

Conclusie

In twee jaar tijd is het cluster erin geslaagd een platform op te zetten en te beheren dat een aanspreekpunt is voor al diegene die met de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van elektrische mobiliteit. Er zijn verschillende initiatieven ontlokt en ontplooid die tot nieuwe projecten en nieuwe ideeën hebben geleid. Ook heeft het cluster een aantal keer succesvol gezamenlijk input geleverd voor verschillende beleidsontwikkelingen, voor het ontwerp van subsidie instrumenten en voor het opstellen van de Meerjarig Missiegedreven Innovatie Programma’s (MMIP) 9 & 10 en de Nationale Agenda Laadinfrastructuur. 

Het cluster continueert zich in 2020 – 2021 en breidt zich uit met NKL als volwaardig lid. Het innovatiecluster en de leden stemmen individuele acties en activiteiten af en overzien het landschap van innovatie en onderzoek op het gebied van elektrische mobiliteit in Nederland. Het innovatiecluster heeft gevraagd en ongevraagd advies en zienswijze uitgebracht bij verschillende beleidsontwikkelingen en input geleverd voor bestuurlijke arena’s. Tot slot maakt het cluster zich op om de inhoudelijke agenda van het IAP te herijken en zal in Q1 2021 de innovatieopgaves voor de komende periode voor elektrische mobiliteit in Nederland presenteren. 

Concluderend kan gesteld worden dat voor de leden het cluster meerwaarde heeft gebracht; kennis werd uitgewisseld, activiteiten werden op elkaar afgestemd en zo was het spin off effect van het cluster dat bestaande structuren van topsectoren op het gebied van elektrische mobiliteit meer met elkaar verbonden zijn. Hierdoor wordt er integraler door beleidsontwikkelaars en anderen gekeken naar de ontwikkeling van elektrische mobiliteit. 

Aanbevelingen 

Het cluster is succesvol geweest in het met elkaar verbinden en verknopen van bestaande structuren van topsectoren en stimuleren van kennisdeling. Aanbevolen wordt om nieuwe projecten en dan met name op de white spots tussen de verschillende topsectoren op zoek te gaan naar additionele middelen om deze zelf te initiëren of beter te kunnen ontlokken. Ook wordt het aanbevolen om, naast de toetreding van het NKL als lid, op zoek te gaan naar een (nog) bredere coalitie op het gebied van innovatie en onderzoek. Te denken valt aan kennisinstellingen, maar ook partijen die een meer uitvoerende rol hebben in de elektrische mobiliteit; bijvoorbeeld netbeheerders, energiepartijen, transporteurs, vervoerders, verladers en supply chain managers.

Publicaties

Smart Charging Outlook biedt inzicht in duurzaam laden voor de toekomst (14 mei 20219).