Stichting Breda Energie: een gesloten energiekringloop
Hernieuwbare energie opwekken in en rond Breda, om die vervolgens ook lokaal te gebruiken: dat is de doelstelling van stichting Breda Energie. Begin 2019 richtten de gemeente, Platform BV Breda, Hezelaer Energie, de Brabantse OntwikkelingsMaatschappij en Enpuls deze stichting op naar aanleiding van de Bredase Green Deal. Samen brengen ze de energietransitie in een stroomversnelling.
Interview met Arjan Rook, projectmanager gemeente Breda en Jeppe Koertshuis, kwartiermaker Breda Energie
Een kringloop van energie
Arjan Rook is projectmanager vanuit de gemeente Breda. Hij vertelt: “Het doel van stichting Breda Energie is om de kringloop van energie in Breda sluitend te krijgen. We stimuleren bedrijven om energie te besparen en op te wekken. Initiatieven vanuit het bedrijfsleven zelf vormen daarbij het uitgangspunt. Stichting Breda Energie draagt bij aan de regionale energiestrategie. De gemeente Breda heeft daarbij de ambitie op zich genomen om in 2030 113 GWh bespaard te hebben. Dat willen we onder andere bereiken door bedrijfsdaken vol te leggen met zonnepanelen.”
“We hebben een tool ontwikkeld waarmee ondernemers de gunstigste opties voor zonnepanelen op hun bedrijfsdak kunnen berekenen, de ‘Quickscan Zonnestroom’. Breda Energie kan vervolgens de installatie van die panelen in gang zetten. Verder hebben 350 bedrijven een QuickScan Energiebesparing uitgevoerd. Breda Energie helpt ondernemers bij de uitvoering van energiebesparende maatregelen, zoals isolatie.
Op die manier is er gezamenlijk al een paar miljoen euro bespaard.” Dit jaar ligt de ambitie op ongeveer 5000 kiloton aan CO2-besparing.
Een lange termijn plan
Door de economische gevolgen van het coronavirus hebben ondernemers minder ruimte om te investeren in de energietransitie. Daarom is de financiële onderbouwing van verduurzaming nu extra belangrijk. Breda Energie bouwt aan een doordacht businessplan, zodat de dienstverlening ook in de toekomst stabiel blijft. “We zijn een makelaar in lokaal opgewekte, groene energie”, vertelt Jeppe Koertshuis, kwartiermaker van Breda Energie. “De stichting verzorgt de marketing en verkoop van de energie via energiemaatschappijen.
Zonnepanelen
Breda Energie wil het onder meer gemakkelijk maken voor ondernemers om zonnepanelen efficiënter in te zetten. Koertshuis: “Bij de installatie van zonnepanelen lopen we aan tegen de zwakke dakconstructie van veel gebouwen. Daardoor kunnen we ze niet helemaal volleggen, wat zonde is van de ruimte. Samen met onze partners zoeken we naar oplossingen, zoals het gebruik van een lichter type paneel, eenvoudige aanpassingen aan het dak of verankering van de panelen in plaats van werken met ballast. We willen ondernemers graag adviseren over de beste oplossing voor hen. Op dit moment ondersteunen we hierin 14 bedrijven met grote daken.”
Collectieve aanpak
Bedrijven kunnen meer bereiken wanneer zij opereren als collectief. Bedrijventerrein Breda-Oost (3B-O) vervult hierin een voorbeeldfunctie in Breda. Op basis van de activiteiten op dat terrein stelt Breda Energie plannen op voor andere terreinen. De organisatiegraad is hoog op 3B-O en een parkmanager coördineert er veel initiatieven. Koertshuis is er nauw bij betrokken: “Op het terrein van 3B-O komen drie windmolens, er rijdt een elektrische deelauto en er komt een waterstofstation. Dat station is een commercieel initiatief dat hier met open armen is ontvangen. Er komt dan uiteraard ook een deelauto op waterstof. Verder gaan we een glasvezelnetwerk aanleggen. Als de straten daarvoor openliggen, benutten we wellicht de kans om ook meteen een kabel voor gelijkstroom aan te leggen. Zonnepanelen, windturbines, accu’s en elektrische auto’s kunnen dan direct op elkaar worden aangesloten, zonder energieverlies door omvorming.”
“Om van het gas af te kunnen onderzoeken we ook de opties voor een warmtenet. Een aantrekkelijke en rendabele innovatie op dat gebied, die nog in ontwikkeling is, zijn thermische panelen en warmtepompen in combinatie met seizoensopslag (buffervat). Die slaan de warmte van de zomer op voor de winter en kunnen ook koelen. Dit systeem is voor 3BO al concurrerend met de huidige aardgasprijs. We hebben een planning opgezet en bouwen dit systeem nu verder uit naar een volwaardige businesscase. Dit heeft alleen kans van slagen als je de vraagzijde (in dit geval de ondernemers) op een lijn krijgt. Vandaar dat de gemeente samen met de partners, waaronder PlatformBVBreda, werkt aan meer Bedrijven Investeringszones.”
Meer bedrijven helpen
Er is bij ondernemers veel behoefte aan ondersteuning bij de energietransitie. Rook: “We willen daarom opschalen met Breda Energie. Met de ervaringen van 3B-O maken we een stappenplan dat we gemakkelijk op andere bedrijventerreinen kunnen toepassen. In die fase bevinden we ons nu. We vertrouwen erop dat veel bedrijven zullen aanhaken. Goed voorbeeld doet goed volgen!”
Projectsamenvatting
- Wat houdt het project in 1 zin in?
Stichting Breda Energie treedt op als makelaar in hernieuwbare energie. Ze stimuleert Bredase bedrijven om die energie op te wekken en lokaal te gebruiken. - Wie zijn er bij het project betrokken?
- Gemeente Breda
- Platform BV Breda
- Hezelaer Energie
- Brabantse OntwikkelingsMaatschappij (BOM)
- Enpuls
- Hoe wordt het project georganiseerd en gefinancierd?
Voor het 1e jaar ontving Breda Energie een opstartsubsidie van het Europese samenwerkingsproject BISEPS (Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS). De gemeente Breda is namelijk een partner in BISEPS. Nu het eerste jaar voorbij is, treedt het businessmodel in werking: Breda Energie ontvangt inkomsten en inzet van partners en bijdrage van de partijen die diensten afnemen. - Welke voordelen biedt het project?
- Toekomstbestendig businessplan
Stichting Breda Energie werkt aan een doordacht businessplan, zodat de dienstverlening ook in de toekomst stabiel blijft. Als makelaar in lokaal opgewekte, groene energie kan de stichting zichzelf in stand houden. - Bedrijventerrein 3B-O is een voorbeeld
Bedrijventerrein 3B-O functioneert als voorbeeld voor andere bedrijventerreinen op het gebied van collectiviteit. De organisatiegraad is er hoog en er is professioneel parkmanagement. Daardoor komen er veel duurzame initiatieven van de grond. De werkwijze op 3B-O kan relatief gemakkelijk op andere terreinen worden overgenomen.
- Toekomstbestendig businessplan
- Wat zijn de belangrijkste lessen?
- Let op dakconstructies
Stichting Breda Energie wil zoveel mogelijk duurzame energie opwekken. Daarvoor zijn veel zonnepanelen nodig, liefst op de daken. Vanwege de zwakke dakconstructie van ongeveer tachtig procent van de grote logistieke gebouwen, kunnen de daken echter niet helemaal vol worden gelegd. Hoewel er oplossingen in beeld zijn, blijft het nog steeds een knelpunt. Dit komt ook omdat de businesscase minder aantrekkelijk wordt als een speciaal soort zonnepaneel nodig is of een aanpassing aan de dakconstructie. - Durf te experimenteren
Ondersteun initiatieven vanuit het bedrijfsleven en durf daarin mee te gaan. Een mooi voorbeeld in Breda is het waterstoftankstation dat op 3B-O komt. Een idee van een commerciële partij, maar het bedrijventerrein ziet daarin een kans. Dat is extra motiverend voor alle betrokkenen! - Voorbeeldprojecten zijn noodzakelijk
Aan interesse in de energietransitie ontbreekt het niet bij Bredase ondernemers. 350 bedrijven namen al energiebesparende maatregelen en andere lieten zich hierover adviseren. Veel bedrijven ervaren echter nog een drempel om echt tot actie over te gaan. Alleen concrete voorbeeldprojecten kunnen hun twijfel wegnemen. Het is daarom belangrijk dat er binnenkort een aantal afgerond worden. - Opschalen vraagt om een nieuwe aanpak
Wanneer een aantal voorbeeldprojecten af zijn, verwacht Stichting Breda Energie meer aanvragen van duurzame maatregelen. Om die aan te kunnen moet ze een model ontwikkelen dat makkelijk is op te schalen t.o.v. de huidige situatie. Daar wordt aan gewerkt.
- Let op dakconstructies
- Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
- Ministerie van Economische Zaken en Klimaat