Chinese dwerghamster
Dit dier staat op de huis- en hobbydierenlijst.
Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.
Algemene informatie
| Familie | Cricetidae |
|---|---|
| Subfamilie | Cricetinae |
| Genus | Cricetulus |
| Soort | Cricetulus barabensis (griseus/pseudogriseus) |
| Gedomesticeerd | Nee |
| Kruising | Nee |
| Volwassen grootte |
|
| Gewicht | 20-60 g |
| Dieet | Omnivoor |
| Natuurlijke leefomgeving |
|
| Levensverwachting | 10 maanden wild, 5,3 jaar gevangenschap |
| IUCN-status | “Least Concern” |
| CITES | Niet vermeld |
Risicoklasse C
Bij de Chinese dwerghamster zijn in twee risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Hierdoor valt de Chinese dwerghamster in risicoklasse C.
Samenvatting beoordeling van de Chinese dwerghamster
Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Zoönosen | ! (signalerend) | Bij de Chinese dwerghamster zijn de hoogrisico zoönotische pathogenen influenza A virus H5N1, het Seoul hantavirus, Anaplasma phagocytophilum en Yersinia pestis aangetoond. Bij meerdere sympatrische en aanverwante soorten binnen de familie (Cricetidae) zijn de hoog-risico en zeer hoogrisico zoönotische pathogenen Coxiella burnetii, Francisella tularensis, Leptospira interrogans en Tick-borne encephalitis aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing. |
| Letselschade | De risicofactor in deze risicocategorie is niet van toepassing. |
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Voedselopname | In deze risicocategorie zijn geen risicofactoren van toepassing. | |
| Ruimtegebruik/veiligheid | X |
|
| Thermoregulatie | X | De Chinese dwerghamster is aangepast aan een steppeklimaat. |
| Sociaal gedrag | In deze risicocategorie zijn geen risicofactoren van toepassing. |
Beoordeling per risicofactor
Risico's voor de mens
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG1 | ! (signalerend) | Bij de Chinese dwerghamster zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen influenza A virus H5N1 (Pavlova et al., 2016; Shriner et al., 2012), het Seoul hantavirus (Lin et al., 2012), Anaplasma phagocytophilum (Pulscher et al., 2018) en Yersinia pestis (Kiefer et al., 2012) aangetoond. Bij meerdere sympatrische en aanverwante soorten binnen de familie (Cricetidae) zijn de hoog-risico en zeer hoog-risico zoönotische pathogenen Coxiella burnetii (Burgdorfer et al., 1963), Francisella tularensis (Zhang et al., 2006), Leptospira interrogans (Kim, 2019) en Tick-borne encephalitis (Bakhvalova et al., 2006) aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG2 | Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van de Chinese dwerghamster is het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| V1 | De Chinese dwerghamster is een omnivoor (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V2 | De Chinese dwerghamster heeft geen hypsodonte gebitselementen (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V3 | De Chinese dwerghamster is nachtactief en heeft de hoogste activiteit tijdens de eerste helft van de nacht. Tijdens de nacht kunnen individuen zich 50-70 m van hun hol bewegen om te foerageren (Pardiñas et al., 2017). De Chinese dwerghamster heeft een hoge activiteit, efficiënte fysiologie en leeft in habitat met een stabiele voedselbeschikbaarheid (Wang et al., 2003; Zhang et al., 2016). Chinese dwerghamsters doen aan larderhoarden (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V4 | Het dieet van de Chinese dwerghamster bestaat uit granen, peulvruchten, bladeren en insecten (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| R1 | Chinese dwerghamsters hebben een kleine home range en verplaatsen zich gemiddeld tussen de 50 en 70 m van het hol vandaan om te foerageren (Pardiñas et al., 2017; Shuai et al., 2020). Chinese dwerghamsters zijn solitaire dieren en reageren agressief op soortgenoten (Shuai et al., 2020). Chinese dwerghamsters beschikken over anogenitale klieren die ze gebruiken om hun territorium te markeren (Feoktistova et al., 2019). Chinese dwerghamsters hebben een kleine home range. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R2 | X | Chinese dwerghamsters gebruiken een afgezonderde nestplaats voor het werpen en grootbrengen van jongen, als rustplaats en voor voedselopslag (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R3 | De Chinese dwerghamster is schichtig en vlucht behendig en doelgericht naar dekking bij tekenen van gevaar (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R4 | X | Chinese dwerghamsters graven uitgebreide holensystemen met 2-3 ingangen en 4-5 speciale kamers voor voedselopslag en nestelen (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R5 | Voor Chinese dwerghamsters zijn er geen specifieke omgevingselementen essentieel (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| T1 | X |
Chinese dwerghamsters leven in een steppeklimaat (Pardiñas et al., 2017; Schultz, 2005). De gemiddelde minimumtemperatuur op de steppes van Mongolië en Noord-China waar Chinese dwerghamsters voorkomen is -7 °C (met een uiterste minimumtemperatuur van -42 °C) en de gemiddelde maximumtemperatuur is 6 °C (met een uiterste maximumtemperatuur van 29 °C). De gemiddelde jaarlijkse neerslaghoeveelheid is 300 mm en de luchtvochtigheid is gemiddeld 60%, fluctuerend van 30 tot 80% afhankelijk van het seizoen (Meteoblue, 2020; Schultz, 2005). De thermoneutrale zone van de Chinese dwerghamster is afhankelijk van het seizoen. Tijdens de winter ligt de thermoneutrale zone tussen de 20.8 en 30.6 °C. Tijdens de zomer ligt de thermoneutrale zone tussen de 27.5 en 32.9 °C (Song & Wang, 2003; Zhao et al., 2010). De Chinese dwerghamster is metabolisch aangepast om zelfs bij extreem lage temperaturen een stabiele lichaamstemperatuur te houden (Zhao et al., 2010). De Chinese dwerghamster is aangepast aan een steppeklimaat. Deze riscofactor is daarom van toepassing. |
| T2 | Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat Chinese dwerghamsters gebruik maken van een speciale zoel-, koel- of opwarmplaats (Pardiñas et al., 2017). Bovendien maken Chinese dwerghamsters gebruik van een hol. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| T3 | Chinese dwerghamsters gaan in torpor, afhankelijk van de buitentemperatuur, maar houden geen obligate winterslaap (Shuai et al., 2020; Ushakova et al., 2012; Zhao et al., 2014). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| S1 | Chinese dwerghamsters hebben een polygame leefwijze (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| S2 | Chinese dwerghamsters leven solitair (Miedel & Hankenson, 2015; Pardiñas et al., 2017; Wang et al., 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| S3 | Vrouwtjes zijn vanaf 8-12 weken geslachtsrijp en kunnen 2-5 keer per jaar werpen. Vrouwtjes zijn polyoestreus en hebben een postpartum oestrus van 4 dagen. Vrouwtjes zijn c.20,5 dagen drachtig en krijgen per worp 4-10 jongen (gemiddeld 4,5-5,2). Chinese dwerghamsters hebben een paarseizoen van februari/maart tot en met november/januari (Miedel & Hankenson, 2015; Pardiñas et al., 2017; Wang et al., 2013). Chinese dwerghamsters hebben geen grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Verwijzingen
Bakhvalova, V. N., Dobrotvorsky, A. K., Panov, V. V., Matveeva, V. A., Tkachev, S. E. & Morozova, O. V. (2006). Natural Tick-borne encephalitis virusInfection among Wild Small Mammals in the Southeastern Part of Western Siberia, Russia. Tick-Borne and Zoonotic Diseases. 6(1). 32-41.
Batsaikhan, N., Tinnin, D., Shar, S., Avirmed, D. & Usukhjargal, D. (2016). Cricetulus barabensis. The IUCN Red List of Threatened Species 2016. Opgehaald van IUCN: https://www.iucnredlist.org/species/5524/115072992.
Burgdorfer, W., Pickens, E. G., Newhouse, V. F. & Lackman, D. B. (1963). Isolation of Coxiella burnetii from Rodents in Western Montana. The Journal of Infectious Diseases. 112(2). 181-186.
Feoktistova, N. Yu., Chernova, O. F. & Meshcherskii, I. G. (2013). Decorative Forms of Hamsters of the Genus Phodopus (Mammalia, Cricetinae): Analysis of Genetic Lines Distribution and Features of Hair Changes. Biology Bulletin Reviews. 3(1). 57-72.
Feoktistova, N. Yu., Kropotkina, M. V., Potashnikova, E. V., Gureeva, A. V., Kuznetsova, E. V. & Surov, A. V. (2019). Speciation in Allopatric Species of the Hamster Subfamily Cricetinae (Rodentia, Cricetidae). Biology Bulletin Reviews. 9(3). 230-242.
Kiefer, D., Dalantai, G., Damdindorj, T., Riehm, J. M., Tomaso, H., Zöller, L., Dashdavaa, O., Pfister, K. & Scholz, H. C. (2012). Phenotypical Characterization of Mongolian Yersinia pestis Strains. Vector-Borne and Zoonotic Diseases. 12(3). 183-188.
Kim, M. J. (2019). Historical Review of Leptospirosis in the Korea (1945 – 2015). Infect Chemother. 51(3). 315-329.
Lin, X., Guo, W., Wang, W., Zou, Y., Hao, Z., Zhou, D., Dong, X., Qu, Y., Li, M., Tian, H., Wen, J., Plyusnin, A., Xu, J. & Zhang, Y. (2012). Migration of Norway Rats Resulted in the Worldwide Distribution of Seoul Hantavirus Today. Journal of Virology. 86(2). 972-981.
Meteoblue. (2020). Selenge, Mongolia. Opgehaald van Meteoblue: https://www.meteoblue.com/en/weather/historyclimate/climateobserved/sel…. Miedel, E. L. & Hankenson, F. C. (2015). Biology and Diseases of Hamsters. In J. G. Fox, G. M. Otto, M. T. Whary, L. C. Anderson & K. R. Pritchett-Corning (3rd ed.), Laboratory Animal Medicine (pp. 209-245). Amsterdam: Elsevier.
Pardiñas, U. F. J., Myers, P., León-Paniagua, L., Ordóñez Garza, N., Cook, J. A., Kryštufek, B., Haslauer, R., Bradley, R. D., Shenbrot, G. I. & Patton, J. L. (2017). Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). In D. E. Wilson, T. E. Lacher Jr. & R. A. Mittermeier, Handbook of the mammals of the world. 7. Rodents II (pp. 204-535). Barcelona: Lynx Edicions.
Pavlova, E. V., Kirilyuk, E. V. & Naidenko, S. V. (2016). Occurrence Pattern of Influenza A Virus, Coxiella burnetii, Toxoplasma gondii, and Trichinella sp. in the Pallas Cat and Domestic Cat and Their Potential Prey Under Arid Climate Conditions. Arid Ecosystems. 6(4). 277-283.
Pulscher, L. A., Moore, T. C., Caddell, L., Sukhbaatar, L., von Fricken, M. E., Anderson, B. D., Gonchigoo, B. & Gray, G. C. (2018). A cross-sectional study of small mammals for tick-borne pathogen infection in northern Mongolia. Infection Ecology & Epidemiology. 8(1). 1450591.
Schultz, J. (2005). The Ecozones of the World: The Ecological Divisions of the Geosphere (2nd ed.). Stuttgart: Springer.
Shriner, S. A., van Dalen, K. K., Mooers, N. L., Ellis, J. W., Sullivan, H. J., Root, J. J., Pelzel, A. M. & Franklin, A. B. (2012). Low-Pathogenic Avian Influenza Viruses in Wild House Mice. PLoS ONE. 7(6). e39206.
Shuai, L., Wang, L., Yang, Y. & Zhang, Y. (2020). Effects of density dependence and climatic factors on population dynamics of Cricetulus barabensis: a 25-year field study. Journal of Mammalogy. 101(2). 507-514.
Song, Z. & Wang, D. (2003). Metabolism and thermoregulation in the striped hamster Cricetulus barabensis. Journal of Thermal Biology. 28. 509-514.
Ushakova, M. V., Kroporkina, M. V., Feoktistova, N. Yu. & Surov, A. V. (2012). Daily Torpor in Hamsters (Rodentia, Cricetinae). Russian Journal of Ecology. 43(1). 62-66.
Wang, D., Pei, Y., Yang, J. & Wang, Z. (2003). Digestive tract morphology and food habits in six species of rodents. Folia Zool. 52(1). 51-55.
Wang, G., Wang, C., Wang, Z. & Xu, L. (2009). Patterns of aggressive behaviors related to the physiological states of male Cricetulus barabensis. Theriologica Sinica. 29(3). 286-293.
Wang, Y., Xu, L., Pan, Y., Wang, Z., & Zhang, Z. (2013). Species differences in the immunoreactive expression of oxytocin, vasopressin, tyrosine hydroxylase and estrogen receptor alpha in the brain of Mongolian gerbils (Meriones unguiculatus) and Chinese striped hamsters (Cricetulus barabensis). PloS one. 8(6). e65807.
Weigl, R. (2005). Longevity of mammals in captivity; from the living collections of the world. Frankfurt: Kleine Senckenberg-Reihe.
Zhang, F., Liu, W., Chu, M. C., He, J., Duan, Q., Wu, X. M., Zhang, P. H., Zhao, Q. M., Yang, H., Xin, Z. T., & Cao, W. C. (2006). Francisella tularensis in rodents, China. Emerging infectious diseases. 12(6). 994-996.
Zhang, J., Zhao, X., Wen, J., Tang, S. & Zhao, Z. (2016). Plasticity in gastrointestinal morphology and enzyme activity in lactating striped hamsters (Cricetulus barabensis). Journal of Experimental Biology. 219. 1327-1336.
Zhao, Z., Cao, J., Meng, X. & Li, Y (2010). Seasonal variations in metabolism and thermoregulation in the striped hamster (Cricetulus barabensis). Journal of Thermal Biology. 35. 52-57.
Zhao, Z., Chi, Q., Cao, J. & Wang, D. (2014). Seasonal Changes of Body Mass and Energy Budget in Striped Hamsters: The Role of Leptin. Physiological and Biochemical Zoology. 87(2). 245-256.
