Degoe
Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.
Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.
Algemene informatie
| Familie | Octodontidae |
|---|---|
| Subfamilie | - |
| Genus | Octodon |
| Soort | Octodon degus |
| Gedomesticeerd | Nee |
| Kruising | Nee |
| Volwassen grootte |
|
| Gewicht | 200-300 g |
| Dieet | Herbivoor |
| Natuurlijke leefomgeving |
|
| Levensverwachting | 5-7 jaar in gevangenschap |
| IUCN-status | "Least concern" |
| CITES | Niet vermeld |
Risicoklasse E
Bij de degoe zijn in vier risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Hierdoor valt de degoe in risicoklasse E.
Samenvatting beoordeling van de degoe
Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Zoönosen | ! (signalerend) | Bij de degoe is het hoog-risico zoönotisch pathogeen Leptospira interrogans aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Letselschade | De risicofactor in deze risicocategorie is niet van toepassing. |
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Voedselopname | X |
|
| Ruimtegebruik/veiligheid | X |
|
| Thermoregulatie | X | De degoe is aangepast aan een subtropisch klimaat. |
| Sociaal gedrag | X | Degoes hebben een despotische en lineaire dominantiehiërarchie. |
Beoordeling per risicofactor
Risico's voor de mens
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG1 | ! (signalerend) | Bij de degoe is het hoog-risico zoönotisch pathogeen Leptospira interrogans (Correa et al., 2017) aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG2 | Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van degoes is het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens (Ojeda, 2016). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| V1 | De degoe is een herbivore mixed-feeder. Degoes eten grassen, zaden, vruchten, wortels en schors van planten (Ojeda, 2016). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V2 | X | De degoe heeft hypsodonte kiezen en elodonte snijtanden (Ojeda, 2016). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V3 | X | Degoes zijn 45,8% van de tijd dat ze actief zijn, aan het foerageren (Ebensperger & Hurtado, 2005b; Kenagy et al., 2002; Ojeda, 2016). Daarnaast doen degoes ’s nachts aan coprofagie om alle benodigde nutriënten uit hun voedsel te halen (Ojeda, 2016). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V4 | Het dieet van degoes bestaat uit grassen, zaden, vruchten, wortels en schors van planten uit meerdere families (Ojeda, 2016). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| R1 | Degoes hebben een home range van 0,04 ha waar hun holensysteem in valt (Ebensperger & Hurtado, 2005a; Ojeda, 2016). Dit systeem wordt actief verdedigd tijdens het paarseizoen, maar buiten dit seizoen niet (Ebensperger & Hurtado, 2005a; Soto-Gamboa, 2005). Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat degoes langs grenzen van het territorium patrouilleren en/of markeren. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R2 | X | Degoes gebruiken een afgezonderde nestplaats voor het werpen en grootbrengen van jongen (Fulk, 1976; Ojeda, 2016; Woods & Boraker, 1975). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R3 | Bij gevaar vluchten degoes naar het dichtstbijzijnde hol (Fulk, 1976). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R4 | X | Degoes gebruiken uitsluitend zelf gegraven holen, waar zij nesten in bouwen (Ojeda, 2016). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R5 | Voor degoes zijn er geen specifieke omgevingselementen essentieel (Ojeda, 2016; Roach, 2016). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| T1 | X |
Degoes leven in een subtropisch klimaat (Roach, 2016; Schultz, 2005). De gemiddelde temperatuur in een subtropisch klimaat ligt in de koudste maanden normaal gesproken niet onder de 5 °C. De absolute minimumtemperatuur in de winter kan gedurende korte periodes sterk afnemen tot onder het vriespunt. De gemiddelde maandelijkse temperatuur ligt in de warmste maanden boven de 18 °C, maar komt zelden boven de 20 °C uit (Schultz, 2005). Degoes leven in semi-aride gebieden, waar jaarlijks tot 280 mm neerslag valt (Ebensperger & Hurtado, 2005b; Nespolo et al., 2001; Roach, 2016). De degoe heeft een thermoneutrale zone van 24-32 °C (Kenagy et al., 2002). De degoe is aangepast aan een subtropisch klimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| T2 | Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat degoes gebruik maken van een speciale zoel-, koel- of opwarmplaats (Kenagy et al., 2002; Ojeda, 2016). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| T3 | Degoes zijn jaarrond actief (Woods & Boraker, 1975). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| S1 | Degoes hebben een polygame leefwijze (Correa et al., 2013). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| S2 | X | Degoes leven in gemixte groepen, waar zich een sterk lineaire dominantiehiërarchie vormt, te zien aan de submissieve gedragingen (Correa et al., 2013). In het voortplantingsseizoen monopoliseren mannetjes de vrouwtjes, wat leidt tot haremvorming (Soto-Gamboa, 2005). Er is sprake van een despotische en een lineaire dominantiehiërarchie. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| S3 | Degoes zijn vanaf 3-4 maanden oud geslachtsrijp en krijgen 1-2 nestjes per jaar (Lee, 2004; Ojeda, 2016). Vrouwtjes zijn 90 dagen drachtig en krijgen per worp 4-6 jongen. Degoes hebben een voortplantingsseizoen van juli tot en met oktober (Ojeda, 2016). Degoes hebben geen grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Verwijzingen
Correa, J. P., Bacigalupo, A., Botto-Mahan, C., Bucarey, S., Cattan, P. E., de Cortázar, R. G., Landaeta-Aqueveque, C. & Ramírez-Estrada, J. (2017). Natural Infection of Leptospira Species in the Native Rodents Degu (Octodon degus) and Darwin's Pericote (Phyllotis darwini) in Mediterranean Ecosystem of Chile. Journal of Wildlife Diseases. 53(3). 677-680.
Correa, L., Frugone, M. & Soto-Gamboa, M. (2013). Social dominance and behavioral consequences of intrauterine position in female groups of the social rodent Octodon degus. Physiology & Behavior. 119. 161-167.
Ebensperger, L. & Hurtado, M. (2005a). On the Relationship between Herbaceous Cover and Vigilance Activity of Degus (Octodon degus). Ethology. 111. 593-608.
Ebensperger, L. & Hurtado, M. (2005b). Seasonal changes in the time budget of degus, Octodon degus. Behaviour. 142. 91-112.
Fulk, G. (1976). Notes on the activity, reproduction, and social behavior of Octodon degus. Journal of Mammalogy. 57(3). 495-505.
Kenagy, G., Nespolo, R., Vasquez, R. & Bozinovic, F. (2002). Daily and seasonal limits of time and temperature to activity of degus. Revista Chilena de Historia Natural. 75. 567-581.
Lee, T. (2004). Octodon degus: A Diurnal, Social, and Long-lived Rodent. ILAR Journal. 45(1). 14-24.
Nespolo, R., Opazo, J. & Bozinovic, F. (2001). Thermal acclimation and non-shivering thermogenesis in three species of South American rodents: a comparison between arid and mesic habitats. Journal of Arid Environments. 48. 581-590.
Ojeda, A. (2016). Family Octodontidae (Viscacha rats, Degus, Rock rats and Coruro). En D. Wilson, T. Lacher & R. Mittermeier, Handbook of the mammals of the world vol. 6. Lagomorphs and rodents I. (págs. 536-551). Barcelona: Lynx Edicions.
Roach, N. (2016). Octodon degu. The IUCN Red List of Threatened Species 2016. Opgehaald van IUCN: doi:10.2305/IUCN.UK.2016-2.RLTS.T15088A78321302.en
Schultz, J. (2005). The Ecozones of the World. Berlin: Springer Verlag.
Soto-Gamboa, M. (2005). Free and total testosterone levels in field males of Octodon degus (Rodentia, Octodontidae): accuracy of the hormonal regulation of behavior. Revista Chilena de Historia Natural. 78. 229-238.
Woods, C. & Boraker, D. (1975). Octodon degus. Mammalian Species. 67. 1-5.
