Gewone jakhals

Gepubliceerd op:
30 november 2023

Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.

Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.

Algemene informatie

Algemene informatie (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009; Wilson & Reeder, 2005)
Familie Canidae
Subfamilie -
Genus Canis
Soort Canis adustus
Gedomesticeerd Nee
Kruising Nee
Volwassen grootte
  • Kop-romp: 74-84 cm
  • Staart: 20-24 cm
Gewicht 6,5-9,8 kg
Dieet Omnivoor
Natuurlijke leefomgeving
  • Verspreiding: Noord-Afrika, vanaf de westkust in Senegal tot aan de Middellandse Zee en de Hoorn van Afrika en Tanzania, grote delen van Azië, vanaf het Midden-Oosten tot in Vietnam en in Europa tot in Italië en Oostenrijk.
  • Habitat: Varieert van aride en semi-aride zones, tot aan evergreen bossen en mangroves. Ze komen zowel voor in rurale gebieden als stedelijk gebieden en zijn waargenomen op hoogtes tot op 3.800 m.
Levensverwachting 18 jaar in gevangenschap
IUCN-status "Least Concern"
CITES Bijlage C

Risicoklasse E

Bij gewone jakhalzen zijn in vier risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Hierdoor valt de gewone jakhals in risicoklasse E.

Samenvatting beoordeling van de gewone jakhals

Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).

Gezondheid mens
Risicocategorie Van toepassing Toelichting
Zoönosen ! (signalerend) Bij de gewone jakhals zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Leptospira interrogans en rabiësvirus aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor.
Letselschade   De risicofactor in deze risicocategorie is niet van toepassing.

 

Gezondheid en welzijn dier
Risicocategorie Van toepassing Toelichting
Voedselopname X Gewone jakhalzen moeten dagelijks langdurig foerageren.
Ruimtegebruik/veiligheid X
  • Gewone jakhalzen hebben een grote home range en vertonen territoriaal markeergedrag.
  • Gewone jakhalzen gebruiken een afgezonderde nestplaats.
  • Gewone jakhalzen gebruiken zelf gegraven holen.
Thermoregulatie X De gewone jakhals komt voor in veel klimaten anders dan een gematigd zeeklimaat.
Sociaal gedrag X
  • Gewone jakhalzen hebben een monogame en paarsgewijze leefwijze.
  • Gewone jakhalzen hebben een dominantiehiërarchie met despotische kenmerken.

Beoordeling per risicofactor

Risico's voor de mens

Zoönosen
Risicofactor Van toepassing Toelichting
LG1 ! (signalerend) Bij de gewone jakhals zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Leptospira interrogans (Sebek et al., 1989) en rabiësvirus (Heydarabadi et al., 2020; Yakobson et al., 2008) aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor.

 

Letselschade
Risicofactor Van toepassing Toelichting
LG2   Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van gewone jakhalzen (Sanyal et al., 2010; Sillero-Zubiri, 2009) is het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.

Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid

Voedselopname
Risicofactor Van toepassing Toelichting
V1   De gewone jakhals is een omnivoor (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.
V2   De gewone jakhals heeft geen hypsodonte gebitselementen (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.
V3 X Gewone jakhalzen hebben een grote home range tot 20 km2 en leggen per nacht zo’n 12-15 km af om te foerageren (Sillero-Zubiri, 2009). Gewone jakhalzen jagen veelal op kleine voedsel-items,  zoals knaagdieren, vogels, en reptielen, maar kunnen soms een verzwakt hoefdier of aas als voedsel gebruiken (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009). Het zoeken naar kleine en veelal  verborgen prooien maakt dat ze langdurig foerageren. Deze risicofactor is daarom van toepassing.
V4   Het dieet van gewone jakhalzen bestaat uit knaagdieren, hagedissen, slangen, vogels, hazen, hoefdieren, ongewervelden, fruit en aas (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009). Deze  isicofactor is daarom niet van toepassing.

 

Ruimtegebrek/veiligheid
Risicofactor Van toepassing Toelichting
R1 X Gewone jakhalzen hebben een home range van 1-20 km2, afhankelijk van de voedselbeschikbaarheid (Sillero-Zubiri, 2009). Gewone jakhalzen hebben een exclusief kerngebied, welke zij op  eelgebruikte paden en bij hun hol markeren met urine en feces (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing.
R2 X Gewone jakhalzen gebruiken een afgezonderde nestplaats voor het werpen en grootbrengen van jongen (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing.
R3   Bij gevaar laten gewone jakhalzen een alarmroep horen en vluchten zij richting hun hol. Hier proberen de volgroeide jakhalzen het gevaar weg te jagen door aan te vallen (Moehlman & Jhala, 2013). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.
R4 X Gewone jakhalzen gebruiken zelf gegraven holen (Mukherjee et al., 2018). Deze risicofactor is daarom van toepassing.
R5   Voor gewone jakhalzen zijn er geen specifieke omgevingselementen essentieel (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.

 

Thermoregulatie
Risicofactor Van toepassing Toelichting
T1 X Gewone jakhalzen leven in verschillende klimaten, namelijk een tropisch, subtropisch, droog tropisch en subtropisch, droog klimaat met koude perioden en een gematigd landklimaat (Hoffmann et al., 2018; Metzger et al., 2005; Schultz, 2005). Gewone jakhalzen hebben een grote verspreiding (Hoffmann et al., 2018), waardoor lokale aanpassingen aan het klimaat te verwachten zijn. Gewone jakhalzen komen voor in veel klimaten anders dan een gematigd zeeklimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing.
T2   Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat gewone jakhalzen gebruik maken van een speciale zoel-, koel- of opwarmplaats (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009). Deze  risicofactor is daarom niet van toepassing.
T3   Gewone jakhalzen zijn jaarrond actief (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.

 

Sociaal gedrag
Risicofactor Van toepassing Toelichting
S1 X Gewone jakhalzen hebben een monogame en paarsgewijze leefwijze (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing.
S2 X De sociale basis unit van gewone jakhalzen is een paar, soms met jongen uit eerdere worpen, die helpen met het opvoeden bewaken van jongen uit een latere worp (Macdonald, 1979; Sillero- ubiri,  009). Er is sprake van een dominantiehiërarchie met despotische kenmerken. Deze risicofactor is daarom van toepassing.
S3   Vrouwtjes zijn veelal mono-oestrisch, behalve in Tanzania waar vrouwtjes meerdere worpen per jaar krijgen. Vrouwtjes zijn 63 dagen drachtig en krijgen per worp 3-7 jongen. Gewone jakhalzen hebben een paarseizoen dat verschilt in moment en duur, afhankelijk van de locatie (Sillero-Zubiri, 2009). Gewone jakhalzen hebben geen grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.

Verwijzingen

Heydarabadi, H., Baessi, F., Bashar, K., Fazeli, M., & Sheikholeslami, F. (2020). A phylogenetic study of new rabies virus strains in different regions of Iran. Virus Genes, 56, 361-368. doi:10.1007/s11262-020-01752-6

Hoffmann, M., Arnold, J., Duckworth, J., Jhala, Y., Kamler, J., & Krofel, M. (2018). Golden Jackal. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T118264161A163507876.en

Macdonald, D. (1979). The flexible social system of the golden jackal, Canis aureus. Behavioral Ecology and Sociobiology, 5, 17-38. doi:10.1007/BF00302692

Metzger, M., Bunce, R., Jongman, R., Mücher, C., & Watkins, J. (2005). A climatic stratification of the environment of Europe. Global Ecology and Biogeography, 14(6), 549-563. doi:10.1111/j.1466- 822x.2005.00190.x

Moehlman, P., & Hayssen, V. (2018). Canis aureus (Carnivore: Canidae). Mammalian Species, 50(957), 14-25. doi:10.1093/mspecies/sey002

Moehlman, P., & Jhala, Y. (2013). Canis aureus Golden Jackal (Asian Jackal, Common Jackal). In J.

Kingdon, & M. Hoffmann, Mammals of Africa: Volume V: Carnivores, Pangolins, Equids and Rhinoceroses (pp. 35-38). London: Bloomsbury Publishing.

Mukherjee, A., Kumara, H., & Bhupathy, S. (2018). Golden jackal’s underground shelters: natal site selection, seasonal burrowing activity and pup rearing by a cathemeral canid. Mammal Research,
63, 325-339. doi:10.1007/s13364-018-0356-2

Sanyal, A., Dey, J., & Kankane, P. (2010). The Jackals of Tollygunge club, Kolkata. Records Zoological Survey of India, 111(1), 37-45.

Schultz, J. (2005). The ecozones of the world, the ecological divisions of the geosphere. Aachen, Germany: Springer.

Sebek, Z., Sixl, W., Reinthaler, F., Valová, M., Schneeweiss, W., Stünzner, D., & Mascher, F. (1989). Results of serological examination for leptospirosis of domestic and wild animals in the Upper
Nile province (Sudan). Journal of Hygiene, Epidemiology, Microbiology, and Immunology, 33(3), 337-345.

Sillero-Zubiri, C. (2009). Family Canidae. In D. E. Wilson, & R. A. Mittermeier, Handbook of the mammals of the world. Vol. 1. Carnivores (pp. 352-446). Barcelona: Lynx.

Wilson, D., & Reeder, D. (2005). Mammal species of the world. A taxonomic and geographic reference (3rd ed). Opgehaald van Mammal species of the world: https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/

Yakobson, B., King, R., Sheichat, N., Eventov, B., & David, D. (2008). Assessment of the efficacy of oral vaccination of livestock guardian dogs in the framework of oral rabies vaccination of wild canids in Israel. Developments in Biologicals, 131, 151-156.

Bent u tevreden over deze pagina?