Gewone jakhals
Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.
Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.
Algemene informatie
| Familie | Canidae |
|---|---|
| Subfamilie | - |
| Genus | Canis |
| Soort | Canis adustus |
| Gedomesticeerd | Nee |
| Kruising | Nee |
| Volwassen grootte |
|
| Gewicht | 6,5-9,8 kg |
| Dieet | Omnivoor |
| Natuurlijke leefomgeving |
|
| Levensverwachting | 18 jaar in gevangenschap |
| IUCN-status | "Least Concern" |
| CITES | Bijlage C |
Risicoklasse E
Bij gewone jakhalzen zijn in vier risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Hierdoor valt de gewone jakhals in risicoklasse E.
Samenvatting beoordeling van de gewone jakhals
Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Zoönosen | ! (signalerend) | Bij de gewone jakhals zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Leptospira interrogans en rabiësvirus aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Letselschade | De risicofactor in deze risicocategorie is niet van toepassing. |
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Voedselopname | X | Gewone jakhalzen moeten dagelijks langdurig foerageren. |
| Ruimtegebruik/veiligheid | X |
|
| Thermoregulatie | X | De gewone jakhals komt voor in veel klimaten anders dan een gematigd zeeklimaat. |
| Sociaal gedrag | X |
|
Beoordeling per risicofactor
Risico's voor de mens
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG1 | ! (signalerend) | Bij de gewone jakhals zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Leptospira interrogans (Sebek et al., 1989) en rabiësvirus (Heydarabadi et al., 2020; Yakobson et al., 2008) aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG2 | Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van gewone jakhalzen (Sanyal et al., 2010; Sillero-Zubiri, 2009) is het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| V1 | De gewone jakhals is een omnivoor (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V2 | De gewone jakhals heeft geen hypsodonte gebitselementen (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V3 | X | Gewone jakhalzen hebben een grote home range tot 20 km2 en leggen per nacht zo’n 12-15 km af om te foerageren (Sillero-Zubiri, 2009). Gewone jakhalzen jagen veelal op kleine voedsel-items, zoals knaagdieren, vogels, en reptielen, maar kunnen soms een verzwakt hoefdier of aas als voedsel gebruiken (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009). Het zoeken naar kleine en veelal verborgen prooien maakt dat ze langdurig foerageren. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V4 | Het dieet van gewone jakhalzen bestaat uit knaagdieren, hagedissen, slangen, vogels, hazen, hoefdieren, ongewervelden, fruit en aas (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009). Deze isicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| R1 | X | Gewone jakhalzen hebben een home range van 1-20 km2, afhankelijk van de voedselbeschikbaarheid (Sillero-Zubiri, 2009). Gewone jakhalzen hebben een exclusief kerngebied, welke zij op eelgebruikte paden en bij hun hol markeren met urine en feces (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R2 | X | Gewone jakhalzen gebruiken een afgezonderde nestplaats voor het werpen en grootbrengen van jongen (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R3 | Bij gevaar laten gewone jakhalzen een alarmroep horen en vluchten zij richting hun hol. Hier proberen de volgroeide jakhalzen het gevaar weg te jagen door aan te vallen (Moehlman & Jhala, 2013). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R4 | X | Gewone jakhalzen gebruiken zelf gegraven holen (Mukherjee et al., 2018). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R5 | Voor gewone jakhalzen zijn er geen specifieke omgevingselementen essentieel (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| T1 | X | Gewone jakhalzen leven in verschillende klimaten, namelijk een tropisch, subtropisch, droog tropisch en subtropisch, droog klimaat met koude perioden en een gematigd landklimaat (Hoffmann et al., 2018; Metzger et al., 2005; Schultz, 2005). Gewone jakhalzen hebben een grote verspreiding (Hoffmann et al., 2018), waardoor lokale aanpassingen aan het klimaat te verwachten zijn. Gewone jakhalzen komen voor in veel klimaten anders dan een gematigd zeeklimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| T2 | Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat gewone jakhalzen gebruik maken van een speciale zoel-, koel- of opwarmplaats (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| T3 | Gewone jakhalzen zijn jaarrond actief (Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| S1 | X | Gewone jakhalzen hebben een monogame en paarsgewijze leefwijze (Moehlman & Hayssen, 2018; Sillero-Zubiri, 2009). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| S2 | X | De sociale basis unit van gewone jakhalzen is een paar, soms met jongen uit eerdere worpen, die helpen met het opvoeden bewaken van jongen uit een latere worp (Macdonald, 1979; Sillero- ubiri, 009). Er is sprake van een dominantiehiërarchie met despotische kenmerken. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| S3 | Vrouwtjes zijn veelal mono-oestrisch, behalve in Tanzania waar vrouwtjes meerdere worpen per jaar krijgen. Vrouwtjes zijn 63 dagen drachtig en krijgen per worp 3-7 jongen. Gewone jakhalzen hebben een paarseizoen dat verschilt in moment en duur, afhankelijk van de locatie (Sillero-Zubiri, 2009). Gewone jakhalzen hebben geen grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Verwijzingen
Heydarabadi, H., Baessi, F., Bashar, K., Fazeli, M., & Sheikholeslami, F. (2020). A phylogenetic study of new rabies virus strains in different regions of Iran. Virus Genes, 56, 361-368. doi:10.1007/s11262-020-01752-6
Hoffmann, M., Arnold, J., Duckworth, J., Jhala, Y., Kamler, J., & Krofel, M. (2018). Golden Jackal. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T118264161A163507876.en
Macdonald, D. (1979). The flexible social system of the golden jackal, Canis aureus. Behavioral Ecology and Sociobiology, 5, 17-38. doi:10.1007/BF00302692
Metzger, M., Bunce, R., Jongman, R., Mücher, C., & Watkins, J. (2005). A climatic stratification of the environment of Europe. Global Ecology and Biogeography, 14(6), 549-563. doi:10.1111/j.1466- 822x.2005.00190.x
Moehlman, P., & Hayssen, V. (2018). Canis aureus (Carnivore: Canidae). Mammalian Species, 50(957), 14-25. doi:10.1093/mspecies/sey002
Moehlman, P., & Jhala, Y. (2013). Canis aureus Golden Jackal (Asian Jackal, Common Jackal). In J.
Kingdon, & M. Hoffmann, Mammals of Africa: Volume V: Carnivores, Pangolins, Equids and Rhinoceroses (pp. 35-38). London: Bloomsbury Publishing.
Mukherjee, A., Kumara, H., & Bhupathy, S. (2018). Golden jackal’s underground shelters: natal site selection, seasonal burrowing activity and pup rearing by a cathemeral canid. Mammal Research,
63, 325-339. doi:10.1007/s13364-018-0356-2
Sanyal, A., Dey, J., & Kankane, P. (2010). The Jackals of Tollygunge club, Kolkata. Records Zoological Survey of India, 111(1), 37-45.
Schultz, J. (2005). The ecozones of the world, the ecological divisions of the geosphere. Aachen, Germany: Springer.
Sebek, Z., Sixl, W., Reinthaler, F., Valová, M., Schneeweiss, W., Stünzner, D., & Mascher, F. (1989). Results of serological examination for leptospirosis of domestic and wild animals in the Upper
Nile province (Sudan). Journal of Hygiene, Epidemiology, Microbiology, and Immunology, 33(3), 337-345.
Sillero-Zubiri, C. (2009). Family Canidae. In D. E. Wilson, & R. A. Mittermeier, Handbook of the mammals of the world. Vol. 1. Carnivores (pp. 352-446). Barcelona: Lynx.
Wilson, D., & Reeder, D. (2005). Mammal species of the world. A taxonomic and geographic reference (3rd ed). Opgehaald van Mammal species of the world: https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/
Yakobson, B., King, R., Sheichat, N., Eventov, B., & David, D. (2008). Assessment of the efficacy of oral vaccination of livestock guardian dogs in the framework of oral rabies vaccination of wild canids in Israel. Developments in Biologicals, 131, 151-156.
