Gewone toepaja
Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.
Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.
Algemene informatie
| Familie | Tupaiidae |
|---|---|
| Subfamilie | - |
| Genus | Tupaia |
| Soort | Tupaia belangeri |
| Gedomesticeerd | Nee |
| Kruising | Nee |
| Volwassen grootte |
|
| Gewicht | 160-200g |
| Dieet | Omnivoor |
| Natuurlijke leefomgeving |
|
| Levensverwachting | c.a. 7,1 jaar gevangenschap |
| IUCN-status | “Least Concern” |
| CITES | Appendix II (Globale Standaard) |
Risicoklasse E
Bij de gewone toepaja zijn in vierrisicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Hierdoor valt de gewone toepaja in risicoklasse E.
Samenvatting beoordeling van de gewone toepaja
Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Zoönosen | ! (signalerend) | Bij de gewone toepaja is hethoog-risico pathogeen Leptospira interrogans aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Letselschade | De risicofactor in deze risicocategorie is niet van toepassing. |
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Voedselopname | X | De gewone toepaja heeft hypsodonte gebitselementen. |
| Ruimtegebruik/veiligheid | X |
|
| Thermoregulatie | X | De gewone toepaja is aangepast aan een tropisch klimaat. |
| Sociaal gedrag | X |
|
Beoordeling per risicofactor
Risico's voor de mens
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG1 | ! (signalerend) | Bij de gewone toepajais het hoog-risico pathogeen Leptospira interrogans aangetoond (Azhari et al., 2018). Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG2 | Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van de gewone toepajais het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens (Hawkins, 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| V1 | De gewone toepaja is een omnivoor (Hawkins, 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V2 | X | De gewone toepaja heefthypsodonte onderste kiezen (Selig et al., 2019). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V3 | De gewone toepaja brengt de hele dag buiten het nest door, maar komt vroeger terug naar het nest als het verzadigd met voedsel is, bijvoorbeeld in periodes dat er veel fruit beschikbaar is (Hawkins, 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V4 | Het dieet van gewone toepaja’s bestaat voornamelijk uit insecten, overige invertebraten en fruit (Hawkins, 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| R1 | X | Gewone toepaja’s hebben een home range van 2,00–3,40 ha(Mariana et al., 2010). Home ranges overlappen tussen één mannetje en één of meerdere vrouwtjes (Hawkins, 2018; Kawamichi & Kawamichi, 1979a). Gewone toepaja’s vertonen markeergedrag zowel binnen als buiten hun eigen territorium en op grenzen van territoria. Verder verdedigen gewone toepaja’s hun territorium door indringers weg te jagen (Kawamichi & Kawamichi, 1979a). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R2 | X | Gewone toepaja’s gebruiken een afgezonderde nestplaats voor het werpen en grootbrengen van jongen en als rustplaats (Hawkins, 2018). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R3 | De gewone toepaja is door zijn semi-arboreale levensstijl erg behendig en vlucht doelgericht naar hoge schuilplekken of hun nest (Vandenbergh, 1963). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R4 | Gewone toepaja’s gebruiken geen holen of kuilen (Hawkins, 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R5 | X | Gewone toepaja’s leven semi-arboreaal (Kawamichi & Kawamichi, 1979a; Vandenbergh, 1963). Ze maken nesten zowel op de grond als in bomen (Hawkins, 2018; Mariana et al., 2010). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| T1 | X |
Gewone toepaja’s leven in een tropischklimaat (Hawkins, 2018; Langham, 1982; Schultz, 2005). De gemiddelde minimumtemperatuur op Penang waar gewone toepaja’s voorkomen is 21°C (met een uiterste minimumtemperatuur van 18°C) en de gemiddelde maximumtemperatuur is 29°C (met een uiterste maximumtemperatuur van 32°C). De gemiddelde neerslaghoeveelheid verschilt sterk door het jaar heen. Januari is een van de droogste maanden (gemiddeld 80 mm neerslag) en rond november is er de meeste neerslag (gemiddeld 251 mm). De luchtvochtigheid fluctueert tussen de 80 en 100% (Langham, 1982; Meteoblue, 2020; Schultz, 2005). Gewone toepaja’s zijn aangepast aan een tropisch klimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| T2 | Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat gewone toepaja’s gebruik maken van een speciale zoel-, koel-of opwarmplaats. Bovendien leven gewone toepaja’s in een gebied met weinig temperatuurfluctuaties gedurende de dag en het jaar (Hawkins, 2018; Schultz, 2005). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| T3 | Gewone toepaja’s zijn jaarrond actief (Hawkins, 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| S1 | X | Gewone toepaja’s hebben een monogame leefwijze of leven in harems (Kawamichi & Kawamichi, 1979a; Hawkins, 2018). De risicofactor is daarom van toepassing. |
| S2 | X | Gewone toepaja’s leven solitair, paarsgewijs of in harems. Dominante mannetjes monopoliseren vrouwtjes in het bijzijn van andere mannetjes. Mannetjes reageren normaliter agonistisch naar elkaar (Hawkins, 2018; Kawamichi & Kawamichi, 1979a; Kawamichi & Kawamichi, 1979b; Kawamichi & Kawamichi, 1982). Er is sprake van een despotische dominantiehiërarchie. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| S3 | Vrouwtjes zijn geslachtsrijp vanaf 7 maanden en kunnen meerdere (max. 12) keren per jaar werpen. Vrouwtjes hebben een postpartum oestrus. Vrouwtjes zijn 40-52 dagen drachtig en krijgen per worp 2 jongen. Gewone toepaja’s planten zich jaarrond voort, afhankelijk van de voedselbeschikbaarheid (Hawkins, 2018; Kawamichi & Kawamichi, 1979b; Langham, 1982). Gewone toepaja’s hebben geen grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Verwijzingen
Azhari, N. N., Ramli, S. N. A., Joseph, N., Philip, N., Mustapha, N. F., Ishak, S. N., Mohd-Taib, F. S., Nor, S. M., Yusof, M. A., Sah, S. A. M., Desa, M. N. B. M., Bashiru, G., Zeppelini, C. G., Costa, F., Sekawi, Z. & Neela, V. K.(2018). Molecular characterization of pathogenic Leptospirasp. in small mammals captured from the human leptospirosis suspected areas of Selangor state, Malaysia. Acta Tropica.188.68-77.
Hawkins, M.T.R. (2018). Family Tupaiidae. In D. E. Wilson & R. A. Mittermeier, Handbook of the mammals of the world(Vol. 8, pp. 48 -71). Barcelona: Lynx Edicions.
Kawamichi, T. & Kawamichi, M. (1979a). Spatial organization and territory of three shrews (Tupaia glis). Animal Behaviour.27.381-393.
Kawamichi, T. & Kawamichi, M. (1979b). Social Organization of Tree Shrews (Tupaia glis). Primate Behavior and Sociobiology. 1-17
Kawamichi, T. & Kawamichi, M. (1982). Social system and independence of offspring in tree shrews. Primates. 23. 189-205.
Langham, N. P. E. (1982). The ecology of the common tree shrew, Tupaia glisin peninsular Malaysia. Journal of Zoology.197(3).323-344.
Mariana, A., Shukor, M. N., Muhd, N. H., Intan, N. B. & Ho, T. M. (2010). Movements and home range of a common species of tree–shrew, Tupaia glis, surrounding houses of otoacariasis cases in Kuantan, Pahang, Malaysia.Asian Pacific Journal of Tropical Medicine.3(6).427-434.
Meteoblue. (2020). Penang, Malaysia. Opgehaald van Meteoblue: https://www.meteoblue.com/en/weather/historyclimate/climatemodelled/pen….
Schultz, J. (2005). The ecozones of the world, The Ecological Divisions of the Geosphere (2 ed.). Berlin: Springer
Selig, K. R., Sargis, E. J. & Silcox, M. T. (2019). The frugivorous insectivores? Functional morphological analysis of molar topography for inferring diet in extant treeshrews (Scandentia).Journal of Mammalogy.100(6).1901-1917.
Vandenbergh, J. G. (1963). Feeding, activity and social behavior of the tree shrew, Tupaia glis, in a large outdoor enclosure. Folia Primatologica.1. 199-207.
