Kalong

Gepubliceerd op:
30 november 2023

Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.

Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.

Algemene informatie

Algemene informatie (Giannini et al., 2019; Weigl, 2005)
Familie Pteropodidae
Subfamilie Pteropodinae
Genus Pteropus
Soort Pteropus vampyrus
Gedomesticeerd Nee
Kruising Nee
Volwassen grootte Kop-romp: 225-290 mm
Gewicht 0,7-1,4 kg
Dieet Frugivoor
Natuurlijke leefomgeving
  • Verspreiding: Zuidoost-Azië. Van Thailand, Zuid-Cambodia en Zuid-Vietnam tot de Filipijnen en Zuid-Indonesië. 
  • Habitat: Primaire en secundaire bossen, mangrove bossen, en moerassen in kust gebieden en op eilanden nabij de kust. Vaak tussen zeeniveau en 500 m hoogte, maar kan tot 1370 m hoogte voorkomen. 
Levensverwachting Ongeveer 15 jaar in het wild en meer dan 20 jaar in gevangenschap.
IUCN-status “Near Threatened” 
CITES Bijlage B

Risicoklasse F

Bij kalongs is een zeer hoog-risico zoönotische pathogeen aangetoond. Daarnaast is in vier risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één risicofactor vastgesteld. Om deze redenen valt de kalong onder risicoklasse F. 

Samenvatting beoordeling van de kalong

Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).

Gezondheid mens
Risicocategorie Van toepassing Toelichting
Zoönosen XF (zeer hoog risico) Bij de kalong is het zeer hoog-risico zoönotische pathogeen Nipahvirus aangetoond, waardoor de kalong direct onder risicoklasse F valt. Verder zijn bij aanverwante Pteropus soorten de zeer hoogrisico zoönotische pathogenen Hendravirus en rabiësvirus aangetoond. 
Letselschade   De risicofactor in deze risicocategorie is niet van toepassing.

 

Gezondheid en welzijn dier
Risicocategorie Van toepassing Toelichting
Voedselopname X Kalongs moeten dagelijks langdurig foerageren.
Ruimtegebruik/veiligheid X Kalongs leven vliegend.
Thermoregulatie X De kalong is aangepast aan een tropisch klimaat. 
Sociaal gedrag X Kalongs hebben een despotische dominantiehiërarchie.

Beoordeling per risicofactor

Risico's voor de mens

Zoönosen
Risicofactor Van toepassing Toelichting
LG1 XF (zeer hoog risico) Bij de kalong is het zeer hoog-risico zoönotische pathogeen Nipahvirus (Hengjan et al., 2017; Sendow et al., 2013) aangetoond, waardoor de kalong direct onder risicoklasse F valt. Verder zijn bij aanverwante Pteropus soorten de zeer hoog-risico zoönotische pathogenen Hendravirus (Plowright et al., 2011) en Rabiësvirus (Mackenzie et al., 2001) aangetoond. 

 

Letselschade
Risicofactor Van toepassing Toelichting
LG2   Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van kalongs (Giannini et al., 2019) is het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.

Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid

Voedselopname
Risicofactor Van toepassing Toelichting
V1   De kalong is voornamelijk een frugivoor (Giannini et al., 2019). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. 
V2   De kalong heeft geen hypsodonte gebitselementen (Giannini et al., 2019). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.
V3 X Kalongs zijn sociale dieren die vanuit een gemeenschappelijke slaapplaats regelmatig 50 km afleggen om in hun grote home range rijpe vruchten en nectar te vinden (Giannini et al., 2019; Kunz & Jones, 2000). Kalongs moeten daarom langdurig foerageren. Deze risicofactor is daarom van toepassing. 
V4   Het dieet van de kalong is breed en bestaat uit fruit, bloemen, bladeren, pollen en nectar van meerdere planten genera (Giannini et al., 2019). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. 

 

Ruimtegebrek/veiligheid
Risicofactor Van toepassing Toelichting
R1   Kalongs reizen soms tot wel 50 km in hun home range (Kunz & Jones, 2000). Er is sprake van territoriaal gedrag om voedselplekken te beschermen (Kunz & Jones, 2000). Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat de kalong langs grenzen van het territorium patrouilleert en/of markeert. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.
R2   Kalongs gebruiken geen afgezonderde nestplaats (Giannini et al., 2019). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. 
R3   Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over een sterke, blindelingse vluchtreactie, maar het bestaan hiervan wordt ook niet aannemelijk geacht, gezien kalongs nauwkeurig kunnen vliegen en behendig zijn (Kunz & Jones, 2000). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. 
R4   Kalongs gebruiken geen holen, maar maken gebruik van bomen (Giannini et al., 2019). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. 
R5 X Kalongs leven gedeeltelijk in de lucht (Wilson, 2019). Deze risicofactor is daarom van toepassing. 

 

Thermoregulatie
Risicofactor Van toepassing Toelichting
T1 X Kalongs leven in een tropisch klimaat (Giannini et al., 2019; Schultz, 2005). De gemiddelde maandelijkse temperatuur komt niet onder de 18 °C. Gedurende het hele jaar ligt de temperatuur rond de 25 en 27 °C met dagelijkse temperatuurverschillen van maximaal 6 tot 11 °C. De gemiddelde jaarlijkse neerslaghoeveelheid ligt tussen de 2000-4000 mm. Dit klimaat kent een zeer hoge luchtvochtigheid van 90-100% (Schultz J. , 2005). De kalong heeft een thermoneutrale zone van 24-35 °C (Genoud, 1993).  De kalong is aangepast aan een tropisch klimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing. 
T2   Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over het gebruik van zoel-, koel-, of opwarmplaatsen. Het gebruik hiervan wordt ook niet aannemelijk geacht omdat kalongs nachtdieren zijn (Giannini et al., 2019). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.
T3   Kalongs gaan in torpor (Genoud, 1993), maar houden geen obligate winterslaap (Carrera-Justiz et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing.

 

Sociaal gedrag
Risicofactor Van toepassing Toelichting
S1   Kalongs hebben een polygame leefwijze (Hengjan et al., 2017; McCracken & Wilkinson, 2000). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. 
S2 X Kalongs leven in harems (McCracken & Wilkinson, 2000) en zijn agressief richting soortgenoten (Kunz & Jones, 2000). Er is sprake van een despotische dominantiehiërarchie. Deze risicofactor is daarom van toepassing.
S3   Vrouwtjes werpen eens per jaar één jong (Giannini et al., 2019). Kalongs hebben geen grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. 

Verwijzingen

Carrera-Justiz, S., Gatson, B., Bailey, K., & Wellehan, J. (2018). Motor nerve conduction velocities of the median and sciatic-tibial nerves in eight normal large flying foxes (Pteropus vampyrus). Journal of Zoo and Wildlife Medicine, 49(3), 632-637. 

Genoud, M. (1993). Temperature regulation in subtropical tree bats. Comparative biochemistry and physiology, 104A(2), 321-331. 

Giannini, N., van Cakenberghe, V., Burgin, C., Tsang, S., Lavery, T., Hintsche, S., . . . O'Toole, B. (2019). Family PTEROPODIDAE (OLD WORLD FRUIT BATS). In D. Wilson, & R. Mittermeier, Handbook of the Mammals of the World. Vol. 9. Bats (pp. 16-95). Barcelona: Lynx Edicions. 

Hengjan, Y., Pramono, D., Takemae, H., Kobayashi, R., Iida, K., Ando, T., . . . Hondo, E. (2017). Daytime behavior of Pteropus vampyrus in a natural habitat: the driver of viral transmission. Journal of Veterinary Medical Science, 79(6), 1125-1133. 

Kunz, T., & Jones, D. (2000). Pteropus vampyrus. Mammalian Species, 642, 1-6. 

Mackenzie, J., Chua, K., Daniels, P., Eaton, B., Field, H., Hall, R., . . . Williams, D. (2001). Emerging Viral Diseases of Southeast Asia and the Western Pacific. Emerging Infectious Diseases, 7(3), 497504. 

McCracken, G., & Wilkinson, G. (2000). Single male/Multi-female polygynous groups. In E. Crichton, & P. Krutzsch, Reproductive Biology of Bats (pp. 330-341). London: Academic Press. 

Plowright, R., Foley, P., Field, H., Dobson, A., Foley, J., Eby, P., & Daszak, P. (2011). Urban habituation, ecological connectivity and epidemic dampening: the emergence of Hendra virus from flying foxes (Pteropus spp.). Proceedings of the Royal Society B, 278(1725), 3703-3712. doi:10.1098/rspb.2011.0522 

Schultz, J. (2005). The Ecozones of the World. Berlin: Springer Verlag. 

Sendow, I., Ratnawati, A., Taylor, T., Adjid, R., Saepulloh, M., Barr, J., . . . Field, H. (2013). Nipah Virus in the Fruit Bat Pteropus vampyrus in Sumatera, Indonesia. PLoS One, 8(7). doi:10.1371/journal.pone.0069544 

Weigl, R. (2005). Longevity of mammals in captivity; from the Living Collections of the world. Schweizerbart Science Publishers. 

Wilson, D. (2019). Introduction. In D. Wilson, & R. Mittermeier, Handbook of the Mammals of the World. Vol. 9. Bats (pp. 11-13). Barcelona: Lynx Edicions. 

Bent u tevreden over deze pagina?