Mediterrane woelmuis
Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.
Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.
Algemene informatie
| Familie | Cricetidae |
|---|---|
| Subfamilie | Arvicolinae |
| Genus | Microtus |
| Soort | Microtus guentheri |
| Gedomesticeerd | Nee |
| Kruising | Nee |
| Volwassen grootte |
|
| Gewicht | 26-47 g |
| Dieet | Herbivoor |
| Natuurlijke leefomgeving |
|
| Levensverwachting | 1 jaar |
| IUCN-status | "Least Concern" |
| CITES | Niet vermeld |
Risicoklasse E
Bij de mediterrane woelmuis zijn in vier risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Hierdoor valt de mediterrane woelmuis in risicoklasse E.
Samenvatting beoordeling van de mediterrane woelmuis
Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Zoönosen | ! (signalerend) | Bij de mediterrane woelmuis zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Puumala hantavirus en Leptospira kirschneri aangetoond en bij de aanverwante soorten Microtus arvalis en M. agrestis zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Anaplasma phagocytophilum, Coxiella burnetii, Francisella tularensis, Yersinia pestis, rabiësvirus, en Tick-borne encephalitis virus en Mycobacterium microti aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Letselschade | De risicofactor in deze risicocategorie is niet van toepassing. |
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Voedselopname | X | De mediterrane woelmuis heeft hypsodonte gebitselementen. |
| Ruimtegebruik/veiligheid | X |
|
| Thermoregulatie | X | De mediterrane woelmuis is aangepast aan een mediterraan klimaat. |
| Sociaal gedrag | X |
|
Beoordeling per risicofactor
Risico's voor de mens
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG1 | ! (signalerend) | Bij de mediterrane woelmuis zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Puumala hantavirus (Laakkonen et al., 2006) en Leptospira kirschneri (Olejnik & Shneyerson, 1950) aangetoond en bij de aanverwante soorten Microtus arvalis en M. agrestis zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Anaplasma phagocytophilum (Matei et al., 2018; Szekeres et al., 2015), Coxiella burnetii (Meerburg & Reusken, 2011), Francisella tularensis (Rodríguez-Pastor et al., 2018), Yersinia pestis (Kislichkina et al., 2017), rabiësvirus (Carey & McLean, 1983), en tick-borne encephalitis virus (Achazi et al., 2011) en Mycobacterium microti (Burthe et al., 2008) aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG2 | Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van de Mediterrane woelmuis is het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| V1 | De mediterrane woelmuis is een mixed feeder, die kruiden, granen, zaden en knollen eet (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V2 | X | De mediterrane woelmuis heeft elodonte snijtanden en hypsodonte kiezen (Chaline et al., 1999; Lacher et al., 2016; Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V3 | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over de tijd die de mediterrane woelmuis dagelijks besteedt aan foerageren. Mediterrane woelmuizen doen aan larderhoarden (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V4 | Het dieet van mediterrane woelmuizen bestaat uit kruiden, granen, knollen en zaden van meerdere plantensoorten (Colak et al., 1998; Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| R1 | Mediterrane woelmuizen zijn veel actief rond de uitgangen van hun tunnelsysteem, maar patrouilleren niet. Markeergedrag is niet beschreven (Kimchi & Terkel, 2001). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R2 | X | Mediterrane woelmuizen gebruiken een afgezonderde nestplaats voor het werpen en grootbrengen van jongen (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R3 | De Mediterrane woelmuis is schichtig en vlucht behendig en doelgericht naar dekking bij tekenen van gevaar (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R4 | X | Mediterrane woelmuizen gebruiken uitsluitend zelf-gegraven holen (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R5 | Voor mediterrane woelmuizen zijn er geen specifieke omgevingselementen essentieel (Amori, 2016; Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| T1 | X |
Mediterrane woelmuizen leven in een mediterraan klimaat (Pardiñas et al., 2017; Schultz, 2005; Yahav & Choshniak, 1989). De gemiddelde minimumtemperatuur in de bossen aan de Mediterrane oostkust waar katoenratten voorkomen is 13 °C (met een uiterste minimumtemperatuur van 1 °C) en de gemiddelde maximumtemperatuur is 27 °C (met een uiterste maximumtemperatuur van 41 °C). De gemiddelde jaarlijkse neerslaghoeveelheid is 300 mm en de luchtvochtigheid is gemiddeld 70% (Meteoblue, 2021). De thermoneutrale zone van de Mediterrane woelmuis ligt tussen de 30-34 °C en ze kunnen omgevingstemperaturen onder 6 °C niet doorstaan (Banin et al., 1993). De Mediterrane woelmuis is aangepast aan een mediterraan klimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| T2 | Uit gedetailleerd gedragsonderzoek is niet gebleken dat Mediterrane woelmuizen gebruik maken van een speciale zoel, koel- of opwarmplaats (Pardiñas et al., 2017). Bovendien maken Mediterrane woelmuizen gebruik van een hol. Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| T3 | Mediterrane woelmuizen zijn jaarrond actief (Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| S1 | X | Mediterrane woelmuizen hebben een monogame leefwijze (Cohen-Shlagman et al., 1984; Libhaber & Eilam, 2004; Pardiñas et al., 2017). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| S2 | X | Mediterrane woelmuizen leven in familiegroepen, bestaande uit een paar en hun jongen. Familiegroepen van aanverwante soorten met overeenkomsten in ecologie binnen de subfamilie Arvicolinae hebben een despotische dominantiehiërarchie met één mannetje en één of meerdere vrouwtjes dominant over meerdere onderdanige nakomelingen (Liu et al., 2013; Pardiñas et al., 2017; Zhang et al., 2006). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| S3 | X | Vrouwtjes zijn vanaf 36 dagen geslachtsrijp en kunnen 6 keer per jaar werpen. Vrouwtjes hebben een postpartum oestrus. Vrouwtjes zijn 21 dagen drachtig en krijgen per worp gemiddeld 6 jongen (Pardiñas et al., 2017). Wilde Mediterrane woelmuizen hebben een paarseizoen van november t/m april, maar kunnen zich jaarrond voortplanten onder optimale omgevingsfactoren (Banin et al., 1993). Mediterrane woelmuizen hebben een grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
Verwijzingen
Achazi, K., Ruzek, D., Donoso-Mantke, O., Schlegel, M., Sheikh Ali, H., Wenk, M., Schmidt-Chanasit, J., Ohlmeyer, L., Rühe, F., Vor, T., Kiffner, C., Kallies, R., Ulrich, R. G. & Niedrig, M. (2011). Rodents as Sentinels for the Prevalence of Tick-Borne Encephalitis Virus. Vector-Borne and Zoonotic Diseases. 11(6). 641-647.
Amori, G. (2016). Microtus guentheri. The IUCN Red List of Threatened Species 2016. Opgehaald van IUCN: https://www.iucnredlist.org/species/13463/115518923.
Banin, D., Haim, A. & Arad, Z. (1993). Heat production in the Levant vole Microtus guentheri. Israel Journal of Zoology. 39. 131-137.
Burthe, S., Bennett, M., Kipar, A., Lambin, X., Smith, A., Telfer, S. & Begon, M. (2008). Tuberculosis (Mycobacterium microti) in wild field vole populations. Parasitology. 135(3). 309-317.
Carey, A. & McLean, R. (1983). The ecology of Rabiës: Evidence of co-adaptation. Journal of Applied Ecology. 20. 777-800.
Chaline, J., Brunet-Lecomte, P., Montuire, S., Viriot, L. & Courant, F. (1999). Anatomy of the arvicoline radiation (Rodentia): palaeogeographical, palaeoecological history and evolutionary data. Annales Zoologici Fennici. 36(4). 239-267.
Cohen-Shlagman, L., Yom-Tov, Y. & Hellwing, S. (1984). The biology of the Levant vole, Microtus guentheri in Israel. Zeitschrift für Säugetierkunde. 49. 135-147.
Colak, E., Sozen, M., Yigit, N. & Ozkurt, S. (1998). A Study on Ecology and Biology of Microtus guentheri Danford and Alston, 1880 (Mammalia: Rodentia) in Turkey. Turkish Journal of Zoology. 22. 289295.
Kimchi, T., & Terkel, J. (2001). Spatial leraning and memory in the blind mole-rat in comparison with the laboratory rat and Levant vole. Animal Behaviour. 61. 171-180.
Kislichkina, A. A., Bogun, A. G., Kadnikova, L. A., Maiskaya, N. ., Solomentsev, V. I., Platonov, M. E., Dentovskaya, S. V. & Anisimov, A. P. (2017). Eight Whole-Genome Assemblies of Yersinia pestis subsp. microtus bv. caucasia Isolated from the Common Vole (Microtus arvalis) Plague Focus in Dagestan, Russia. Genome Announcements. 5(34). e00847-17.
Laakkonen, J., Kallio-Kokko, H., Oktem, M., Blasdell, K., Plyusnina, A., Niemimaa, J., Karataş, A., Plyusnin, A., Vaheri, A. & Henttonen, H. (2006). Serological Survey for Viral Pathogens in Turkish Rodents. Journal of Wildlife Diseases. 42(3). 672-676.
Lacher Jr., T., Murphy, W., Rogan, J., Smith, A. & Upham, N. (2016). Evolution, phylogeny, ecology and conservation of the Clade Glires: Lagomorpha and Rodentia. In D. Wilson, T. Lacher Jr., & R. Mittermeier, Handbook of the Mammals of the World. Vol. 6. Lagomorphs and Rodents I (pp. 1528). Barcelona: Lynx Edicions.
Libhaber, N. & Eilam, D. (2004). Parental investment in social voles varies and is relatively independent of litter size. Journal of Mammalogy. 85(4). 748-755.
Liu, X. H., Yue, L. F., Wang, D. W., Li, N. & Cong, L. (2013). Inbreeding Avoidance Drives Consistent Variation of Fine-Scale Genetic Structure Caused by Dispersal in the Seasonal Mating System of Brandt’s Voles. PLoS ONE. 8(3). e58101.
Matei, I., D'Amico, G., Ionică, A. M., Kalmár, Z., Corduneanu, A., Sándor, A. D., Fiț, N., Bogdan, L., Gherman, C. M. & Mihalca, A. D. (2018). New records for Anaplasma phagocytophilum infection in small mammal species. Parasites & Vectors. 11(193).
Meerburg, B. & Reusken, C. (2011). The role of wild rodents in spread and transmission of Coxiella burnetii needs further elucidation. Wildlife Research. 38. 617-625.
Meteoblue. (2021). Tel Aviv, Israel. Opgehaald van Meteoblue: https://www.meteoblue.com/en/weather/historyclimate/climatemodelled/tel…;
Olejnik, E. & Shneyerson, S. (1950). A New Strain of Leptospira in Israel. Nature. 166. 526.
Pardiñas, U. F. J., Myers, P., León-Paniagua, L., Ordóñez Garza, N., Cook, J. A., Kryštufek, B., Haslauer, R., Bradley, R. D., Shenbrot, G. I. & Patton, J. L. (2017). Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). In D. E. Wilson, T. E. Lacher Jr. & R. A. Mittermeier, Handbook of the mammals of the world. 7. Rodents II (pp. 204-535). Barcelona: Lynx Edicions.
Rodríguez-Pastor, R., Escudero, R., Lambin, X., Vidal, D., Gil, H., Jado, I., Rodríguez-Vargas, M., LuqueLarena, J. J. & Mougeot, F. (2018). Zoonotic pathogens in fluctuating common vole (Microtus arvalis) populations: occurrence and dynamics. Parasitology. 146(3). 389-398.
Schultz, J. (2005). The Ecozones of the World: The Ecological Divisions of the Geosphere (2nd ed.). Stuttgart: Springer.
Szekeres, S., Coipan, E., Rigó, K., Majoros, G., Jahfari, S., Sprong, H. & Földvári, G. (2015). Candidatus Neoehrlichia mikurensis and Anaplasma phagocytophilum in natural rodent and tick communities in Southern Hungary. Ticks and Tick-Borne Diseases. 6(2). 111-116.
Yahav, S. & Choshniak, I. (1989). Energy metabolism and nitrogen balance in the fat jird (Meriones crassus) and the Levant vole (Microtus guentheri). Journal of Arid Environments. 16. 315-322.
Zhang, J., Shi, D. & Sun, L. (2006). The effect of male competition on female choice in Brandt’s vole, Lasiopodomys brandti. Folia Zool. 55(2). 123-129.
