Muskusspitsmuis
Dit dier staat niet op de huis- en hobbydierenlijst.
Hieronder leest u de beoordeling over dit dier.
Algemene informatie
| Familie | Soricidae |
|---|---|
| Subfamilie | Crocidurinae |
| Genus | Suncus |
| Soort | Suncus murinus |
| Gedomesticeerd | Nee |
| Kruising | Nee |
| Volwassen grootte |
|
| Gewicht | 23,5-147,3 g |
| Dieet | Omnivoor |
| Natuurlijke leefomgeving |
|
| Levensverwachting | <1 jaar |
| IUCN-status | “Least Concern” |
| CITES | Niet vermeld |
Risicoklasse E
Bij de muskusspitsmuis zijn in vier risicocategorieën voor “gezondheid en welzijn dier” één of meerdere risicofactor(en) vastgesteld. Hierdoor valt de muskusspitsmuis in risicoklasse E.
Samenvatting beoordeling van de muskusspitsmuis
Indien er sprake is van één of meerdere relevante ernstige zoönose(n) die slechts met gespecialiseerde maatregelen beheersbaar is/zijn wordt de risicofactor aangekruist (!), maar telt deze niet mee in de eindscore. Indien er sprake is van een relevante ernstige zoönose die niet of nauwelijks beheersbaar is of er sprake is van risico op ernstige letselschade komt de diersoort direct onder risicoklasse F te vallen (XF). Indien de risicofactor van toepassing is, wordt deze aangekruist (X).
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Zoönosen | ! (signalerend) | Bij de muskusspitsmuis zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Yersinia pestis, Leptospira interrogans, het Thottapalayam virus en het rabiësvirus aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Letselschade | De risicofactor in deze risicocategorie is niet van toepassing. |
| Risicocategorie | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| Voedselopname | X | Muskusspitsmuizen moeten dagelijks frequent foerageren. |
| Ruimtegebruik/veiligheid | X | Muskusspitsmuizen gebruiken een afgezonderde nestplaats. |
| Thermoregulatie | X | De muskusspitsmuis is aangepast aan een tropisch en subtropisch klimaat. |
| Sociaal gedrag | X |
|
Beoordeling per risicofactor
Risico's voor de mens
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG1 | ! (signalerend) | Bij de muskusspitsmuis zijn de hoog-risico zoönotische pathogenen Yersinia pestis (Rahelinirina et al., 2017), Leptospira interrogans (Azhari et al., 2018), het Thottapalayam virus (Kang et al., 2011) en het rabiësvirus (Smith et al., 1968) aangetoond. Dit leidt tot een signalerende toepassing van deze risicofactor. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| LG2 | Op basis van de grootte, morfologie en het gedrag van de muskusspitsmuis is het niet aannemelijk dat de dieren ernstig letsel zullen veroorzaken bij de mens (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
Risico's voor dierenwelzijn/diergezondheid
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| V1 | De muskusspitsmuis is een omnivoor (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V2 | De muskusspitsmuis heeft geen hypsodonte gebitselementen (Renvoisé & Michon, 2014). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| V3 | X | Muskusspitsmuizen eten insecten, andere invertebraten, fruit, vertebraten en plantaardig materiaal. Muskusspitsmuizen hebben een relatief hoog metabolisme, een lage vetopslag en moeten vaak eten om aan hun energiebehoefte te voldoen (Burgin et al., 2018; Dryden et al., 1974; Temple et al., 2002). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| V4 | Het dieet van muskusspitsmuizen bestaat uit insecten (voornamelijk krekels en kakkerlakken), andere invertebraten, fruit, kleine vertebraten (kikkers en slangen) en plantaardig materiaal (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| R1 | G | Mannelijke muskusspitsmuizen hebben een home range van gemiddeld 1227-3190 m2 en vrouwtjes van gemiddeld 241-614 m2 (Burgin et al., 2018; Nakamoto & Nakanishi, 2013; Yang & Zhuge, 1989). Home ranges van volwassen mannetjes overlappen niet onderling, maar vrouwtjes en subadulte mannetjes komen wel voor in de home ranges van volwassen mannetjes (Nakamoto & Nakanishi, 2013). Aanverwante soorten binnen de familie (Soricidae) zijn territoriaal en verdedigen en markeren hun territorium (Burgin et al., 2018). Er is echter geringe en tegenstrijdige wetenschappelijke literatuur over de territorialiteit van muskusspitsmuizen (Nakamoto & Nakanishi, 2013). Deze risicofactor kan daarom niet beoordeeld worden. |
| R2 | X | Muskusspitsmuizen gebruiken een afgezonderde nestplaats voor het werpen en grootbrengen van jongen en als rustplaats (Burgin et al., 2018; Nakamoto & Nakanishi, 2013). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| R3 | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over een sterke, blindelingse vluchtreactie, maar het bestaan hiervan wordt ook niet aannemelijk geacht gezien muskusspitsmuizen veelal leven in nabijheid van mensen (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R4 | Muskusspitsmuizen gebruiken geen holen of kuilen (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| R5 | Voor muskusspitsmuizen zijn er geen specifieke omgevingselementen essentieel (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| T1 | X | Muskusspitsmuizen leven in een tropisch en subtropisch klimaat (Burgin et al., 2018; Schultz, 2005). De gemiddelde temperatuur in subtropische klimaten ligt in de koudste maanden normaal gesproken niet onder de 5°C. De absolute minimumtemperatuur in de winter kan gedurende korte periodes sterk afnemen tot onder het vriespunt. De gemiddelde temperatuur in tropische klimaten ligt in de warmste maanden rond de 30°C met maximum temperaturen van boven de 40°C (Schultz, 2005). De thermoneutrale zone van muskusspitsmuizen ligt rond de 25-29°C (Dryden et al., 1974). De muskusspitsmuis is aangepast aan een tropisch en subtropisch klimaat. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| T2 | Er is geen wetenschappelijke literatuur gevonden over het gebruik van zoel-, koel-, of opwarmplaatsen. Het gebruik hiervan wordt ook niet aannemelijk geacht omdat muskusspitsmuizen voornamelijk nachtdieren zijn (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| T3 | Muskusspitsmuizen zijn jaarrond actief (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. |
| Risicofactor | Van toepassing | Toelichting |
|---|---|---|
| S1 | X | Muskusspitsmuizen hebben een monogame leefwijze (Burgin et al., 2018; Schneiderová & Zouhar, 2014). Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
| S2 | Muskusspitsmuizen leven voornamelijk solitair en zijn intolerant naar soortgenoten (Burgin et al., 2018). Deze risicofactor is daarom niet van toepassing. | |
| S3 | X | Vrouwtjes zijn vanaf 20-30 dagen geslachtsrijp en hebben een geïnduceerde ovulatie (Matsuzaki et al., 1997; Tsuji et al., 1999). Vrouwtjes zijn 30-31 dagen drachtig en krijgen per worp 1-8 jongen. Muskusspitsmuizen kunnen zich jaarrond voortplanten, maar hebben in sommige gebieden een paarseizoen (Burgin et al., 2018). Muskusspitsmuizen hebben een grote kans op overbevolking. Deze risicofactor is daarom van toepassing. |
Verwijzingen
Azhari, N. N., Ramli, S. N. A., Joseph, N., Philip, N., Mustapha, N. F., Ishak, S. N., Mohd-Taib, F. S., Nor, S. M., Yusof, M. A., Sah, S. A. M., Desa, M. N. B. M., Bashiru, G., Zeppelini, C. G., Costa, F., Sekawi, Z. & Neela, V. K. (2018). Molecular characterization of pathogenic Leptospira sp. in small mammals captured from the human leptospirosis suspected areas of Selangor state, Malaysia. Acta Tropica. 188. 68-77.
Burgin, C. J., He, K., Haslauer, R., Sheftel, B. I., Jenkins, P. D., Ruedi, M., Hintsche, S., Motokawa, M., Hinckley, A. & Hutterer, R. (2018). Family Soricidae (Shrews). In D. Wilson & R. Mittermeier, Handbook of the mammals of the world, vol. 8 Insectivores, Sloths and Colugos (pp. 48-71). Barcelona: Lynx.
Dryden, G. L. (1975). Establishment and maintenance of shrew colonies. International Zoo Yearbook. 15(1). 12-18.
Kang, H. J., Kosoy, M. Y., Shrestha, S. K., Shrestha, M. P., Pavlin, J. A., Gibbons, R. V. & Yanagihara, R. (2011). Genetic diversity of Thottapalayam virus, a hantavirus harbored by the Asian house shrew (Suncus murinus) in Nepal. The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene. 85(3). 540-545.
Matsuzaki, T., Matsuzaki, K., Yokoyama, M., Yamada, S., & Saito, M. (1997). Superovulation Induction in the House Musk Shrew (Suncus murinus). Experimental Animals. 46(3). 183-189.
Nakamoto, A. & Nakanishi, N. (2013). Home range, habitat selection, and activity of male Asian house shrews, Suncus murinus, on Okinawa-jima Island. Mammal Study. 38(3). 147-153.
Rahelinirina, S., Rajerison, M., Telfer, S., Savin, C., Carniel, E. & Duplantier, J. M. (2017). The Asian house shrew Suncus murinus as a reservoir and source of human outbreaks of plague in Madagascar. PLoS Neglected Tropical Diseases. 11(11). e0006072.
Renvoisé, E. & Michon, F. (2014). An Evo-Devo perspective on ever-growing teeth in mammals and dental stem cell maintenance. Frontiers in Physiology. 5. 324.
Schneiderová, I. & Zouhar, J. (2014). Resting-associated vocalization emitted by captive Asian house shrews (Suncus murinus): acoustic structure and variability in an unusual mammalian vocalization. PloS ONE. 9(11). e111571.
Schultz, J. (2005). The ecozones of the world, The Ecological Divisions of the Geosphere (2 ed.). Berlin: Springer.
Smith, P. C., Lawhaswasdi, K., Vick, W. E. & Stanton, J. S. (1968). Enzootic rabies in rodents in Thailand. Nature. 217(5132). 954-955.
Temple, J. L., Schneider, J. E., Scott, D. K., Korutz, A. & Rissman, E. F. (2002). Mating behavior is controlled by acute changes in metabolic fuels. American Journal of Physiology-egulatory, Integrative and Comparative Physiology. 282(3). R782-R790.
Tsuji, K., Ishii, K., Matsuo, T. & Kawano, K. (1999). The house musk shrew Suncus murinus as a new laboratory animal for use in behavioural studies. Japanese Journal of Animal Psychology. 49(1). 1-18.
Yang, S. & Zhuge, Y. (1989). Home range of Apodemus agrarius and Suncus murinus and their interspecific relationship on farmland. Acta Theriologica Sinica. 3.
