Regels voor huisvesting en verzorging van dieren

Laatst gecontroleerd op:
28 april 2023
Gepubliceerd op:
29 april 2015

Houdt u dieren? Dan zorgt u voor de gezondheid en het welzijn van de dieren. U verzorgt ze goed en mishandelt en verwaarloost ze niet. Voor alle dieren (huis- en productiedieren) die u houdt gelden de algemene regels huisvesting en verzorging. Voor productiedieren en bedrijfsmatig gehouden huisdieren gelden meer regels.

Gebruikt u in een stal alleen een kunstmatig ventilatiesysteem? Dan is een alarmsysteem- en noodsysteem verplicht. Ook heeft u een alarmplan nodig. Hier zijn nu duidelijke eisen voor. De eisen voor het alarmsysteem en het alarmplan gelden vanaf 1 juli 2023. De eisen voor het noodsysteem gelden vanaf 1 juli 2024. Meer informatie leest u op Regels nood- en alarmsysteem in stallen met kunstmatige ventilatie.

Algemene regels huisvesting en verzorging

Voor alle dieren (huis- en productiedieren) die u houdt gelden de volgende algemene regels.

Goede verzorging

Een goede verzorging betekent:

  • De dieren hebben voldoende bewegingsvrijheid.
  • De dieren zijn beschermd tegen slechte weersomstandigheden als ze buiten worden gehouden.
  • De dieren kunnen hun natuurlijk gedrag vertonen.
  • De dieren worden verzorgd door iemand die daarvoor de juiste kennis en vaardigheden heeft.
  • Zieke en gewonde dieren worden direct verzorgd.
  • De dieren worden gehouden in een hygiënisch verantwoorde ruimte.
  • De dieren krijgen voldoende gezond en voor hun soort geschikt voer en water. Dit verschilt per diersoort.
  • De dieren krijgen voldoende verse lucht en zuurstof.

Goede huisvesting

De voorwaarden voor goede huisvesting zijn:

  • In de ruimtes zijn geen materialen gebruikt of scherpe randen, uitsteeksels of andere situaties waardoor het dier gewond kan raken. Deze materialen en de eventuele bodembedekking mogen ook niet schadelijk zijn voor het dier.
  • De ruimte moet gemakkelijk kunnen worden schoongemaakt en ontsmet.
  • De verlichting en verduistering in de ruimte sluiten aan bij de soortspecifieke en natuurlijke behoeften van het dier (ook bijvoorbeeld het dag- en nachtritme van het dier).
  • De ruimte en de materialen zijn aangepast aan de behoeften die het dier van nature heeft. Dit zijn fysiologische en ethologische behoeften. Denk bijvoorbeeld aan het dag- en nachtritme van het dier en aan interactie met mensen en soortgenoten.
  • De ruimte is zo gemaakt dat dieren niet worden belemmerd in hun bewegingsvrijheid.
  • De ruimte is zo gemaakt dat de dieren niet kunnen ontsnappen.
  • De ruimte beschermt de dieren tegen slechte weersomstandigheden, gezondheidsrisico's en roofdieren.
  • Een drachtig of zogend dier heeft voldoende en geschikte nestruimte.
  • In een verblijf is het aantal dieren en de samenstelling van de diersoorten zodanig dat het gezondheid en welzijn van het dier niet benadeelt.

Bedrijfsmatig gehouden huisdieren

Houdt u bedrijfsmatig huisdieren? Dan heeft u te maken met aanvullende eisen aan de huisvesting en verzorging van deze dieren.

Productiedieren

Voor productiedieren gelden naast de eisen voor alle dieren nog een aantal extra eisen aan huisvesting en verzorging. Deze regels gelden niet voor vissen, reptielen, amfibieën en ongewervelde dieren die voor productie worden gehouden.

Goede verzorging

Een goede verzorging betekent:

  • De dieren worden verzorgd door iemand die daarvoor de juiste kennis en vaardigheden heeft.
  • Worden de dieren gehouden in een goedgekeurd veehouderijsysteem, dan controleert u minimaal een keer per dag. Worden de dieren in andere systemen gehouden, dan controleert u zo vaak als nodig is om lijden te voorkomen.
  • Zieke of gewonde dieren worden afgezonderd gehouden in een geschikte ruimte, als dat nodig is. In de ruimte ligt droog strooisel.
  • Als de situatie van zieke of gewonde dieren niet verbetert door uw eigen verzorging, dan neemt u contact op met een dierenarts.
  • De dieren krijgen voer met de tussenpozen die bij het natuurlijk gedrag en behoeften passen.
  • Het geven van voer en drinken gebeurt op een manier die de dieren geen pijn of letsel toebrengt.

Goede huisvesting

De voorwaarden voor goede huisvesting zijn:

  • De ruimte is voldoende verlicht en verduisterd. Als er niet voldoende natuurlijk licht is, is er kunstlicht. U houdt uw dieren niet permanent in het duister of kunstlicht.
  • De ruimte is zo verlicht dat u uw dieren op elk willekeurig moment van de dag goed kunt inspecteren.
  • In de ruimtes zijn geen materialen gebruikt die schadelijk zijn voor het dier.
  • De ruimte moet gemakkelijk kunnen worden schoongemaakt en ontsmet.
  • De luchtcirculatie, het stofgehalte van de lucht, de temperatuur, de relatieve luchtvochtigheid en de gasconcentraties zijn niet schadelijk voor de dieren.
  • Gebruikt u in de ruimte een kunstmatig ventilatiesysteem? Dan is er een noodsysteem met alarmering.
  • U controleert dagelijks alle apparatuur en systemen die in de ruimte aanwezig zijn.
  • U herstelt direct storingen zijn aan de systemen. Als herstel niet direct mogelijk is, dan neemt u maatregelen om de gezondheid en het welzijn van het dier veilig te stellen.
  • De voeder- en drinkinstallaties zijn zo ontworpen, gebouwd en geplaatst dat er geen verontreiniging plaatsvindt.
  • De voeder- of drinkinstallaties zijn zo ontworpen, gebouwd en geplaatst dat rivaliteit tussen de dieren wordt voorkomen. Alle dieren hebben daarom voldoende ruimte en gelegenheid om te eten en drinken.
  • Wanneer een productiedier permanent of geregeld wordt aangebonden, vastgeketend of geïmmobiliseerd wordt, zorgt u dat het dier voldoende bewegingsvrijheid heeft en zijn natuurlijke gedrag kan vertonen.

Aanvullende eisen voor productiedieren

Voor een aantal soorten productiedieren zijn er naast de extra eisen nog aanvullende eisen. Het gaat om de volgende diersoorten:

Heeft u vragen over welzijnseisen voor legkippen, vleeskalkoenen, ouderdieren van vleeskuikens, nertsen of konijnen? Neem dan contact met ons op.

In opdracht van:
  • Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur
Bent u tevreden over deze pagina?