Zakelijke kansen in Duitsland
Duitsland is een kansrijke markt, zeker voor Nederlandse ondernemers. Denkt u na over de stap naar Duitsland? Wij zetten een aantal kansrijke sectoren op een rij. Ook vertellen we iets over aanbestedingen en MVO.
De meest kansrijke sectoren in Duitsland (video)
RVO VIDEO_1_DE_DEF V2.mp4
De meest kansrijke sectoren in Duitsland.
De Duitse economie biedt in feite kansen
voor Nederlandse...
ondernemers in alle sectoren.
We lichten de meest belangrijke sectoren
eruit en gaan daar wat dieper op in.
Dat zijn Agri & Food, Chemie, Energie,
HighTech, ICT, Life Sciences & Health...
Logistiek en Water.
Voor de sector Agri & Food is en blijft
Duitsland...
de belangrijkste handelspartner
van Nederland.
Meer dan een kwart van de totale
Nederlandse export uit deze sector...
gaat naar Duitsland.
Sinds 2010 is die export met 25% gegroeid.
Tegelijkertijd is er nog altijd
ruimte voor meer handel.
Als het gaat om Agri & Food kan Duitsland
worden opgedeeld in drie gebieden...
Noord-West Duitsland, Oost-Duitsland
en Zuid-Duitsland.
Noordwest Duitsland heeft veel
overeenkomsten met Nederland...
en een grote consumentdichtheid.
Verwacht hier wel een hoge
concurrentiedruk en weinig groei.
Oost-duitsland is in ontwikkeling en
heeft veel productgebied met...
grootschalige landbouw en Zuid-Duitsland
is een grote doelmarkt...
met 27 miljoen mensen.
Dit deel van Duitsland heeft een relatief
hoge koopkracht...
en behoefte aan kwaliteitsproducten.
Het label Made in Germany
is wereldwijd een begrip.
De Duitse technologische traditie
begint met chemische producten.
Duitsland focust daarbij op producten
en technologieën die nieuwer...
beter, duurzamer en efficiënter zijn.
De Duitse chemiesector werkt dan ook hard
aan de vervanging van olie en gas...
door biomassa en duurzaam
opgewekte elektriciteit.
Duitsland is wereldwijd de grootste
exporteur van chemicaliën en...
Europa's favoriete locatie voor
chemische investeringen.
De meeste chemie bedrijven zijn gevestigd
in de deelstaten Nedersaksen...
en Noordrijn-Westfalen, plus langs
de Rijn in Rijnland-Palts...
Hessen en Baden-Württemberg.
Duitsland is op weg naar de zogenoemde
Energiewende en heeft de ambitie om...
wereldwijd leider te worden
in waterstof technologie.
De regering trekt 9 miljard euro uit
voor de ontwikkeling van...
de waterstofeconomie en heeft in juli
2023 haar strategie geupdated.
Daarbij richt Duitsland zich op de
productie en import van groene waterstof.
Ook stimuleert Duitsland het gebruik van
waterstof in...
de chemie- en staalindustrie en in de
sector zwaar transport.
Sinds april 2023 zijn alle
kerncentrales in Duitsland gesloten.
Nederlandse bedrijven kunnen bijdragen
aan de Energiewende met hun kennis...
en ervaring op het gebied van Internet
of Things en Smart-Cities projecten.
Om de hightech sector verder te
ontwikkelen, heeft de Duitse overheid...
in 2022 de Zukunftsstrategie Forschung
und Innovation in het leven geroepen.
Zo moet innovatiekracht van Duitsland
worden versterkt en de...
technologische soevereiniteit
van Europa worden veilig gesteld.
De nadruk ligt daarbij op lange termijn
projecten en...
de bijbehorende duurzaamheids uitdagingen.
De Nederlandse overheid heeft extra
aandacht voor de kansen in Duitsland...
op het gebied van gezondheidstransitie,
smart industry en duurzame mobiliteit.
Denk hierbij aan het gebruik van
waterstof in bussen...
batterij-ontwikkeling, laadinfrastructuur
en slim laden voor elektrisch vervoer.
Maar ook aan City Logistics, autonoom
rijden en...
de verduurzaming van zware voertuigen.
Men wil daarbij publiek private
samenwerking stimuleren.
Ict is een belangrijke
bedrijfstak in Duitsland.
Deze sector groeit sinds de Covidcrisis
aanzienlijk, maar door de oorlog...
in Oekraïne zijn wel problemen
in de supply chain op te merken.
Verder wordt ook hier het tekort
aan vakmensen een probleem.
Het zwaartepunt van deze sector
ligt in de verstedelijkte regio's.
Qua start ups is Berlijn de
favoriete vestigingsplaats.
Dankzij lage kosten, een prettig
leefklimaat en gebrek aan alternatieven.
T-systems, Atos en IBM zijn
marktleider in Duitsland.
De Duitse digitale sector loopt duidelijk
achter op koplopers in de EU en de VS.
Voor Nederlandse cybersecurity bedrijven
en kennisinstellingen liggen er kansen...
op bijvoorbeeld het gebied van de auto
en elektrotechnische industrie...
gezondheidszorg en de
farmaceutische industrie.
Voor de gehele sector geldt dat de
Duitse degelijkheid...
en Nederlandse creativiteit een
goede combinatie vormen.
De vergrijzing in Duitsland leidt tot
een snelle toename van...
chronische welvaartsziekten,
geavanceerde zorgverlening en zorgkosten.
Duitsland heeft een grote en
innovatieve gezondheidseconomie.
Bij de implementatie van het gebruik
van digitale technieken...
valt echter nog veel te winnen, zoals
elektronische recepten en online afspraken.
De relatieve voorsprong van Nederland
op het gebied van e-health...
biedt mogelijkheden voor
Nederlandse ondernemers.
Er is dan ook veel aandacht voor onder
meer e-health vanuit...
het Nederlandse bedrijfsleven, de medisch
technologische sector en de overheid.
De bedrijven in de gezondheidseconomie
zijn echter niet gespaard gebleven...
van de corona pandemie, waardoor de
bedrijfssituatie nog steeds...
onder het niveau van voor de crisis ligt.
De logistieke sector staat voor grote
uitdagingen, zoals het tegengaan...
van klimaatverandering, de toenemende
globalisering...
en het gebruik van technologie.
Toch is het een groeiende markt.
De Nederlandse Topsector Logistiek kan
samen met de toeleveren industrie...
ook in Duitsland een bijdrage leveren,
bijvoorbeeld aan het verbeteren...
van de fysieke infrastructuur en
de verduurzaming van het wegvervoer.
Duitsland is wereldwijd
marktleider in logistiek.
De regering doet er alles aan om die
leidende positie...
te behouden en te versterken.
Zo zijn de subsidie richtlijnen IHATEC I
en IHATEC II in het leven geroepen...
om innovatieve haven en logistiek
verwante projecten te stimuleren.
Deze subsidie is ook toegankelijk
voor internationale bedrijven.
Speerpunt voor de Nederlandse Topsector
Water is het promoten van industrie...
rondom de inzet van
Liquid Natural Gas LNG.
Om Nederlandse LNG expertise in Duitsland
te verbreiden wordt nauw samengewerkt...
met partijen in de maritieme branche,
zoals...
Mariko, Maritimes Cluster Norddeutschland,
Nationale LNG Platform Nederland...
Maritime LNG Platform en
Innovation Norway.
In Duitsland zullen in totaal vier
terminals voor vloeibaar aardgas...
worden gebouwd op de locaties
Wilhelmshaven, Brünsbüttel...
Stade en Lubmin.
De bouw van de eerste Duitse LNG terminal
in Wilhelmshaven...
ging op 4 juli 2022 van start.
Lng biedt grote kansen op korte termijn,
omdat het wereldwijd kan...
worden vervoerd en dus handel mogelijk
maakt met internationale partners...
die het gas niet via pijpleidingen
naar Duitsland kunnen vervoeren.
Door zijn eigen LNG infrastructuur te
bouwen, vergroot Duitsland zijn...
voorzieningsbronnen en stelt het
de hoge gasvoorziening veilig.
Ook op lange termijn blijft dit een
sector met...
een hoog groei en arbeidspotentieel.
Om haar welvaart te behouden heeft
Duitsland handelsvloten nodig...
met een grote capaciteit, net als
goed uitgebouwde havens...
en moderne scheepswerven.
Investeren in onderzoek en het ontwikkelen
en uitvoeren van...
product- en processen innovaties
is dan ook essentieel.
Is jouw bedrijf actief in een van deze
sectoren...
en wil je weten of er kansen
liggen in Duitsland?
Neem dan contact op met RVO of het
buitenland netwerk...
van de Nederlandse overheid in Duitsland.
Meer weten over zakendoen met Duitsland?
Wij denken graag met je mee.
Energie & klimaat
Energie uit duurzame bronnen staat in Duitsland hoog op de agenda. Stroom uit hernieuwbare bronnen moet vervuilende kolencentrales en kernenergie vervangen. Denk aan windenergie en waterstof.
Waterstof: technologie en infrastructuur
Duitsland wil wereldleider worden in waterstoftechnologie en zet in op de ontwikkeling van de waterstofeconomie. De overheid richt zich op de productie en import van groene waterstof. Daarnaast wordt het gebruik van waterstof in de chemische en staalindustrie en in de sector zwaar transport gestimuleerd.
U kunt nu al toetreden tot de groeimarkt in waterstof. Denk aan deze kansen:
- Samen met Duitse bedrijven de elektrolysetechnologie en infrastructuur ontwikkelen.
- Een sleutelrol spelen bij de invoer via:
- Nederlandse havens
- offshore-stroomopwekking in Nederland.
- Nederlandse gaspijpleidingen.
- Uw kennis en ervaring inzetten op het gebied van 'Internet of Things' (IoT) en Smart Cities-projecten.
Marktrapport kansen in de Duitse biogassector
Wat zijn uw kansen op het gebied van bio-energie in Duitsland? En hoe kunnen wij u als Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en het Landbouwnetwerk van de Nederlandse ambassade het beste helpen? U leest het in het marktrapport 'Market analysis on the German biogas sector' (mei 2023).
- Lees de samenvatting van het marktrapport 'Market analysis on the German biogas sector' en vraag het rapport meteen gratis aan.
Blog: profiteer van de Duitse ambitie voor waterstof
Bent u actief in de waterstofsector en wilt u internationaal uitbreiden? Bettina Denker-Gosch, Business Development Coach bij RVO, blogt over haar kennis over waterstoftechnologie in Duitsland.
Marktstudie batterij-ecosystemen in Duitsland
Batterijen en oplossingen voor energieopslag zijn de volgende stap in het gebruik van hernieuwbare energie. Hoe kunt u winst behalen uit samenwerkingsverbanden met Duitsland en Frankrijk in de batterij-industrie? Lees de samenvatting van de marktstudie 'A Qualitative Study of the French and German Advanced Battery Ecosystems and The Opportunities for the Dutch Battery Industry' en vraag het rapport direct gratis aan.
Duurzame mobiliteit
Als onderdeel van het economisch stimuleringspakket van de Duitse overheid, zetten onze oosterburen sterk in op duurzame mobiliteit. Om deze ontwikkelingen in kaart te brengen, heeft het Nederlands consulaat-generaal in München in opdracht van RVO een sectorstudie laten uitvoeren (augustus 2020). Deze studie is nog steeds actueel in 2024.
Webinar over ontwikkelingen en mogelijkheden
De sectorstudie is in 2020 besproken tijdens het webinar duurzame mobiliteit Duitsland (YouTube). Het videoverslag van dit webinar gaat in op ontwikkelingen in de Duitse markt en is nog steeds actueel. U hoort ook mogelijkheden voor Nederlandse ondernemers en organisaties die werken aan schone en slimme mobiliteit en laadinfrastructuur.
Samenwerkingsplatform voor ondernemers
De mobiliteitssector zet extra in op samenwerking in Duitsland, gericht op laadinfrastructuur en waterstof zwaar transport.
Smart industry & ICT
De ICT-sector in Duitsland groeit sterk. De omzet stijgt jaar op jaar, en ook de verwachtingen voor de toekomst zijn positief. Dat maakt deze sector de op een na grootste industriële werkgever (na de machinebouw).
Heeft u plannen om in de Duitse ICT- of smart industry-sector actief te worden? Wij kunnen u op weg helpen. Daarbij werken we samen met:
- het consulaat-generaal in München. Dit consulaat-generaal is gespecialiseerd in de digitalisering van de industrie, in het bijzonder artificial intelligence en cybersecurity. Dit consulaat-generaal volgt ook de lokale ontwikkelingen.
- het Netherlands Business Support Offices (NBSO) Frankfurt. Daar zijn specialisten voor de sectoren ICT, games en elektronica.
Sectorstudie: zakelijke kansen van digitalisering in de Duitse sportmarkt
Wilt u met uw digitale producten en diensten de internationale markt op? Denk dan zeker aan Duitsland en vooral op het gebied van sport! Waarom Duitsland een kansrijk land is, ontdekt u in de Engelse sectorstudie Commercial Potential of Digitalization in the German Sports Business. U leest een analyse van de digitale markt in Duitsland en een onderzoek naar de Duitse sportmarkt.
Gezamenlijke innovatieprojecten en events
In 2021 tekenden Nederland en Duitsland de Duits-Nederlandse innovatie- en technologiepact. Partijen uit beide landen pakken gemeenschappelijke uitdagingen op en delen best practices, die ze omzetten naar concrete innovatieprojecten. Ook organiseren ze evenementen over smart industry.
Kansen in Zuid-Duitsland
Het economische zwaartepunt voor smart industry ligt in Zuid-Duitsland. Meer informatie over de kansen in deze regio leest u in onze factsheets over Beieren en Baden-Württemberg. Bekijk ook ons overzicht van het AI-landschap in Zuid Duitsland.
Marktstudie fintech in Duitsland
De fintechmarkten in Duitsland en Nederland zijn booming. Hoe kunt u als fintechbedrijf de ervaring en best practices in Nederland gebruiken om met succes in Duitsland te ondernemen? Lees de inleiding van de marktstudie 'The German Fintech market – a retrospective and predictive ecosystem report' (december 2022) en vraag het rapport meteen gratis aan.
Innovatie en het IA-Netwerk
Wetenschap, technologie en techniek genieten een hoog aanzien in Duitsland. De overheid besteedt veel aandacht en geld aan wetenschap, innovatie en digitalisering. De hightechindustrie draagt in belangrijke mate bij aan de toekomstige economische groei van Duitsland.
De vestigingen van het Innovatie Attaché-netwerk in Berlijn en München volgen de technologische ontwikkelingen in Duitsland. Zij signaleren zakelijke kansen voor Nederlandse ondernemers. Specifieke thema's zijn e-sleuteltechnologieën, Life Science & Health en groene energie. Meer weten over wat het IA-netwerk voor u kan doen? Neem dan contact op met de IA-kantoren in Duitsland. RVO heeft ook publicaties over innovatie in Duitsland.
Agrofood
Landbouw en digitale innovatie
Buurland Duitsland is de grootste consumentenmarkt van Europa. Vooral de vraag naar verse, gezonde en duurzaam geproduceerde levensmiddelen biedt kansen voor de Nederlandse ondernemers op het gebied van landbouw en voedselvoorziening.
Bent u actief in de agro- of voedselsector en wilt u exporteren naar Duitsland? Wij kunnen u op weg helpen. Daarbij werken we samen met de Nederlandse LVVN-raden in Duitsland. Zij richten zich op de Nederlands-Duitse samenwerking in de landbouwsector en ondersteunen Nederlandse agro-bedrijven in Duitsland.
Digitalisering en innovatie in de Duitse landbouw
Naast het importeren van landbouwproducten verbouwt Duitsland ook veel zelf. Net als in Nederland zijn digitale landbouwinnovaties volop in ontwikkeling. Technologische ontwikkelingen in Duitsland gaan hard. Hier liggen mogelijk kansen voor u als ondernemer.
RVO heeft in samenwerking met LVVN Attaché Netwerk Berlijn een marktverkenning laten uitvoeren. U kunt dit rapport Digitalisering Landbouw Duitsland (juli 2021) bij ons aanvragen.
Voedselindustrie
De ontwikkelingen in de voedselindustrie gaan snel en er liggen kansen voor samenwerkingen tussen partners in Duitsland en Nederland. Een duurzame voedselketen staat in beide landen hoog op de agenda bij vrijwel ieder voedselproducerend bedrijf.
Marktrapport over trends en technologie in de voedselketen in Duitsland
De belangrijke trends in de Duitse voedselverwerkende industrie zijn terug te vinden het marktrapport 'Market Analysis of the German food processing industry' (juni 2022). In dit rapport leest u marktkansen voor Nederlandse bedrijven in de voedselverwerkende industrie in Duitsland.
U krijgt inzicht in de Duitse trends op het gebied van voeding en technologie in de voedselverwerkende industrie. In het rapport vindt u een overzicht van belangrijke food- & technologie-trends, beleidsdoelstellingen en ontwikkelingen in Duitsland. Ook leest u wie de spelers zijn in deze markt.
Vraag het rapport bij ons aan en ontvang het direct gratis in uw mailbox.
Gezondheid & zorg
De Duitse markt voor medische producten is de grootste van Europa. De verwachting is dat deze markt zowel in omvang als omzet blijft groeien. Daarnaast wordt er ook stevig geïnvesteerd in de doorontwikkeling van medische technologie.
Nederland is sterk vertegenwoordigd in de gezondheidssector. Maar hoe verzilvert u uw kansen in de Duitse medische sector? Wij kunnen u hierbij op weg helpen. Hiervoor werken wij samen met het Netherlands Business Support Office (NBSO) in Stuttgart. Zij volgen de ontwikkelingen in de Duitse gezondheidssector op de voet en kennen de plaatselijke markt en spelers.
Logistieke sector: luchtvaart, transport & maritiem
De transportsectoren luchtvaart en maritiem zijn historisch belangrijke sectoren in Duitsland. De luchthaven van Frankfurt Am Main en de haven van Hamburg behoren tot de belangrijkste infrastructurele knooppunten van Europa. Ook op lange termijn hebben de maritieme- en luchtvaartsector een hoog groeipotentieel. Voor Nederlandse ondernemers biedt dit kansen.
De meest kansrijke regio's in Duitsland (video)
RVO VIDEO_2_DE_DEF.mp4
De meest kansrijke regio's en
steden in Duitsland.
De Nederlandse goederen handel met
Duitsland...
vertoont grote regionale verschillen.
De meeste handel hebben we met
deelstaten die grenzen aan Nederland...
relatief dichtbij Nederland liggen, of
goede verbindingen hebben...
een grote economie hebben, of veel
inwoners...
en dus een grote productie-
en afzetmarkt hebben.
Duitsland is een groot land,
verdeeld in zestien deelstaten.
Daarvan zijn de volgende zes deelstaten
het meest kansrijk...
voor jou als Nederlandse ondernemer.
Noordrijn-westfalen, Baden-Württemberg,
Beieren, Nedersaksen...
Hamburg en Rijnland-Palts.
Deze zes deelstaten bepalen ruim 85%
van de Duitse handel met Nederland.
Hiervan is Noordrijn-Westfalen
veruit het meest belangrijk.
Door de grote aanwezigheid van industrie
biedt de regio veel kansen...
voor toeleveranciers van de maakindustrie.
Op gepaste afstand volgen
Baden-Württemberg en Beieren.
Door de aanwezigheid van de
traditionele auto...
machine en elektrotechnische industrie.
De deelstaat Nedersaksen is traditioneel
gezien een belangrijke handelspartner...
door haar nabijheid en
grote inwonersaantal.
De deelstaten Hamburg en Rijnland-Palts
zijn voor...
de Nederlandse export duidelijk
minder belangrijk.
Tegelijkertijd neemt de Nederlandse
handel met deze twee deelstaten...
harder toe dan met
de andere deelstaten.
De export naar Beieren en
Nedersaksen daalde juist.
Verder zijn Noordrijn-Westfalen en
Nedersaksen...
redelijk afhankelijk van
Nederland voor hun handel.
Dat geldt niet voor de deelstaten
Baden-Württemberg en Beieren.
Zij voeren maar een klein percentage
van hun totale handel...
in of uit naar Nederland.
In totaal exporteren we jaarlijks
rond de 105 miljard euro naar Duitsland.
Als we kijken naar de steden zijn
er zeven steden in Duitsland...
die veel potentie hebben voor
Nederlandse ondernemers.
Deze steden worden ook
wel de Big 7 genoemd.
Het zijn Berlijn, Hamburg, München,
Frankfurt, Stuttgart, Düsseldorf en Keulen.
De steden kennen grote
onderlinge verschillen.
Zo is hoofdstad Berlijn vooral
aantrekkelijk voor bedrijven uit de...
toeristische sector, innovatieve en
creatieve bedrijven en startups...
die zich bezighouden met internet, kunst,
muziek, film, media, marketing...
ICT, biotechnologie, LSH of mode.
Hamburg kent een vooraanstaand cluster
van bedrijven in de IT...
maritieme industrie en
lucht- en ruimtevaart.
Düsseldorf is vooral gericht op
digitalisering...
logistiek en productietechnologieën.
Stuttgart is bekend vanwege ICT,
elektronica...
LSH en zakelijke dienstverlening.
Frankfurt staat bekend om haar
financiële dienstverlening.
In München vindt u vooral bedrijven
op het gebied van smart industries...
AI, cybersecurity en duurzame mobiliteit.
Daarnaast zijn er kleinere steden die
sterke economische groei laten zien...
zoals Wolfsburg, Leipzig, Ulm,
Regensburg en Ingolstadt.
De Nederlandse overheid in Duitsland
is strategisch verspreid...
over de belangrijkste steden en heeft
zich toegespitst op...
de meest kansrijke sectoren in de regio.
Ondernemers kunnen voor informatie
hierover contact opnemen met...
de landen adviseurs van RVO of direct
bij de ambassade...
het consulaat generaal en
de NBSO's in Duitsland.
Meer weten over zaken doen met Duitsland?
Wij denken graag met je mee.
Aanbestedingen, subsidies en financiering
Heeft u een zakelijke kans gevonden in Duitsland? Onze adviseurs kunnen u adviseren welke financiering bij u past. Daarnaast komen er kansen uit de aanbestedingen van grote internationale organisaties, zoals de Wereldbank en de Europese Unie. Lees meer op de pagina Hulp bij financiering in Europa.
Meer over kansrijke sectoren
De RVO en het buitenlandnetwerk van ambassades, consulaten, Netherlands Business Support Offices (NBSO's), Innovatie Attachés en landbouwraden publiceren rapporten over kansrijke sectoren in Duitsland. Deze zijn terug te vinden onder marktrapporten.
Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen
Internationaal zakendoen biedt kansen, maar kent ook uitdagingen. Deze vragen om een goede voorbereiding. Let erop dat u op een maatschappelijk verantwoorde manier onderneemt in het buitenland. Zo kunt u helpen de lokale situatie te verbeteren, bouwt u aan een goede reputatie en een toekomstbestendige onderneming.
De Nederlandse overheid verwacht dat u als ondernemer de risico's voor mens en milieu in uw bedrijfsvoering én in de internationale waardeketen in kaart brengt. En dat u de negatieve gevolgen daarvan voorkomt en aanpakt. Ook moet u hierover communiceren. Dit heet due diligence (gepaste zorgvuldigheid). Hierbij volgt u de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen over maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Onderzoek de risico's
Ondernemen is niet zonder risico's. Elk land biedt uitdagingen. De volgende bronnen geven u een eerste indruk van mogelijke MVO-risico's. Het is belangrijk dat u deze zelf goed onderzoekt, voordat u zakendoet in het buitenland. Blijf ook op de hoogte van lokale ontwikkelingen.
- MVO Risico Checker (MVO Nederland)
- Corruption Perceptions Index (Transparency International)
- Human Development Index (Verenigde Naties) - Kies het land bovenaan in het uitklapveld.
- Status van conflicten (Crisis Group)
- ThinkHazard (Wereldbank)
- Reisadvies (Ministerie van Buitenlandse Zaken) - Vul het land in.
Meer weten of hulp nodig?
- Bekijk onze informatie over internationaal maatschappelijk verantwoord zakendoen.
- Het MVO-steunpunt helpt u op weg met advies en informatie om maatschappelijk verantwoord ondernemen en due diligence toe te passen.
Meer informatie en marktverkenning
Staat uw sector er niet bij? De adviseurs van RVO helpen u bij het verkennen van de markt. We bekijken samen waar uw product of dienst de meeste kans maakt. Ook kunnen we u ondersteunen bij het vinden van lokale zakenpartners. Samen met het buitenlandnetwerk helpen we u op weg in Duitsland.
- Ministerie van Buitenlandse Zaken