Marktonderzoek doen voor Duitsland
U bent van plan om zaken te gaan doen in Duitsland. Maar hoe bereikt u uw klant? Hoe bouwt u een netwerk op? In dit artikel gaan we dieper in op de Duitse markt, de zakelijke (betaal)gewoonten en de Duitse consument.
Marktonderzoek doen: zo begint u
Goed marktonderzoek is belangrijk als u met uw bedrijf naar het buitenland wilt. Zo weet u of er in dat land interesse is in uw product of dienst, en wat u kunt verwachten. Denk aan de economische situatie, wet- en regelgeving, consumentengedrag of culturele gewoonten.
Onze landeninformatie is een goed startpunt voor uw onderzoek. Hier leest u meer over handelswetgeving, kansrijke sectoren en subsidies. Daarnaast bieden wij ook informatie per sector, inclusief marktstudies over specifieke sectoren in Duitsland.
Er bestaan ook verschillende openbare databases waarin u zelf naar nuttige informatie kunt zoeken. Bekijk ons overzicht met databanken die u helpen met internationaal ondernemen.
Praat ook met mensen uit het land. Stel vragen aan mogelijke klanten, lokale ondernemers of experts. Werk het liefst samen met iemand die het land goed kent. Zo voorkomt u fouten en vergroot u uw kans op succes. U kunt ook van tevoren onderzoek doen – zoals een haalbaarheidsstudie voor een project of investering – om te kijken of uw product bij de markt past. Met de DHI-subsidieregeling kunt u daarvoor subsidie krijgen.
Handel met Duitsland
De Nederlandse en Duitse economieën zijn sterk met elkaar verbonden. Zo is Duitsland voor Nederland de belangrijkste exportbestemming voor goederen en diensten. Nederland is voor Duitsland ook een belangrijke leverancier van goederen.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft cijfers over de handel tussen Nederland en Duitsland, maar ook over de export en import van specifieke goederen. Stel de perioden, productgroep (SITC) en het onderwerp in, om de informatie te vinden die u wilt.
De Duitse consument
Als u uw product of dienst in Duitsland wilt verkopen, is het goed om eerst een beeld te hebben van de Duitse consument. Een succesvolle marketingstrategie in Nederland is niet zomaar om te zetten naar Duitsland. Ondanks de overeenkomsten tussen Nederlanders en Duitsers, zijn er ook verschillen in cultuur, voorkeuren en afwegingen.
Daarnaast zijn er binnen de Duitse landsgrenzen ook sterke regionale verschillen. Denk aan de verschillen tussen het oosten en westen van Duitsland. Maar ook de verschillen tussen de hoofdstad Berlijn en een zuidelijke regio als Beieren.
Doe eerst marktonderzoek voordat u uw activiteiten in Duitsland begint. Succes zit hem in de voorbereiding.
Taal: pas aan naar het land
Duits is de officiële taal in het land. Bij het zakendoen is de voertaal vaak Duits en niet Engels. Dit geldt vooral bij het traditionele midden- en kleinbedrijf. Het wordt gewaardeerd als er Duits gesproken wordt. Duitsers zijn op hun beurt perfectionistisch. Ze zijn daarom soms terughoudend met Engels spreken.
Als u uitbreidt naar Duitsland is het nuttig om uw marketingmateriaal en klantenservice aan te passen naar het Duits. Het helpt ook om vertrouwen op te bouwen. Pas uw communicatie en strategie in Duitsland daarom altijd aan.
Consumentenvoorkeuren: online winkelen blijft groeien
De Duitse consument heeft gemiddeld veel te besteden. Dit geldt nog sterker voor de groeiende groep vijftigplussers.
E-commerce
De e-commercemarkt blijft flink groeien in Duitsland. Grote webwinkels zijn Amazon, Otto, Ebay en Zalando. Smartphones zijn het meest gebruikte apparaat voor online winkelen. Kleding, elektronica en huishoudelijke artikelen zijn producten die veel online worden gekocht.
Veel Duitse consumenten onderzoeken online via reviewwebsites voordat ze een grote, duurdere aankoop doen. Ook kijken ze waar ze het gekozen product het goedkoopste kunnen kopen via vergelijkingswebsites.
Fysieke winkels
Ondanks de groei van e-commerce kopen Duiters nog steeds veel producten in fysieke winkels. Ze doen hun boodschappen meestal bij fysieke supermarkten, discounters en hypermarkten. Bijvoorbeeld Aldi, Lidl, Edeka, Rewe en Kaufland. Ook kerstcadeaus kopen Duitsers nog graag in fysieke winkels.
Verder vinden Duitsers duurzaamheid en milieuvriendelijke verpakkingen steeds belangrijker worden bij de aankoop van een product.
Marketing
Om uw product of dienst effectief in Duitsland te verkopen, is het belangrijk om de juiste marketingkanalen te gebruiken.
Digitaal adverteren
De Duitse digitale advertentiemarkt groeit flink. Zoekmachineadvertenties worden veel ingezet. Ook sociale media-advertenties zijn populair, bijvoorbeeld op Facebook, YouTube en Instagram. Influencer marketing groeit ook. Personalisatie van advertenties, ondersteund door AI, wordt cruciaal voor effectieve marketingcampagnes in Duitsland.
Traditionele advertentiekanalen
De Duitse televisieadvertentiemarkt heeft een groot bereik. U kunt adverteren op publieke en commerciële zenders zoals ZDF, ARD Das Erste en RTL.
Hoewel print-advertenties afnemen, blijven kranten en tijdschriften relevant om de (oudere) Duitse consument te bereiken. De belangrijkste dagbladen zijn Bild, Süddeutsche Zeitung en Frankfurter Algemeine Zeitung. Populaire Duitse tijdschriften Prisma, Bild am Sonntag en Der Spiegel.
Via radio adverteren? Duitse radiostations zijn vooral regionaal georiënteerd. Dat is terug te zien in de populairste stations, zoals Radio NRW, Bayern 1 en WDR 2.
Enkele tips over de consumentenvoorkeuren en marketing in Duitsland
- Succesvolle marketing op de Duitse markt is voornamelijk gericht op kwaliteit en inhoud. Een Duitser wil liever alles weten over het product en de specificaties. Een Duitse klant is best bereid meer te betalen voor kwaliteit. Een te goedkoop product kan de Duitse koper doen twijfelen over wat hij/zij er kwalitatief voor terugkrijgt.
- Duitsers zullen eerder een product kopen van een webshop die Duits is of Duits oogt. Ook kopen ze liever Duitse producten dan buitenlandse producten. Duitsers hechten veel waarde aan hun eigen taal. Een goed vertaalde website, Duitse contactgegevens en keurmerken dragen bij aan het wekken van vertrouwen.
- Houd er rekening mee dat Duitsers geen liefhebber zijn van verzendkosten. Houd die zo laag mogelijk en communiceer er duidelijk over op uw website. Laat ook zien van welke koerierdiensten u gebruik maakt.
Cultuurverschillen
Om succesvol zaken te doen in Duitsland, is het belangrijk om kennis te hebben van cultuurverschillen. Deze verschillen worden vaak onderschat in Duitsland.
Zorg in een zakelijk overleg voor uitgebreide (Duitstalige) documenten en kom snel met een sterk voorstel. Duitsers vinden het belangrijk direct met een expert aan tafel te zitten voor alle technische of juridische details. Ook kan het nemen van een beslissing in Duitsland wel langer duren dan in Nederland, omdat alle details ertoe doen en besproken worden. Duitsers gaan voor zekerheid, wees dus niet gehaast.
Verder is in Duitsland hiërarchie belangrijker dan in Nederland. Besluiten worden in een bedrijf eerder top-down genomen dan samen binnen een team.
Lees ons artikel over de zakencultuur in Duitsland.
Of bekijk onze 3 Duitse cultuurtips voor ondernemers.
Product- en verpakkingseisen
Als uw producten aan alle producteisen in de EU voldoen, mogen ze vrij worden verhandeld in alle EU-lidstaten, dus ook in Duitsland. Ontbreekt EU-wetgeving, maar voldoet uw product wel aan de wettelijke producteisen in Nederland? Ook dan mag u uw product verhandelen in Duitsland.
Let op: Landen binnen de EU mogen wel aparte eisen stellen. Bijvoorbeeld aan de taal op productlabels en gebruiksaanwijzingen.
Verkoopt u verpakte producten op de Duitse markt? Dan moet u doen aan de verpakkingswetgeving daar. U krijgt te maken met eisen voor de terugname van de verpakkingen. Deze eisen zijn anders dan in Nederland.
Lees onze informatie over verpakkingseisen in Duitsland.
Komt u er niet uit? Neem contact met ons op voor gratis advies.
Het Deutsches Institut für Normung (DIN) heeft voor veel Duitse producten industriële normen opgesteld. Deze zijn niet verplicht, maar wel aan te raden. De normen staan namelijk zowel bij Duitse bedrijven als bij Duitse consumenten hoog aangeschreven.
Verschillende Duitse instanties beantwoorden vragen over de nationale producteisen. Bijvoorbeeld voor vragen over:
- of uw product onder het principe van wederzijdse erkenning valt: Duitse Product Contact Points (PCP);
- voedsel en landbouwproducten: Bundesanstalt für Landwirtschaft und Ernährung (BLE);
- andere producten, zoals consumentenproducten en bouwmaterialen: Bundesanstalt für Materialforschung und -prüfung (BAM).
Of neem contact met ons op voor persoonlijk advies.
De Duitse douane (Zoll) geeft op haar website informatie over douaneprocedures in Duitsland en de nodige vergunningen. Ook geeft de Zoll informatie over invoerbeperkingen voor Duitsland.
Betalen en factureren
Als lid van de Europese Unie gebruikt Duitsland de euro (EUR) als officiële munteenheid. In de EU geldt vrij verkeer van kapitaal. Daarnaast gelden er regels voor facturen die bedrijven naar elkaar sturen:
- Heeft u met een ander bedrijf een contract opgesteld? Dan moeten de facturen binnen 60 dagen worden betaald. Behalve als u samen een langere termijn afspreekt.
- Heeft u geen contract opgesteld met een ander EU-bedrijf? Dan moeten facturen binnen 30 dagen worden betaald.
Lees de informatie over het betalingsverkeer in de EU om meer te weten te komen over de Europese wetgeving op dit gebied.
Of lees onze 5 tips voor internationale betalingen.
Hoe Duitse consumenten betalen: contant geld nog populair
In Duitsland blijft contant geld (Duits: 'Bargeld') een populaire betaalmethode, maar er is een duidelijke verschuiving naar digitale betalingen.
Voor online aankopen zijn digitale portemonnees het populairst, hierbij wordt PayPal vaak gebruikt. Ook is achteraf betalen populair met diensten zoals Klarna. Verder worden vaak facturen en automatische incasso’s gebruikt. Met creditcards wordt ook betaald, maar wel minder vaak.
Bij fysieke winkels blijft contant geld nog altijd populair in Duitsland. Er geldt geen limiet voor cashbetalingen. Consumenten hebben gemiddeld €100 in hun portemonnee en hogere bedragen als back-up thuis. Ook wordt er veel met debet-kaarten betaald in winkels.
Netwerk opbouwen en zakenpartners vinden
Voor uw bedrijf is het belangrijk om zaken te doen met partners waar u op kunt vertrouwen. Of het nu agenten zijn, distributeurs, producenten of leveranciers.
Onze adviseurs helpen u graag om de juiste zakenpartner te vinden. Dit begint met een adviesgesprek, waarin zij u helpen uw vragen helder te krijgen. Ook kijken zij hoe ze u nog meer kunnen ondersteunen. Gratis, en altijd voor u op maat. Zo krijgt u de hulp die het beste bij uw situatie past. Lees ons artikel met tips om een zakenpartner in het buitenland te vinden.
Ook RVO organiseert regelmatig evenementen en handelsmissies. Meedoen is een goede manier om contacten te leggen. Bekijk of er binnenkort evenementen voor Duitsland op de agenda staan. Weten hoe u alle exportkansen uit de handelsmissies haalt? Lees onze 9 tips.
Het Duitse ambassadenetwerk
Het ambassadenetwerk in Duitsland bestaat uit:
- De Nederlandse ambassade in Berlijn
- Consulaat-generaals in Düsseldorf en München
- Honorair consuls in meerdere steden
- NBSO’s in Frankfurt am Main, Hamburg, en Stuttgart
- LVVN-raad Duitsland
- IA-netwerk Duitsland
Zij kunnen u voorstellen aan de juiste contacten. Daarnaast organiseren ze regelmatig evenementen, waar u mogelijke partners kunt ontmoeten. Lees meer over het Nederlands ambassadenetwerk in Duitsland en bekijk hun contactgegevens.
Vak- en handelsbeurzen zijn (commerciële) evenementen waar producenten en afnemers met elkaar in contact komen. Beurzen zijn populair in Duitsland. Het is dan ook een goede manier om potentiële zakenpartners persoonlijk te moeten.
Welke beurs een bezoek waard is, hangt af van uw bedrijf en sector. Er zijn verschillende websites die overzichten bieden van beurzen in Duitsland:
- AUMA, de vereniging van vakbeursorganisaties, heeft een uitgebreide database met Duitse vakbeurzen. Vooral handig als u zoekt naar een beurs waaraan u kunt deelnemen met een stand.
- Andere handige (Duitstalige) websites met overzichten zijn Messen.de en Messeninfo.de
- Het German Convention Bureau (GCB) is de belangenorganisatie voor vakbeurzen in Duitsland. Zij hebben meer informatie over de marktsituatie en ontwikkelingen omtrent vakbeurzen.
Duits-Nederlandse Handelskamer (DNHK)
DNHK is gevestigd in Den Haag. Zij biedt leden onder meer toegang tot haar volledige netwerk, marktspecifieke vakkennis en financiële voordelen. Ook geeft zij juridisch en fiscaal advies.
NL in Business
NL in Business brengt u in contact met zakelijke dienstverleners. In München heeft NL in Business een business hub. Op de site van deze hub vindt u ook een zakelijke evenementenkalender voor heel Duitsland.
EEN Databank voor Zakenpartners
Het Enterprise Europe Network (EEN) heeft een database waar bedrijven die op zoek zijn naar een zakenpartner, een oproep kunnen doen. Hier vindt u profielen van duizenden mkb-bedrijven uit landen van over de hele wereld. U kunt ook een eigen profiel laten maken. EEN is een project van de Europese Commissie.
Germany Trade & Invest (GTAI)
GTAI biedt gratis service aan buitenlandse bedrijven die zakenpartners zoeken. Dit geldt voor goederen (die u zoekt of aanbiedt), investeringen, samenwerking, vertegenwoordiging en bemiddeling. U kunt tegen betaling naar geschikte partners voor samenwerking zoeken.
Duitse netwerk-websites
- Op de advertentiewebsite Wer Liefert Was kunnen B2B-aanbieders en -afnemers van diensten en goederen elkaar vinden.
- Wer zu Wem Firmenverzeichnis is een databank van bedrijven in uiteenlopende sectoren. De basisinformatie is gratis.
- Lieferanten.de is een zoekmachine voor zakelijke inkopers op zoek naar importeurs, handelaren of fabrikanten.
- Firmenfinden.de is een zoekmachine waarin duizenden Duitse bedrijven zijn opgenomen, soms inclusief contactgegevens.
- Kompass en Genios bieden de mogelijkheid om een database van bedrijven in Duitsland te doorzoeken.
Vanuit grote internationale organisaties zoals de Wereldbank en de Europese Unie komen kansen via aanbestedingen.
Er moet duidelijk verschil worden gemaakt tussen aanbestedingen/opdrachten boven en onder Europese drempelwaardes.
- Voor Duitse openbare aanbestedingen boven de Europese drempelwaarde is er in principe geen verschil met de Nederlandse situatie.
- De regels voor Duitse aanbestedingen onder de Europese drempelwaarden zijn vastgelegd in de begrotingswetten van de deelstaten (Haushaltsordnung).
Voor meer informatie over aanbestedingen (onder de EU-drempelwaarde), neem contact op met onze adviseurs.
Meer bronnen
- Ook de website World Integrated Trade Solution (een samenwerkingsproject van de Wereldbank en UNCTAD) biedt statistieken over de Duitse economie.
- De Verenigde Naties biedt allerlei statistieken over de economie van Duitsland.
- Het Duitse CBS (Destatis) publiceert statistieken over bijvoorbeeld economie, energie, en sectoren.
- Germany Trade & Invest geeft actuele informatie over de Duitse topsectoren (Engelstalig).
- Op internationaalondernemen.nl vindt u soms nuttige informatie over sectoren en zakelijke mogelijkheden in Duitsland. Ook plaatsen andere organisaties hier interessante marktrapporten.
Heeft u nog vragen? Wij helpen u graag!
U kent uw product of dienst, wij kennen de markt. Onze adviseurs staan voor u klaar en helpen u graag verder. Helemaal gratis.
- Ministerie van Buitenlandse Zaken