Stappenplan bedrijf starten in het buitenland
U doet al een tijd zaken in het buitenland en wilt nu uitbreiden. Misschien wilt u ter plaatse een productielocatie of dochteronderneming opzetten. Maar waar begint u? Op deze pagina vindt u een stappenplan en tips voor het starten van een vestiging in het buitenland, van wetten en rechtsvormen tot belastingen.
Buitenlands bedrijf starten? Neem een juridisch adviseur in de arm
Een bedrijf starten in het buitenland is juridisch complex en er komt veel bij kijken. Wij raden u daarom aan om altijd met een juridisch adviseur te overleggen. Met de SIB-regeling kunt u daar subsidie voor krijgen.
Stappenplan: hoe open ik een vestiging in het buitenland?
U heeft besloten om een vestiging, filiaal of (productie)faciliteit in het buitenland te openen. Maar waar begint u? Volg ons stappenplan.
Er zijn meerdere redenen waarom het in sommige gevallen handig is om een vestiging in het buitenland te hebben.
- Lokale aanwezigheid is een vereiste voor uw product of dienst. Soms kunt u uw bedrijf alleen verder uitrollen met een vestiging of via een franchiseconcept.
- Nieuwe klanten: Een vestiging in een ander land helpt om nieuwe klanten te bereiken en meer verkoop te krijgen.
- Lagere kosten: In sommige landen zijn de kosten voor arbeid en productie lager, waardoor uw bedrijf meer winst kan maken. Ook kunt u direct in het land verkopen zonder tussenpersonen, wat geld én tijd scheelt.
- Uw goederen zijn sneller ter plaatse: Als u uw product lokaal produceert, scheelt het u douaneformaliteiten en inklaringskosten. U kunt uw product sneller leveren en bespaart transportkosten.
- U zit dicht bij de klant. Met een lokale vestiging zit u dichter bij uw klant. U kunt sneller schakelen en u weet sneller wat klanten willen en nodig hebben. Klanten kopen vaak liever bij een lokaal dan bij een buitenlands bedrijf. Tegelijkertijd kunt u met uw eigen unieke kennis het verschil maken. Het kan helpen om nieuwe klanten te bereiken en de verkoop te verhogen.
- Juridische of fiscale redenen: Soms is er een juridische noodzaak om uw bedrijf over de grens te vestigen. Bijvoorbeeld om een lokale vergunning aan te vragen. Of om gebruik te kunnen maken van lokale subsidies en financieringen. Sommige landen bieden belastingvoordelen voor bedrijven die daar willen investeren.
Benieuwd naar wat andere bedrijven motiveert? Lees dan het verhaal van Genap, die met DHI-subsidie een investeringsvoorbereidsproject financierde om te onderzoeken of het lonend is om een productiefaciliteit in India te openen.
Stap 1: Bepaal of het land van vestiging geschikt is voor uw product
Waarschijnlijk weet u al in welk land u een bedrijf wilt starten. U exporteert bijvoorbeeld al naar dit land of u heeft er misschien al zakelijke contacten. Als u daar een buitenlandse vestiging gaat openen is het toch goed om na te denken over de volgende vragen:
Is er vraag naar mijn product of dienst?
Alles valt en staat met de vraag naar uw product of dienst. Doe daarom van tevoren goed marktonderzoek. Wij kunnen u daarbij helpen. Maar denk ook aan demografische, politieke, culturele of economische factoren. Een voorbeeld: in een islamitisch land is de vraag naar alcoholische dranken heel anders dan bijvoorbeeld in Europa.
Heb ik al een lokaal netwerk en zo niet, hoe vind ik die contacten?
Het is altijd makkelijker om zaken te doen in een land waar u al de juiste contacten heeft. Heeft u die nog niet? De Rijksdienst voor Ondenemend Nederland (RVO) heeft een breed netwerk aan partners met ieder een eigen expertise. Samen met onze partners in Nederland helpen wij u graag op weg!
Wat is mijn budget?
In sommige landen moet er meer geregeld worden om te kunnen uitbreiden (in België is logistiek bijvoorbeeld makkelijker te regelen dan in China). Ook registratiekosten kunnen verschillen.
Wat is uw budget? Begint u net met handel in het buitenland? Dan is het wellicht handig om te starten in onze buurlanden, als daar tenminste vraag is naar uw product of dienst. Maar ook daar zijn vaak verschillen met de Nederlandse markt. Het kan zijn dat u uw product moet aanpassen of de verpakking moet veranderen. Dit kost allemaal geld.
Om het financieel aantrekkelijker te maken om zaken te doen, hebben sommige landen speciale economische zones (SEZ). Een SEZ is een gebied binnen een land waar aparte wetten gelden die het voor internationale ondernemers interessanter maken om daar zaken te doen. Er kunnen bijvoorbeeld gunstige belastingregels gelden. Check daarom van tevoren of het land waar u een vestiging wilt openen een SEZ heeft.
Voldoet mijn product al aan de producteisen van het land?
Als u uw product al verkoopt in het land waar u een filiaal wilt openen, is deze check waarschijnlijk niet nodig. Verkoopt u uw product nog niet in het gekozen land? Dan is het belangrijk om te controleren of uw product voldoet aan de producteisen van het land. Zo komt u niet voor vervelende verrassingen te staan. In de Handelsassistent van Access2Markets vindt u per land en per product, informatie over onder meer:
- Verpakkingseisen
- Producteisen
- Registratieproces
- Etiketteringsregels
- Verboden goederen
Heeft u nog nooit eerder de Access2Markets tool gebruikt? Lees dan onze handleiding.
Zijn er handelsbelemmeringen?
Heeft u een bepaald vestigingsland in gedachten? Check eerst of het mogelijk is om uw product daarnaartoe te exporteren.
- Is er een invoerverbod? Neem contact op met onze landenadviseurs. Kijk op de portal Access2Markets. Onder 'Prohibited imports' vindt u welke goederen u niet naar het land mag exporteren. Vul eerst het land en de HS-code in.
- Gelden er sancties? Tegen sommige landen gelden sancties, bijvoorbeeld Rusland en Wit-Rusland. Lees meer over zakendoen in een land met sancties.
- Zijn er handelsbelemmeringen? Ook al heeft u uw handel goed georganiseerd, economische ontwikkelingen kunnen hier invloed op hebben. Lees ons artikel over omgaan met handelsbelemmeringen. Specifieke handelsbelemmeringen voor landen vindt u in Access2Markets.
Hoe makkelijk is het om een vestiging te openen in het land?
Het is in sommige landen makkelijker om u te vestigingen dan in andere. Bij B-READY, een handige tool van de Wereldbank, kunt u als ondernemer zien hoe makkelijk of moeilijk het is om een bepaalde markt te betreden.
B-READY geeft informatie over het gemak van zakendoen in het buitenland. Denk aan onderwerpen als financiën, belastingen, arbeid, locatie, internationale handel, marktconcurrentie, markttoegankelijkheid. Per onderwerp kent B-READY een score toe aan verschillende onderdelen. Bijvoorbeeld aan hoeveel tijd en geld het gemiddeld kost om er een nieuw buitenlands bedrijf te registreren; of aan hoe betrouwbaar de energievoorziening in het land is. Daarmee krijgt u een goede indruk van waar obstakels kunnen liggen bij zakendoen in of met een bepaald land.
B-READY is de opvolger van het Ease of Doing Business-project van de Wereldbank, dat sinds 2020 geen updates meer kreeg. Op dit moment staan er 50 landen in B-READY. In 2025 en 2026 volgende de overige landen.
Houd rekening met MVO-risico's
Elk land biedt uitdagingen. In sommige landen is het belangrijk dat u extra scherp bent op de risico's op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan lokale arbeidsomstandigheden. Zorg dat u van tevoren rekening houdt met MVO-risico's als u een bedrijf start of een vestiging opent in het buitenland. Lees hoe u maatschappelijk verantwoord onderneemt over de grens.
Stap 2: Bepaal voor welke ondernemingsvorm u kiest
Welke ondernemingsvorm past bij mijn bedrijf? Dat is een belangrijke vraag als u gaat investeren in een ander land. Het antwoord hangt af van de sector waarin u werkt, in hoeverre u aansprakelijk wilt zijn, en de grootte van uw onderneming. Verdiep u in de verschillende buitenlandse rechtsvormen en kijk welke vorm het beste bij uw onderneming en ambitie past. U kunt hulp bij uw keuze krijgen van een adviesbureau (tegen betaling), regionale ontwikkelingsmaatschappijen of uw brancheorganisatie.
In Europa kunt u zich met alle Nederlandse rechtsvormen vestigen. Heeft u al een bedrijf in Nederland? En wilt u deze uitbreiden naar een ander EU-land? Dan kunt u in plaats van voor een bv, ook voor een Europese vennootschap kiezen. Meer informatie over de algemeen geldende regels leest u in ons artikel over EU-wetgeving en het oprichten van een bedrijf.
Bekijk per land de geldige rechtsvormen
Wilt u weten wat de rechtsvormen zijn als u in uw gekozen land een bedrijf of dochteronderneming opricht? Selecteer hieronder uw land in en u ziet direct welke ondernemingsvormen daar geldig zijn.
Staat uw land er niet bij? Neem dan contact op met ons. Wij helpen u graag verder.
Stap 3: Registreer uw bedrijf bij de buitenlandse KVK
U heeft uw land en bedrijfsvorm gekozen. U heeft gecheckt of uw product voldoet aan de producteisen in het land. Klopt dat allemaal, dan is het tijd om het papierwerk en de registratie van uw bedrijf te regelen. Dat doet u bij de nationale kamer van koophandel in het vestigingsland.
De Nederlandse KVK heeft een overzicht van de handelsregisters in het buitenland:
Let op: als u uw bedrijf binnen de EU wilt vestigen heeft u in sommige gevallen een vergunning nodig. Met een EU-verklaring is dat niet nodig. Lees op Ondernemersplein.kvk.nl meer over het aanvragen van een EU-verklaring.
Stap 4: Regel uw contracten, belastingen en verzekeringen
Internationale contracten
Contracten zijn niet verplicht, maar wel handig. Op Ondernemersplein.kvk.nl vindt u meer informatie over de inhoud van een internationaal contract.
Bij de International Chamber of Commerce Nederland (ICC Nederland) kunt u verschillende Engelstalige modelcontracten bestellen. Deze helpen u bij het internationaal zakendoen. Regelmatig organiseert ICC Nederland seminars en trainingen over internationaal contracteren.
Belasting en btw
Uw bedrijf is geregistreerd bij de KVK in het buitenland. Meld dan uw buitenlandse onderneming ook aan bij de Belastingdienst in Nederland.
Buitenlandse inkomsten worden altijd in Nederland belast, tenzij dit anders is bepaald in een belastingverdrag. Belastingverdragen voorkomen dat u meer dan 1 keer belasting betaalt over uw inkomen of vermogen. De Belastingdienst heeft een overzicht van landen waarmee Nederland een belastingverdrag heeft.
Heeft Nederland geen belastingverdrag met het land waar uw filiaal is gevestigd? Dan gelden de regels uit het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001. Lees meer over het voorkomen van dubbele belastingen op de website van de Belastingdienst.
In welk land u btw betaalt hangt af van een aantal factoren. Bijvoorbeeld of u goederen of diensten levert, of u importeert of exporteert, en of dat binnen of buiten de EU is. Op de website van de Belastingdienst kunt u checken wat voor u geldt en of u wellicht btw kunt terugvragen.
Heeft u vragen over belasting in het buitenland? Bel dan met de BelastingTelefoon Buitenland. Zij zijn gespecialiseerd in het beantwoorden van vragen over belasting, als uw bedrijf buiten Nederland gevestigd is.
Verzekeringen
De KVK heeft een handig artikel over verzekeringen waar u aan kunt denken als u internationaal onderneemt: KVK: check deze 9 verzekeringen als je internationaal zaken doet.
Nog enkele tips
Verdiep u in de taal en cultuur
Het is raadzaam om u te verdiepen in de taal en cultuur van het land waar u uw bedrijf vestigt. Als u daar zakenpartners heeft, steek dan tijd en moeite in de zakenrelatie. Informeer u over de zakelijke cultuurverschillen. Daarnaast is het ook altijd goed om uw marketingstrategie aan te passen aan het land waar u een bedrijf start. Kopieer uw Nederlandse marketingstrategie dus niet 1-op-1, maar stem deze af op de markt.
Let op mogelijke beveiligingsrisico's voor uw bedrijf of voor Nederland
Nederland is een van de meest ontwikkelde landen in de wereld op het gebied van economie, wetenschap en techniek. Dat maakt ons kwetsbaar voor landen die toegang willen krijgen tot technologie en kennis. Sommige landen hebben een verhoogd veiligheidsrisico. Gaat u in zo'n land uw bedrijf vestigen of samenwerken met een plaatselijke partner? Dan zult u extra moeten opletten en mogelijk extra veiligheidsmaatregelen moeten nemen.
Lees meer over het beperken van risico's als u zich over de grens vestigt. Bescherm ook uw intellectueel eigendom, zodat anderen niet met uw ideeën aan de haal kunnen gaan.
Gebruik onze subsidiemogelijkheden
Er zijn meerdere subsidies waar u gebruik van kunt maken om een deel van uw plannen te financieren. Of om hulp te krijgen bij het opzetten van een vestiging in het buitenland. Ontvang bijvoorbeeld subsidie voor het inschakelen van een coach die u helpt met SIB Marktentree. Of financier tot 70% van uw investeringsvoorbereidingsproject of haalbaarheidsstudie met de DHI-subsidieregeling.
Vragen? Wij staan voor u klaar
Heeft u nog vragen over het starten van een bedrijf in het buitenland? Onze adviseurs helpen u graag met gratis zakelijk advies.
- Ministerie van Buitenlandse Zaken