Bedrijf starten in Zuid-Afrika

Een eigen bedrijf beginnen in Zuid-Afrika

Een eigen bedrijf beginnen in het buitenland is een grote stap voor uw onderneming. Er zijn lokale regels waaraan u moet voldoen. Maar denk ook aan het aanvragen van de juiste vergunningen.

De voordelen kunnen wel groot zijn: u bent zichtbaar voor afnemers en de zaken kunnen worden afgehandeld door het lokale recht.

Ondernemingsvormen in Zuid-Afrika

Welke ondernemingsvorm past bij uw bedrijf? Dat is een belangrijke vraag als u gaat investeren in een ander land. Dat kan afhangen van in welke sector u actief bent, in hoeverre u aansprakelijk wilt zijn en de grootte van uw onderneming.

De meest voorkomende ondernemingsvormen voor buitenlandse investeerders in Zuid-Afrika staan vermeld in de Companies Act 2008. Dit zijn onder andere:

• Limited liability company (proprietary limited company)
• Public limited company
• Joint venture
• Partnership
• Branch

De Zuid-Afrikaanse overheidswebsite Brand of South Africa geeft meer informatie over deze ondernemingsvormen.

Op de overheidswebsite BizPortal.gov.za van de Companies and Intellectual Property Commission (CIPC) vindt u meer informatie over een bedrijf starten. De CIPC houdt zich onder andere bezig met promotie, handhaving van wetgeving en registratie van bedrijven, coöperaties en intellectuele eigendommen.

Registratie van uw bedrijf in Zuid-Afrika

Bedrijven in Zuid-Afrika die met import en export te maken krijgen, moeten zich registreren bij de South African Revenue Service (SARS) en daar een douane- en accijnscliëntnummer (een trader identification number) opvragen.

Lees meer over registratie op de EU-portal Access2Markets onder het kopje 'Registration'. Vul eerst uw HS-code en land in. Heeft u nog niet eerder gewerkt met deze website? Bekijk dan eerst ons stappenplan voor Access2Markets.

Het Zuid-Afrikaanse investerings- en zakenklimaat

In de rubriek 'Ease of Doing Business' van de Wereldbank kunt u de administratieve verplichtingen en regeldruk in Zuid-Afrika vergelijken met die van andere landen. In deze ranglijst komen onder meer zaken als belastingen, de registratie van onroerend goed en inhuren van personeel aan bod.

Let op: De Wereldbank heeft onregelmatigheden gevonden in de ranglijsten van 2018 en 2020. Na intern onderzoek (pdf) is besloten om met de Doing Business-rapporten te stoppen. Met de nieuwe methode Business Ready (B-Ready) wil de Wereldbank opnieuw een betrouwbare ranglijst maken. In 2024 lanceerde de bank een pilot met informatie over 50 landen. Bekijk de pilot B-Ready op de website van de Wereldbank.

Databanken met informatie over investeringskansen

Via RVO kunt u toegang krijgen tot verschillende databases. Hiermee doet u zelf onderzoek naar het land waar u een bedrijf wilt starten. Via de ITC Market Analysis Tools kunt u bijvoorbeeld zelf informatie zoeken over investeringsmogelijkheden.

Speciale Economische Zones in Zuid-Afrika

Speciale economische zones kunnen voor u als buitenlandse investeerder fiscaal aantrekkelijk zijn. Zuid-Afrika heeft diverse industrial development zones en special economic zones, te weten:

• Coega IDZ;
• Richards Bay IDZ;
• East London IDZ;
• Saldanha Bay IDZ;
• Atlantis SEZ;
• Dube Tradeport SEZ;
• Maluti-a-Phofung SEZ;
• Nkomazi SEZ;
• OR Tambo SEZ;
• Musina / Makhado SEZ.

Het ministerie van handel en industrie in Zuid-Afrika geeft meer informatie over: welke zones er zijn en welke voordelen ze hebben.

MVO in Zuid-Afrika

De economische ontwikkeling van Zuid-Afrika biedt sociaal-maatschappelijke uitdagingen. Bijvoorbeeld de verschillen tussen arm en rijk, corruptie en milieuproblematiek. Belangrijke MVO-thema's voor de overheid zijn naleving van wetten, emancipatie van de zwarte bevolking en landhervorming. De Zuid-Afrikaanse wetgeving gaat op het gebied van MVO vooral in op arbeidsrecht, corporate governance en Black Economic Empowerment (BEE). Zuid-Afrika heeft na de apartheid veel internationale verdragen over arbeidsrechten ondertekend. Het land speelt ook een belangrijke politieke en economische rol op het Afrikaanse continent.

Bekijk bij Zakelijke kansen in Zuid-Afrika hoe u maatschappelijk verantwoord onderneemt in Zuid-Afrika.

Meer weten?

• Brand South Africa (Zuid-Afrikaanse overheidssite) over Corporate Social Responsability;
• Het National Business Initiative (NBI) is een samenwerkingsorganisatie van Zuid-Afrikaanse en multinationale bedrijven.

Meer weten?

Doing Business in South Africa

De Nederlandse ambassade heeft een (Engelstalig) rapport Doing Business in South Africa 2021 opgesteld. Bekijk dit rapport om een idee te krijgen wat voor Nederlandse ondernemers de meest kansrijke sectoren zijn in Zuid-Afrika. Het rapport gaat ook in op de zakelijke regels en wetgeving in Zuid-Afrika.

Investeringsgidsen Zuid-Afrikaanse overheid

De Zuid-Afrikaanse overheidssite InvestSA geeft uitleg over investeren in de verschillende regio's van Zuid-Afrika. Het is een 'onestopshop' voor hulp bij het opzetten van een bedrijf. Ook informeert de website u over de speciale economische zones en de sterkste sectoren volgens de Zuid-Afrikaanse overheid.

Sommige Zuid-Afrikaanse provincies hebben hun eigen websites over investeren, zoals:

• KwaZulu-Natal (Durban)
• Gauteng (Johannesburg)