AL 16 - Utrecht
Nadat de lerarenopleiding SOL van de Hogeschool Utrecht in 2007 het pand had verlaten, was het voor belegger Aprisco moeilijk een nieuwe huurder te vinden. Herontwikkeling bleek financieel voorlopig niet haalbaar. Stichting Tijdelijk Wonen (STW) en Stichting Sophia (atelierruimte en huisvesting voor creatieven) zagen de mogelijkheid om hun eigen belangen met die van eigenaar Aprisco te verenigen. Begin 2010 sloten deze partijen - met hulp van gemeente en provincie - een huurovereenkomst voor 5 jaar.
Beschrijving
Deze tijdelijke transformatie vormt een rendabele drijver voor toekomstige herontwikkeling. De eigenaar dekt de vaste kosten van het pand terwijl zij 'tijd koopt' tot het moment dat herontwikkeling mogelijk wordt. Onderwijl realiseren STW en Stichting Sophia tijdelijk betaalbare woon- en atelierruimtes voor hun doelgroepen en neemt de omgeving aan aantrekkelijkheid toe. De samenwerking tussen overheden, marktpartijen, non-profitorganisaties en bewoners maakt dit project tot een succesvol voorbeeld.
Technische aspecten en Uitvoering
STW heeft de bestaande basisstructuur optimaal benut: zoveel mogelijk van de bestaande inbouw is blijven staan en er is gebruik gemaakt van de reeds aanwezige installaties en leidingwerk. De gesloopte materialen zijn zoveel mogelijk hergebruikt: veel deuren bijvoorbeeld, die tijdens de sloop werden verwijderd, zijn opnieuw gebruikt als kamerdeur. Ook kozijnen en gevelelementen zijn herplaatst. Per wooneenheid van ongeveer 25 mensen is er gezamenlijk sanitair en een grote keuken met voldoende kookgelegenheid. Alle woonruimtes en gemeenschappelijke ruimtes voldoen aan het woningwaarderingsstelsel.
Om de kosten laag te houden, dienden alle aanpassingen zo simpel, efficiënt en goedkoop mogelijk te zijn, zonder de wensen van de bewoners uit het oog te verliezen. Vanwege de tijdelijke aard van het project mochten de aanpassingen voldoen aan de eisen voor bestaande bouw in plaats van nieuwbouw. De werkzaamheden startten in juli 2010. STW werkte samen met aannemer Plegt-Vos. In de verbouwingsfase heeft Plegt-Vos de inkoop, de planning en de uitvoering geleid. De meer specialistische bouwwerkzaamheden werden uitgevoerd door de vaklieden van Plegt-Vos zelf en de simpelere klussen werden geklaard door de toekomstige bewoners onder professionele en persoonlijke begeleiding van Plegt-Vos, met veel aandacht voor veiligheid.
Succesfactoren
In elke fase van het project heeft het enthousiaste maar op sommige vlakken onervaren bestuur van STW samengewerkt met professionele partijen, die bereid waren mee te werken en mee te denken. Door deze samenwerking is het project zeer succesvol afgerond: binnen budget en binnen planning. Architect de heer Van Zeeland en VASPRO hebben hierbij in de voorbereidingsfase een belangrijke rol gespeeld.
Specifieke problemen en oplossingen
De verbouwing moest zo goedkoop en efficiënt mogelijk worden uitgevoerd. Daarom is zoveel mogelijk in stand gehouden en is het gebouw ruw en kaal opgeleverd. Om het pand toch aan te kleden, heeft STW in samenwerking met de HKU twee groepen studenten de kans gegeven hun eindexamenopdracht uit te voeren voor AL16: één groep heeft de bewegwijzering van straat tot kamer voor haar rekening genomen en de andere groep heeft voor iedere keuken een unieke aankleding ontworpen.
Kenmerken
Adres
Archimedeslaan 16, 3584 BA Utrecht
Functie voor transformatie
Onderwijsinstelling (HBO-Lerarenopleiding SOL)
Functie na transformatie
192 onzelfstandige woonruimtes en Atelierruimtes
Aard van transformatie
Tijdelijk
Doelgroep
Jongeren
Jaar van transformatie/oplevering
2010
Oorspronkelijk bouwjaar
1976
Oppervlakte (bvo)
18.000 m2
Rekenen en tekenen
De eigenaar kan de doorlopende vaste kosten van het gebouw, dekken met de huurinkomsten uit de tijdelijke transformatie (€ 400.000 per jaar). De servicelasten zijn ook overgenomen door de huurders. Na afloop van de verhuurperiode kan de eigenaar alsnog de plannen voor permanente herontwikkeling uitvoeren. Op deze manier is de waardecreatie die na afloop behaald kan worden, veiliggesteld. De waarde van het perceel is dus niet gedaald, maar de vaste kosten zijn gedurende 5 jaar wel weggenomen.
Door de toekomstige bewoners bij de verbouwing te betrekken, kon STW de benodigde financiering beperken en de huurprijs laag houden. De basishuurprijs is vastgesteld op 95 procent van de maximale huurprijs volgens het woningwaarderingsstelsel. De bewoners die bij de verbouwing hebben meegewerkt, krijgen op deze basishuurprijs nog een huurkorting van tien procent.
- Eigenaar (voor en na transformatie) - Aprisco
- Opdrachtgever - Stichting Tijdelijk Wonen (STW)
- Architect renovatie - Architektenbureau HH van Zeeland
- Bouwonderneming / aannemer - Plegt-Vos
- Woningwaarderingsstelsel - informatie Rijksoverheid
- Gulden Feniks - inzending Nationale Renovatie Prijs 2011
- Platform 31 - Wonen buiten kantoortijd, Tijdelijke oplossing voor leegstaande kantoren (Sev-archief)