Ripperda Kazerne - Haarlem
De Ripperda Kazerne is een voormalige kazerne van de cavalerie aan de Kleverlaan in Haarlem-Noord. De militairen vertrokken definitief uit de kazerne in 1999, waarop het terrein door de gemeente werd aangekocht om er woningen en kantoren te realiseren. Voor de herontwikkeling heeft de gemeente een prijsvraag uitgeschreven waarbij rust, ruimte, comfort en luxe centraal staan.
Beschrijving
Deze prijsvraag werd gewonnen door Ontwikkelcombinatie Ripperda (OCR), Slokker Vastgoed en de Woonmaatschappij. In dit plan werd plek gegeven aan nieuwbouw, renovatie van monumentale gebouwen, veel openbare ruimte, commerciële voorzieningen, goede parkeergelegenheid en een verpleeghuis. De economische crisis zorgde er echter voor dat de laatste bouwfasen stagneerden. Momenteel worden er nog steeds appartementen gebouwd op het Ripperda-terrein
Specifieke problemen en oplossingen
Het plan is complex vanwege de combinatie van nieuwbouw en renovatie. Daarom is gekozen voor twee fasen van ontwikkeling. De eerste fase bestaat uit de bouw van een verpleeghuis, huurappartementen voor senioren, een parkeergarage en nieuwbouwappartementen met elf commerciële ruimten. In de tweede fase worden bestaande monumentale panden gerenoveerd. Hier ligt een uitdaging door de status van Rijksmonument van de panden. Door die status kan geen nieuwbouwkwaliteit worden gehaald. Daarnaast behoort de kazerne tot de Stelling van Amsterdam (UNESCO-wereldmonument).
Het hoofdgebouw is aan de buitenzijde nauwelijks aangepast, alleen in de kap zijn enkele dakramen toegevoegd. Om de buitenkozijnen intact te houden, wordt in de luchttoevoer voorzien door een kanalenenstelsel. Bij de stallen was meer mogelijk en zijn kozijnen in de gevels vergroot of toegevoegd. De koopwoningen zijn verkocht met een een GIW-garantie (nu SWK-garantie). De gracht die eerder bij de kazerne lag in teruggebracht en speelt een rol bij duurzamhe huishouding.
Door de complexiteit zijn veel partijen betrokken bij de herontwikkeling van de Ripperda Kazerne. De coördinatie tussen deze partijen was verre van optimaal. Door een wisseling van projectleiders was er geen sprake van een bestendige projectcoördinatie. Dit is volgens Ymere inmiddels aanmerkelijk verbeterd. Ook bleek dat de woningplattegrond minder oppervlakte bevatte, dan bij verkoop was afgesproken. De verkoopprijzen werden hierop verlaagd.
Succesfactoren
Kazernes en omgeving waren eigendom van de staat en deze moest eerste kooprecht verlenen aan de gemeente. Daarbij heeft Haarlem een gespannen woningmarkt. De stad ligt vlak bij Amsterdam en de kazerne ligt in de buurt van het Intercity-station.
Energie en duurzaamheid.
Er is bewust gekozen om niet te slopen zodat er minder afval ontstond en minder nieuwe materialen nodig waren. Het open water van de herstelde gracht wordt gebruikt als berging van regenwater door middel van een gescheiden rioolstelsel.
Kenmerken
Adres
Kleverlaan 12, 2023 JG Haarlem
Functie voor transformatie
Kazerne, asielzoekerscentrum
Functie na transformatie
Wonen en werken (298 koopwoningen, 79 sociale huurwoningen, 5 vrije sectorhuurwoningen, kinderdagverblijf van 375 m2, verpleeghuis voor 90 bewoners)
Aard van transformatie
Permanent
Doelgroep
Sociale huurders, tweeverdieners (markthuur)
Jaar van transformatie/oplevering
2006-heden
Oorspronkelijk bouwjaar
1884
Oppervlakte (bvo)
92.000 m2
Rekenen en tekenen
De totale kosten zijn onbekend. Wel wordt door Ymere gesteld dat verlies is geboekt op het project. In een raadstuk van de Gemeente Haarlem wordt aangegeven dat met een investering van ruim 18 miljoen euro, ruim drie miljoen verlies is geboekt. De gemeente noemt als hoofdargumenten een langere aanloopfase door vertragingen in de bouwontwikkelingen, afstemmingsproblemen tussen de verschillende partijen en een afgebroken contract met een aannemer. In de vrije sectorhuurwoningen in het Fouragegebouw is € 352.000 per woning geïnvesteerd. De opbrengst voor de vrije sectorhuurwoningen is een huurprijs van € 1500,- per maand.
- Eigenaar voor transformatie - oorspronkelijk Defensie, vervolgens gemeente Haarlem
- Opdrachtgever - gemeente Haarlem
- Eigenaar na transformatie - Wooncorporatie Ymere
- Architecten renovatie
- AWG - Bob van Reeth, Antwerpen (nieuwbouw),
- Architectenbureau J. van Stigt, Amsterdam (renovatie oudbouw)
- Bouwonderneming / projectontwikkeling - Ontwikkelcombinatie Ripperda (Slokker Vastgoed en woningcorporatie De Woonmaatschappij)
- Overige betrokken (ondersteunende) partijen
- Regent Vastgoedmanagment & Advies (destijds Projectmanagment Swart) (projectdirectie projectontwikkeling),
- Pieters Bouwtechniek (constructieadviseur parkeergarage)
- Gulden Feniks - inzending Nationale Renovatie Prijs 2012
- Projects & Development b.v. - projectbeschrijving Ripperda
- Gemeente Haarlem - Raadstuk Uitvoeringskrediet Ripperda, B&W-vergadering van 3 maart 2009 (download in PDF)