Octrooiblog: Voor- en nadelen van het unitair octrooi

Laatst gecontroleerd op:

6 juli 2023

Gepubliceerd op:

4 juli 2023

Na decennialang Europees ‘touwtrekken’ startte op 1 juni dan eindelijk het unitair octrooi: 1 octrooi geldig in 17 landen. Het Europees Octrooibureau was natuurlijk in jubelstemming. Des te meer reden voor mij, als adviseur bij Octrooicentrum Nederland, om de feiten juist neutraal op een rij te zetten.

Eenvoudiger, sneller en goedkoper: het Europees Octrooibureau heeft aantrekkelijke verkoopargumenten voor het nieuwe unitair octrooi. Toch hoor ik gemixte reacties van octrooiaanvragers, want in het nieuwe systeem verhoog je misschien wel je risico met ‘al je eieren in hetzelfde mandje’. Hoe dat zit en hoe je een goede keuze kunt maken, leg ik uit in dit blog.

Wat verandert er met het unitair octrooi?

De impact van het unitair octrooi merk je als je een Europees octrooi hebt aangevraagd. Er was al een Europees octrooi, maar voorheen moest je na de verlening de landen nog afzonderlijk kiezen. Per land waren er verschillende procedures, vertalingen en belastingen (taksen). Met het unitair octrooi hoef je de 17 aangesloten landen niet meer apart te kiezen, want ze zitten in 1 pakket.

Na verlening van het Europees octrooi kun je dus kiezen voor:

een unitair octrooi met 17 landen in een vast pakket; óf
een Europees octrooi met afzonderlijk gekozen landen.

Goed om te weten: er zijn landen die je wel kunt kiezen met een verleend Europees octrooi, maar die niet aangesloten zijn bij het unitair octrooi. Deze landen kun je nog steeds afzonderlijk kiezen na toekenning van het Europese octrooi.

Nieuwe Europese rechtbank voor octrooien

Met de komst van het unitair octrooi was er ook een gezamenlijke rechtbank nodig. Hoe kun je anders recht spreken over octrooigeschillen die de grenzen overstijgen?

Maar let wel op: deze nieuwe rechtbank behandelt ook zaken over Europese octrooien waarbij de landen afzonderlijk gekozen zijn. Het Unified Patent Court (UPC) is dus een rechtbank voor unitaire én Europese octrooien. Een uitspraak van het UPC geldt in de 17 aangesloten Europese landen. Houd er wel rekening mee dat de kosten van een rechtszaak hoog kunnen oplopen.

Wel of geen unitair octrooi?

Na de verlening van een Europees octrooi kun je kiezen voor een unitair octrooi of een Europees octrooi met afzonderlijk gekozen landen.

Het voordeel van het unitair octrooi is dat je 1 octrooi krijgt in 17 Europese landen met 1 procedure, 1 vertaling en 1 taks. Wil je octrooi in minstens 5 van deze 17 landen? Dan is een unitair octrooi financieel interessanter dan een octrooi per land.

Dat klinkt allemaal mooi als je in veel Europese landen octrooi wilt. Maar toch zijn er ook risico’s. Met een unitair octrooi kom je altijd bij het UPC voor octrooirechtszaken over inbreuk of nietigheid. Je kunt niet kiezen voor de nationale rechter. Dus bij een rechtszaak is het ‘erop of eronder’ voor alle 17 landen. Dit bedoelen we met ‘alle eieren in dezelfde mand’. Ook kun je octrooien niet per land laten vervallen; het blijft 1 pakket.

Wat kun je doen?

Je kunt in 2 situaties actie ondernemen met het unitair octrooi en het UPC:

Heb je een pas verleend Europees octrooi? Dan kun je voor de 17 aangesloten landen kiezen tussen een unitair octrooi of een Europees octrooi met afzonderlijk gekozen landen. De eerste cijfers van het Europees Octrooibureau over unitaire octrooien lijken te wijzen op een grote belangstelling ervoor.
Heb je een Europees octrooi met afzonderlijk gekozen landen? Dan kun je kiezen tussen het UPC of de nationale rechter. Wil je niet bij het UPC terechtkomen? Dan kun je dit tijdens de overgangsperiode van minimaal 7 jaar aangeven met een ‘opt-out’. Het UPC heeft nog niet officieel bekend gemaakt voor hoeveel Europese octrooien een ‘opt-out’ is ingediend. Dit aantal schijnt groot te zijn. Vermoedelijk wachten de octrooihouders de eerste uitspraken van het UPC af.