Elektrisch Thuistransport (2017)
Het proeftuinproject beoogt de transitie naar elektrisch vrachtvervoer (N1 en N2) te versnellen, door de inzet van 20 EV vrachtwagens voor thuisbezorging vanuit 5 IKEA vestigingen.
Doel
Door de ervaringen inzichtelijk te maken voor vervoerders (leveranciers) en retailers (eindgebruikers), verwachten wij de volgende effecten te realiseren:
- Aantonen dat de EV vrachtwagens met beperkte actieradius efficiënt geïntegreerd kunnen worden in het logistieke netwerk van een retailer.
- Wegnemen onzekerheden over batterijprestaties, onderhoudskosten en ervaringen van chauffeurs, klanten en andere stakeholders.
- Inzicht verschaffen in de business case.
Door deze inzichten verwachten wij dat twee van de belangrijkste barrières worden weggenomen en meer “early adopters” tot de EV markt zullen toetreden. Hiermee zal de vraag naar EV wagens stijgen, waardoor de productie wordt verhoogd, aanschafprijzen zullen dalen en er een positievere business case zal ontstaan.
Deelnemers / type organisatie / rol in het project
- IKEA Beheer BV - Grote organisatie eindgebruiker
- TSN -Grote organisatie - Leverancier (transporteur)
- Alert - Grote organisatie - Leverancier (transporteur)
- Ecotap - Middelgrote organisatie - Producent/ontwikkelaar
Korte omschrijving van de activiteiten
Het project bestaat uit de volgende activiteiten, die door de partners worden uitgevoerd:
- IKEA - Eindgebruiker - Lease van 20 EV wagens / Communicatie van project resultaten naar retailers, vervoerders, klanten en andere stakeholders.
- Ecotap - Leverancier - Plaatsing van 10 50 kW DC laadpalen bij 5 IKEA vestigingen en monitoring gebruik.
- TSN & Alert - Leverancier - Gebruik van 20 EV wagens in het logistieke proces voor IKEA.
Locaties
- Amsterdam
- Utrecht
- Amersfoort
- Haarlem
- Barendrecht
Resultaten en doelstellingen
Het project is afgerond.
Uitvoering
Er is geïnvesteerd in elektrische voertuigen en laadinfrastructuur en deze zijn vervolgens door IKEA ter beschikking gesteld aan de partners, die voor ons bezorgen in de stad Amsterdam. Afspraken hierover zijn contractueel vastgelegd. Dit heeft als voordeel gehad dat de inkoopkracht en onderhandelingspositie van IKEA als wereldwijde organisatie kon worden benut en dat IKEA als afzender op de voertuigen kan worden geplaatst (branding). De voertuig selectie is gedaan op basis van range, ritlaadvermogen, prestaties, prijs en vooral ook beschikbaarheid.
De gekozen laadinfrastructuur bestaat uit een mix van (max) 22 kW slimme AC-laadpunten, die de voertuigen ’s nachts van een volle accu voorzien met daarbij 60 kW DC-snelladers voor elk transportdok bij het magazijn, waarmee de voertuigen tijdens het inladen van de orders per rit, bijgeladen kunnen worden gedurende de operationele uren van de dag. De gebruikte stroom is volledig groen opgewekt (gecertificeerd). Voor de benodigde stroomcapaciteit is slim gebruik gemaakt van bestaande capaciteit, die vrijkomt door afschaling van de dagelijkse operatie na winkelsluiting. Door deze scheiding in tijdsvensters is er geen extra net-aansluiting nodig.
Conclusies
Het doel is bereikt, maar niet zonder de nodige inspanningen, frustraties, wijzigingen en vertragingen. Corona en lockdown restricties hebben een grote invloed gehad. Vertraging in leveringen, verlies van focus door externe factoren en onvoldoende commitment van OEM’s voor productie en levering van de gewenste voertuigen in de juiste configuratie. Projectvoering op afstand (online meetings etc) en het bemoeilijken van fysieke testen van voertuigen plus het niet 1 op 1 kunnen begeleiden van chauffeurs en andere betrokkenen zorgden voor een moeizaam verloop.
Ook was de keuze voor bakwagens (Chassis Cabine) van grote invloed op het project. De WLTP opgaves hebben namelijk betrekking op bussen (Panel Vans). Voor bakwagens is het rijbereik nog sterker afhankelijk van rijgedrag, rijsnelheid en routekenmerken. In stadsverkeer is de actieradius een stuk groter dan op de ringweg rond de stad, door een lagere snelheid en regeneratie tijdens het afremmen.
Uiteindelijk heeft de transformatie veel positieve reacties opgeleverd van klanten en collega-ondernemers. Er is veel waardering voor de voortrekkersrol die IKEA hierin heeft gespeeld.
Aanbevelingen
Gebruik een 360 graden aanpak gecombineerd met een echte partnership-benadering. Niet alleen de switch naar elektrisch, maar alle facetten van de bezorgoperatie moeten onder de loep genomen worden. Analyse van logistieke infrastructuur, rittenplanning, stroomvoorziening, juridische drempels en benodigde contractaanpassingen, de invloed op de kostprijs per rit, wijzigingen in laadvermogen en voertuigtype tot aan de vraagstukken over gezamenlijke marketing. En doe die analyse samen met de bezorgpartners en andere belanghebbenden.
Neem de tijd om de mindset van chauffeurs en andere betrokkenen te kunnen veranderen. Elektrisch rijden is niet zo hard mogelijk rijden, maar slim rijden en zo snel mogelijk de routes afleggen. Een andere rittenplanning kan hierbij helpen. Bijvoorbeeld door snelwegen te vermijden. Chauffeurs zijn gewend om bij traditionele tankbeurt de hele tank vol te gooien. Bij het tussendoor laden heeft dat geen zin, aangezien het opladen van de laatste 20-30% van de accu veel langer duurt dan de eerste 70-80%. Het doel is niet om de accu volledig op te laden, maar om de rit te kunnen volbrengen. Je “tankt” dus wat je nodig hebt tot de volgende oplaadsessie.
Besteedt voldoende aandacht aan rijtraining en volg rijgedrag van chauffeurs actief op. Dit zorgt ervoor dat je goede voorbeelden onder de chauffeurs als ambassadeurs kunt inzetten en dat je achterhaalde denkbeelden snel op het spoor komt (“de accu moet altijd vol” of “ik moet zo snel mogelijk rijden, dus neem ik de snelweg”) en dat scheelt ook in de kosten.
Analyseer hoe je binnen de bestaande netcapaciteit het benodigde vermogen kunt vinden, voordat er extra infrastructuur wordt aangevraagd of bijgeplaatst. Het delen van bestaande capaciteit is niet alleen voordeliger qua kosten, maar ook zeer relevant gezien de huidige en toekomstige beperkingen op het stroomnet in Nederland.
Staar je niet blind op de range van een voertuig, vooral als deze ingezet wordt voor stadsritten met korte afstanden en lagere snelheden. Laadvermogen in gewicht en in volume zijn dan ook belangrijk voor de logistieke operatie en de kosten per levering. De accu hoeft niet op elk moment volledig vol te zijn. Als er voldoende mogelijkheden zijn om tussentijds bij te laden, dan kan de dagelijkse operatie probleemloos uitgevoerd worden.
Het project draagt bij aan de doelstellingen van de DKTI Transport regeling door een verlaging van CO2 emissie, NOx, fijn stof, en geluid te realiseren. Tevens draagt het project bij aan de realisatie van de Duurzame Brandstofvisie onder het SER energie akkoord voor duurzame energie, en aan de Richtlijn betreffende de uitrol van infrastructuur van alternatieve brandstoffen.
Financiële bijdrage
De financiële bijdrage vanuit de eerste tender van DKTI Transport bedraagt € 393.354.
DKTI Transport
De eerste tender van DKTI Transport heeft een looptijd van 2017 tot en met 2021. De eerste ronde sloot op 21 december 2017 om 17.00 uur. Meer informatie over de eerste tender van DKTI Transport.
