2018-2019 activiteiten Platform Duurzame Biobrandstoffen (2017)
Platform Duurzame Biobrandstoffen is een onafhankelijk kennis- en innovatiecentrum om productie en gebruik van duurzame biobrandstoffen in de markt te stimuleren. Het adviseert eindgebruikers in de markt over alle vloeibare en gasvormige duurzame biobrandstoffen die in de markt verkrijgbaar zijn en organiseert beleidsinformatie. In 2030 is maximaal 1/3e deel hernieuwbare energie nodig (in alle energiedragers) om de doelen voor Parijs te halen.
Doel
Het Platform heeft beleidsinformatie georganiseerd over hoe de doelen die zijn afgesproken in het Klimaatakkoord voor 2030 voor hernieuwbare brandstoffen te behalen zijn. De boodschap is dat het Nederlandse doel voor 2030, 65 PJ hernieuwbare brandstoffen, als ook een verdubbeling daarvan (of nog meer) makkelijk te behalen is met de hernieuwbare brandstoffen en technologieën die reeds op de markt zijn. Deze kunnen binnen de geldende brandstofspecificaties ingezet worden in de transportmarkt. En zijn te leveren binnen de duurzaamheidsregels die Europa stelt aan biomassatoeleveringsketens voor duurzame biobrandstoffen. Daarmee kunnen de hernieuwbare brandstoffen de CO2-emissie reductiedoelen voor mobiliteit halen en ook een veel hogere ambitie, waarna vanaf 2030 elektrificatie het stokje overneemt.
Zonder stimulans voor hernieuwbare brandstoffen blijven fossiele brandstoffen voor verbrandingsmotoren in wegverkeer, lucht- en scheepvaart de dominante optie. Daarmee bepaalt regelgeving met het stellen van verplichte doelen in belangrijke mate het tempo van CO2-emissiereductie in vervoer. Zeker omdat voor het gebruik van fossiele brandstoffen geen beperkingen gelden.
Het strekt tot de aanbeveling om innovatie-inspanningen te richten op de ontwikkeling van nieuwe grondstoffen en nieuwe conversieroutes. Zeker ook voor de doorontwikkeling na 2030. En vanwege de opkomende vraag naar hernieuwbare brandstoffen in zeevaart en luchtvaart. Deze sectoren vallen nu buiten het Klimaatakkoord.
Inleiding
De Nederlandse samenleving heeft om klimaatverandering tegen te gaan en om te voldoen aan de doelen afgesproken in het Akkoord van Parijs opties nodig om de uitstoot van CO2-emissies in de Nederlandse mobiliteitssector fors naar beneden te brengen. Naast het elektrificeren van vervoer en de inzet van (groene) waterstof vormt de inzet van duurzame biobrandstoffen een belangrijke optie die op korte termijn, en in 2030, de klimaatimpact van vervoer drastisch vermindert. Op dit moment zijn duurzame biobrandstoffen nog veruit de grootste ‘deelverzameling’ van hernieuwbare brandstoffen; andere hernieuwbare brandstoffen, gemaakt van hernieuwbare elektriciteit zijn nog niet beschikbaar op de markt. Platform Duurzame Biobrandstoffen heeft in de periode 2018-2019 belangrijke analyses ontwikkeld en berekeningen ingebracht voor het Klimaatakkoord over hoe in 2030 de Nederlandse mobiliteitssector onder maximaal 25 miljoen ton CO2-emissieuitstoot (tank-towheel) blijft. Dit is het doel waar de sector sinds het Energieakkoord uit 2013 zich reeds op voorbereidt en waarbij vergroten van het aandeel hernieuwbare brandstoffen en energiedragers onontbeerlijk zijn. Eigenlijk zou voor dit doel uit het energieakkoord verdere aanscherping nodig zijn omdat de CO2-emissies in vervoer onveranderd hoog blijven en vooralsnog niet of nauwelijks dalen.
Doelstelling
Voor het bereiken van snelle reductie van klimaatemissies in vervoer is het essentieel om het aandeel fossiele brandstoffen te verminderen en om naast elektrificatie de productie en inzet van vloeibare of gasvormige duurzame biobrandstoffen te versnellen.
Het vergroten van deze productie is nauw verbonden aan de vraag in de markt. Het stellen van verplichte doelen aan het aandeel hernieuwbaar in de energievraag in vervoer is de belangrijkste manier om het volume aan hernieuwbare brandstoffen in de markt te vergroten. Op verzoek van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (Min I&W) draagt het Platform daarom bij aan het informeren ten behoeve van beleidsvorming.
Verder informeert het Platform partijen in de keten over inzet en toepassing van hernieuwbare brandstoffen in de vloot (met name in wegtransport als in scheepvaart, in mindere mate besteedt het ook aandacht aan mogelijkheden in luchtvaart).
Ook informeert het Platform over de belangrijkste ontwerpcriteria voor duurzame-biomassagrondstofketens en jaagt het de zoektocht aan naar de juiste basis voor duurzame grondstoffen en praktijk voor de Nederlandse context. En werkt het Platform aan het vergroten van transparantie in de keten.
Daarnaast koppelt het Platform consistent de vraag naar duurzame biobrandstoffen aan ontwikkeling en uitbreiding van geïntegreerde bioraffinagecapaciteit voor meerdere vraagmarkten in de biobased economie. De inzet van duurzame biobrandstoffen in vervoer draagt bij aan een sterke biobased-sector in de Nederlandse economie. Daarom vormen duurzame biobrandstoffenwaardeketens een belangrijke economische propositie voor Nederland.
De essentiële doelstelling van dit Platform is een versnelling en schaalvergroting voor productie en inzet van vloeibare of gasvormige duurzame biobrandstoffen in Nederland.
Het vergroten van productie is nauw verbonden aan de vraag in de markt. Het Platform werkt daarom in pre-concurrentiële samenwerking aan het stimuleren en aanjagen van vraag in de transportmarkten, wegverkeer en scheepvaart en richt zich aan de andere kant op het aanjagen van productie en de zoektocht naar de juiste duurzame grondstoffenbasis en praktijk voor de Nederlandse context.
Korte omschrijving van de activiteiten
Het Platform ziet voor 2018-2019, de belangrijke taak om de transportsector voor te bereiden op de inzet van hernieuwbare vloeibare en gasvormige low carbon brandstoffen die de CO2-uitstoot naar beneden brengen. Het wil de kennis over en ervaring met de belangrijkste duurzame biobrandstoffen in de markt vergroten. Dit betreffen ethanol, methanol, FAME, HVO en groengas. Het Platform geeft advies aan partijen in de markt en adviseert de overheid (lokaal, nationaal en over Europese regelgeving). Verder bouwt het Platform een kennisbasis op en gaat een actieve communicatie opzetten. Het Platform ontwikkelt posities en kiest voor zichtbaarheid in het maatschappelijk debat. Ook participeert het Platform actief in andere trajecten zoals in het voorbereiden van het klimaat- en energieakkoord en bij de uitwerking van het Grondstoffenakkoord. Verder bevordert het Platform in samenwerking met stakeholders innovatieprogramma’s die bijdragen aan technologieontwikkeling voor de productie van duurzame biobrandstoffen en stimuleert verdere motorontwikkeling. Bovendien brengt het partijen bij elkaar brengen die investeringen willen doen in geavanceerde biobrandstoffen. En het Platform stimuleert producenten van duurzame biobrandstof om zich in Nederland te vestigen en door te ontwikkelen.
Deelnemer / Organisatie / Rol in project
Platform Duurzame Biobrandstoffen - Niet-gouvernementele organisatie; - penvoerder
Resultaten en doelstellingen
Hiermee draagt het Platform bij aan de transitie naar duurzame mobiliteit. Duurzame biobrandstoffen helpen de ontwikkeling en uitbreiding van geïntegreerde bio-raffinagecapaciteit voor meerdere vraagmarkten in de biobased economie en dragen daarmee bij aan een sterke biobased sector in de Nederlandse economie. Daarom vormen duurzame biobrandstoffenwaardeketens een belangrijke economische propositie voor Nederland.
Conclusies
Zonder stimulans voor hernieuwbare brandstoffen blijven fossiele brandstoffen voor verbrandingsmotoren in wegverkeer, lucht- en scheepvaart de dominante optie. Daarmee bepaalt regelgeving met het stellen van doelen voor een verplicht aandeel hernieuwbaar in belangrijke mate het tempo van CO2 -emissiereductie in vervoer. In december 2018 is het Europese doel voor hernieuwbare brandstoffen voor vervoer voor 2030 gepubliceerd in de nieuwe Europese Richtlijn voor Hernieuwbare Energie (RED II): ten minste 14% hernieuwbare energie in transport. Het Klimaatakkoord (juni 2019) heeft voor de doelen voor mobiliteit 4 maatregelen geformuleerd, waaronder een beoogd doel aan elektrische voertuigen en de inzet van hernieuwbare brandstoffen. Het doel voor hernieuwbare brandstoffen in 2030 voor Nederland is uiteindelijk vertaald naar maximaal 65 PJ inzet. Inzet van fossiele energie blijft overigens zonder limiet. Om echter als Nederland te voldoen aan de gemaakte afspraken in het Klimaatakkoord van Parijs komt het Platform, na diverse analyses, tot de conclusie dat in 2030 reeds circa 1/3e aandeel hernieuwbare brandstoffen in de energievraag voor nationaal vervoer[1] nodig is. De doelen afgesproken in het Klimaatakkoord, inclusief die voor elektrificatie, zijn onvoldoende om onder de limiet van de afgesproken 25 miljoen ton CO2 -emissies (tank-to-wheel) voor transport te blijven. Dat doel was reeds gesteld in het Energieakkoord (2013). Hiervoor is zeker 120 PJ aan hernieuwbare brandstoffen in transport nodig in 2030, onder de assumptie van gelijkblijvende energievraag in transport en andere maatregelen zoals maximaal mogelijke elektrificatie (2 miljoen elektrische voertuigen in 2030). Het Nederlandse Klimaatakkoord stuurt op een lager doel van maximaal 65 PJ hernieuwbare brandstoffen in 2030. Zowel het Nederlandse doel voor 2030 (65 PJ), als ook een (door het Platform noodzakelijk geachte) verdubbeling daarvan (en eigenlijk nog meer) is overigens realiseerbaar gezien de hernieuwbare brandstoffen en technologieën die reeds op de markt zijn. Deze kunnen binnen de geldende brandstofspecificaties ingezet worden in de transportmarkt. En zijn te leveren binnen de duurzaamheidsregels die Europa stelt aan biomassatoeleveringsketens voor duurzame biobrandstoffen. De nieuwe Europese richtlijn vraagt om een grotere bijdrage van geavanceerde biobrandstoffen. De Tweede Kamer heeft eerder al gevraagd om voorrang te geven aan hernieuwbare brandstoffen met hoge CO2 -emissies. Nederland stuurt reeds jaren actief op maximale inzet van reststromen en staat daarmee goed gepositioneerd. De ontwerpprincipes voor duurzame biomassaketens zijn bekend en het is belangrijk om als Nederland op gewenste biomassaketens te sturen met het zetten van doelen in de implementatie van Klimaatakkoord en Europese Richtlijn. Dit draagt bij tot het PDF gecreëerd op: 30-04-2020 17:19:33 5 opbouwen van duurzame biomassa-aanvoerketens voor de Nederlandse context. [1] De energievraag voor internationale transportsectoren scheep- en luchtvaart valt buiten beschouwing
Aanbevelingen
Het strekt tot de aanbeveling om innovatieinspanningen te richten op de ontwikkeling van nieuwe grondstoffen en nieuwe conversieroutes. Zeker ook voor de doorontwikkeling na 2030. En vanwege de opkomende vraag naar hernieuwbare brandstoffen in zeevaart en luchtvaart. Deze sectoren vallen nu buiten het Klimaatakkoord.
Mobiliseren van biomassa op basis van duurzame ontwerpcriteria is van groot belang voor het ontwikkelen van hernieuwbarebrandstofketens, als ook voor andere markten in de biobased economie, zoals groene chemie. Het geeft bovendien de mogelijkheid om maatschappelijk gewenste ontwikkelingen te ondersteunen zoals het sluiten van kringlopen, het stimuleren van kringlooplandbouw, meer veevoerproductie in Europa (denk ook aan stikstofreductie) en versterken van de producent in de toeleveringsketen. Het Platform adviseert om deze ontwikkelingen te stimuleren.
Binnen de huidige infrastructuur en in bestaande voertuigen is ongeveer 152 PJ aan hernieuwbare brandstoffen in te zetten, wat fossiele CO2-emissie beperkt tot onder 23 miljoen ton CO2. Hoewel de doelen voor 2030, en ook hogere doelen te behalen zijn binnen de bestaande brandstofspecificaties en binnen de gestelde voertuignormen, adviseert het Platform toch om voorbereidingen te starten voor de inzet van hogere blends. Dit geeft de markt optionaliteit en de mogelijkheid om de meest kosteneffectieve hernieuwbare brandstofketens te ontwikkelen en in te zetten.
De rol van motorfabrikanten is hierin doorslaggevend. Het Platform beveelt aan om in samenwerking met fabrikanten en de sector te werken aan kosteneffectieve hernieuwbarebrandstofketens en zuinige en emissieloze motorconcepten voor zowel zwaar wegtransport als voor scheepvaart. Ook meer aansluiting bij de ontwikkelingen in luchtvaart strekt tot de aanbeveling bij het ontwikkelen van hernieuwbarebrandstofketens.
Zoals reeds aangegeven is al in 2030 een aandeel van 1/3e deel aan hernieuwbare brandstoffen nodig in de energievraag voor vervoer om de Klimaatdoelen van Parijs te bereiken. Dat heeft te maken met het te verwachten aantal voertuigen dat bereikt kan worden met de ambitieuze ingroei van elektrische voertuigen in het wagenpark tot en met 2030 (2 miljoen EV’s op een totaal verwacht voertuigpark van 10,5 miljoen). In 2030 zullen grotendeels nog verbrandingsmotoren in gebruik zijn. Hiervoor zijn hernieuwbare brandstoffen nodig om de klimaatimpact snel en voldoende omlaag te brengen.
Platform Duurzame Biobrandstoffen beveelt dringend aan om op tijd de doelen voor hernieuwbare brandstoffen te verhogen. Tijdig aankondiging van hogere doelen is nodig om te zorgen dat de sector zich daarop voorbereidt. Hiervoor zal productiecapaciteit uitgebreid moeten worden en dat zijn processen waar jaren voorbereidingstijd mee gemoeid gaan. Dus het aangeven van een voldoende hoog doel voor 2030 zal ertoe leiden dat op tijd investeringen plaats vinden voor uitbreiden van productie. Ook beveelt het Platform aan om nu reeds perspectief te bieden op het verloop na 2030 met zicht op hoe het aandeel fossiel wordt afgebouwd. Het Platform beveelt aan om in regelgeving te werken aan een limiet op inzet van fossiele brandstoffen. Dat zal alle alternatieve opties in de markt, ook elektrificatie, ondersteunen.
Op zich is de hernieuwbarebrandstoffensector een internationaal opererende sector. Dit Platform raadt echter aan om in Nederland productiecapaciteit te vergroten en dit te koppelen aan het ontwikkelen van een robuust ecosysteem voor bioraffinage dat meerdere vraagmarkten in de biobased economie belevert en daarmee bijdraagt aan het vergroenen van het grote Nederlandse fossiele petrochemische complex.
Als laatste punt is de sector geholpen met het vergroten van transparantie in de keten. Er staat een goed werkend duurzaamheidssysteem om biobrandstoffen. Het is nu zaak om te zorgen dat de transparantie van de informatie verder verbetert, ter vergroting van maatschappelijke acceptatie.
Afnemers in de eindgebruikersmarkt hebben hier in toenemende mate behoefte aan. Ook is een instrument nodig voor inboeken van duurzame biobrandstoffen die op de Europese markt gebracht worden.
Het project draagt bij aan de doelstellingen van de DKTI Transport regeling door een verlaging van CO2 emissie, NOx, fijn stof, en geluid te realiseren. Tevens draagt het project bij aan de realisatie van de Duurzame Brandstofvisie onder het SER energie akkoord voor duurzame energie, en aan de Richtlijn betreffende de uitrol van infrastructuur van alternatieve brandstoffen.
Financiële bijdrage
De financiële bijdrage vanuit de eerste tender van DKTI Transport bedraagt € 137.233.
DKTI Transport
De eerste tender van DKTI Transport heeft een looptijd van 2017 tot en met 2021. De eerste ronde sloot op 21 december 2017 om 17.00 uur. Meer informatie over de eerste tender van DKTI Transport.
