Zelf antibiotica geven en op voorraad hebben

Laatst gecontroleerd op:
8 juli 2021
Gepubliceerd op:
29 december 2014

Onder voorwaarden mag u als dierhouder zelf antibiotica toedienen. Soms mag u antibiotica op uw bedrijf in voorraad hebben. Zo kunt u zelf individuele dieren behandelen. Dit gaat in overleg met uw dierenarts. Deze schijft het recept voor.

Voor wie?

Deze uitzondering geldt voor u als u dierhouder bent met (één van) deze diersoorten:
  • 5 of meer vleesvarkens
  • 5 of meer melkveerunderen
  • 5 of meer vleeskalveren
  • 25 of meer geiten voor de fokkerij of productie van melk of vlees
  • 250 of meer kippen en/of kalkoenen voor de productie van vlees, consumptie-eieren of broedeieren
  • 250 of meer konijnen voor de fokkerij of productie van vlees

Vleeskuikens en konijnen behandelt u niet als individuele dieren. Met deze dieren mag u geen antibiotica op uw bedrijf hebben. Onder voorwaarden mag u de antibiotica wel zelf geven. U doet dit volgens het bedrijfsbehandelplan en het behandeladvies van uw dierenarts. Bekijk hiervoor ook Voorwaarden zelf toedienen antibiotica.

Eerstekeus-antibiotica

Er zijn eerstekeus- en tweedekeus-antibiotica. U mag eerstekeus-antibiotica op uw bedrijf hebben voor maximaal 15% van de dieren op uw bedrijf. Het gaat om dieren die mogelijk gevoelig zijn voor ziektes. De dierenarts moet het middel wel hebben voorgeschreven. U mag dan zelf met de antibiotica starten.

De aandoening of ziekte waartegen u behandelt, noemt u in het bedrijfsbehandelplan en het bedrijfsgezondheidsplan. U bepaalt welke individuele dieren u met het middel behandelt.

Tweedekeus-antibiotica

U mag een kleine hoeveelheid tweedekeus-antibiotica op voorraad hebben. Hiermee kunt u dan zelf met de antibiotica starten bij individuele dieren. Het gaat dan om antibiotica voor bedrijfsspecifieke aandoeningen. Hiervoor gelden de volgende voorwaarden:

  • U mag deze antibiotica in huis hebben voor maximaal 3 bedrijfsspecifieke aandoeningen. 
  • De 3 bedrijfsspecifieke aandoeningen moeten in het bedrijfsbehandelplan en bedrijfsgezondheidsplan staan.
  • In het bedrijfsgezondheidsplan staat voor iedere aandoening waarom de tweedekeus-antibiotica op het bedrijf moeten zijn.
  • In het bedrijfsgezondheidsplan noemt u de maatregelen die uitbraak van deze aandoeningen moeten oplossen en voorkomen.
  • Voordat u tweedekeus-antibiotica toedient, heeft u contact met uw dierenarts.
  • U mag niet meer tweedekeus-antibiotica op het bedrijf hebben dan de aangegeven maximale voorraad.

Contactoment met dierenarts

U mag tweedekeus-antibiotica pas gebruiken na contact met uw dierenarts. Uw dierenarts legt het contact vast en stuurt uitleg over hoe u antibiotica geeft. Hierin staan de dieren geïdentificeerd die u mogelijk moet behandelen. Dit gebeurt met individuele identificatie of met een hok-, afdelings- of stalnummer.

Hoog-risicoperiode

Heeft u een vleeskalverenbedrijf of zeugenbedrijf? Dan hoeft u voor u antibiotica toedient geen contact te hebben met uw dierenarts in de hoog-risicoperiode. Dan gelden de afspraken die u maakt tijdens het tweewekelijkse bezoek.

Bij vleeskalverenbedrijven gaat het om de eerste 6 tot 10 weken na opzet op een bedrijf. Bij zeugenbedrijven gaat het om bedrijven met biggen tot en met de leeftijd van 8 weken.

Maximale voorraad

U mag een maximale hoeveelheid tweedekeus-antibiotica op voorraad hebben. De maximale voorraad verschilt voor iedere diersoort.

  • Vleeskalveren: voorraad voor maximaal 5% van de vatbare vleeskalveren in een stal.
  • Melkveerunderen: voorraad voor maximaal 10% van de vatbare melkveerunderen op het bedrijf.
  • Varkens: voorraad voor maximaal 10% van de vatbare varkens in een afdeling.

Overgebleven antibiotica

Blijven er antibiotica over na een behandeling? Dan mag u die weer gebruiken volgens uitleg van uw dierenarts. Deze middelen moeten wel in uw bedrijfsbehandelplan staan. Is de antibiotica niet meer te gebruiken? Dan moet u deze wegdoen volgens de milieuregels in uw gemeente.

Meer weten?

In de brochure Gevolgen gewijzigde UDD-regeling vindt u de regels vanaf 1 januari 2017. Die gelden ook voor geiten. Ook vindt u hierin een stappenplan voor wanneer u een bedrijfsspecifieke aandoening vaststelt.

Wetten en regels

Alle regels over zelf antibioticagebruik toedienen en op voorraad hebben, vindt u in de Regeling diergeneesmiddelen.

Vragen over antibiotica in de veehouderij?

Neem contact met ons op

In opdracht van:
  • Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur
Bent u tevreden over deze pagina?