Nationaal Plan Energiesysteem (NPE)
Voor een klimaatneutraal Nederland in 2050 is een nieuw energiesysteem nodig. Hoe pakken we dit aan? Welke plannen maken we om het nieuwe energiesysteem te realiseren?
Het nieuwe energiesysteem heeft effect op alle Nederlanders. Daarom willen we een breed gedragen plan, met inspraak van zo veel mogelijk groepen uit de samenleving. We maken de volgende plannen voor het nieuwe energiesysteem:
- Vooruitblik (outlook): een beeld van het energiesysteem in 2050 in Nederland
- Plan: een Nationaal Plan Energiesysteem met daarin samenhangend en langjarig energiebeleid
- Samenhang in beleid en programma’s: samenhangende (beleids)keuzes voor een goede aansluiting van vraag en aanbod van energie (opwek en gebruik) op verschillende niveaus (van lokaal en regionaal tot nationaal)
In de afbeelding staat de planning van het proces om het Nationaal Plan Energiesysteem te ontwikkelen. Er zijn drie rijen te zien, met daarboven een tijdsbalk die loopt van februari 2023 tot en met december 2023.
De eerste rij heet 'product'. Van april tot en met juni vindt de afstemming van het concept-NPE plaats. In juli is het concept-NPE klaar. In september en oktober is de verwerking van de consultatie en in november de afstemming van het definitieve NPE. In december is het NPE klaar.
De tweede rij heet 'stakeholders'. Hier staan de momenten waarop belanghebbenden kunnen meedenken over het NPE. In februari organiseerde het kabinet de landelijke energieraadpleging. In maart en april vonden drie NPE Werkplaatsen en het NPE webinar plaats. In mei en juni betrekken we bestuurders uit de energiesector en van maatschappelijke organisaties bij het NPE en in juni presenteren we de resultaten van de energieraadpleging. In augustus en september ligt het concept-NPE ter inzage en consultatie en in oktober vindt een publieksevenement plaats.
De derde rij heet 'expertadvies'. In maart presenteerde het Expertteam Energiesysteem 2050 haar resultaten. In oktober presenteert het Planbureau voor de Leefomgeving een review.
Vooruitblik
Bij het opstellen van het Nationaal Plan Energiesysteem 2050 gebruiken we de ‘Outlook Energiesysteem 2050’. Dit is een vooruitblik op de mogelijkheden voor een klimaatneutrale energievoorziening van 2030 tot en met 2050.
Een onafhankelijk expertteam stelde de vooruitblik op. Dit deed het team met bestaande scenario's en studies over knelpunten en onderdelen die nu al moeten gebeuren om de klimaatdoelen op tijd te bereiken. Het team bestond uit onafhankelijke deskundigen: energie-experts, economen, bedrijfskundigen en hoogleraren. De werkgroep Outlook Energiesysteem 2050 ondersteunde het expertteam. Deze werkgroep bestond uit mensen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Nederlandse organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO).
Naast de eigen expertise maakte het expertteam ook gebruik van kennis van anderen. Zo organiseerde het expertteam een 'open forum'. Iedereen kon tijdens dit forum eigen ideeën en suggesties geven. Daarnaast organiseerde het team verschillende rondetafelgesprekken met groepen deskundigen.
Op 12 april 2023 presenteerde het expertteam de vooruitblik aan minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie.
Nationaal Plan Energiesysteem
Het Nationaal Plan Energiesysteem beschrijft hoe Nederland een energiesysteem ontwikkelt dat past bij een klimaatneutrale samenleving. De Outlook van het Expertteam wordt gebruikt bij het opstellen van het definitieve plan.
In het Nationaal Plan Energiesysteem staat een langetermijnvisie op het energiesysteem in 2050. En hoe we daar komen. We passen het plan iedere 5 jaar aan. Hierdoor kunnen we goed inspelen op innovaties en maatschappelijke ontwikkelingen.
In het plan staat ook welke bijdrage de Rijksoverheid en andere overheden (gemeenten, provincies) moeten leveren. En wat dit betekent voor burgers en ondernemers, zodat zij eigen keuzes kunnen maken.
Naar een gedragen plan
In 2023 willen we een volledig en breed gedragen Nationaal Plan Energiesysteem. In juni 2022 zijn hiervoor de eerste contouren (ideeën) vastgesteld. We willen zoveel mogelijk kennis en expertise over energie gebruiken die Nederland heeft. Ook willen we maatschappelijke organisaties en burgers betrekken, voor draagvlak en acceptatie van gemaakte keuzes. Daarom gaan we in gesprek met betrokkenen en belanghebbenden over deze eerste ideeën van het plan.
- Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
- Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
