Verkenning Beperken Vervolgschade (VBV) na incidenten met gevaarlijke stoffen (2023)
Deze Safety Deal versnelt en verbetert de besluitvorming na incidenten met gevaarlijke stoffen. Dit vermindert de vervolgschade bij incidenten en versterkt de omgevingsveiligheid.
Samenvatting project
Aanleiding
Grote incidenten met gevaarlijke stoffen komen gelukkig in verhouding weinig voor. Als dit wél gebeurt, kan de schade echter groot zijn. Wanneer de risico’s van schadelijke stoffen niet genoeg zijn beheerst, is er als eerste directe schade voor mens en milieu. Minder bekend is de vervolgschade voor het milieu in de weken na het incident. Deze is vaak veel groter dan nodig. Hiervoor zijn meerdere redenen. Zo is er vaak te weinig kennis over hoe met de vrijgekomen stoffen omgegaan moet worden. Ook zorgen de huidige bestuurlijke structuren in een crisissituatie er vaak voor dat er te traag een oplossing komt. Daardoor wordt de vervolgschade niet goed beperkt.
Doel
Het versterken van de omgevingsveiligheid door ervoor te zorgen dat er minder vervolgschade is bij ongelukken met gevaarlijke stoffen. Door uitvoering van een verkenning wordt duidelijk gemaakt welke overlegstructuren, activiteiten en patronen voor trage besluitvorming na zo’n incident zorgen. Een snellere reactie kan vervolgschade voor de omgeving verminderen. Daardoor is er minder ecologische én economische schade. Op basis van de bevindingen kunnen procedures aangepast worden om die schade eerder te beperken.
Aanpak
De kern van deze Safety Deal verkenning is het gezamenlijk leren en ontdekken van verbeterpunten in de aanpak van vervolgschade. Wilchem werkt hierbij samen met diverse organisaties, waaronder Schenk, REACT en de veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. Het proces wordt begeleid door OPUS 18. Samen willen ze de huidige problemen bij de aanpak van vervolgschade na veiligheidsongelukken structureel oplossen.
Deze Safety Deal omvat vijf fases:
- Voorbereiding
De voorbereiding draait om het opstellen en goedkeuren van het samenwerkingscontract tussen deelnemende partijen. Ook worden een stuur-, project- en klankbordgroep ingesteld en het projectplan verder uitgewerkt.
- Verkenning
Tijdens de verkenning worden een aantal typische voorbeelden uit het verleden beschreven. Vervolgens worden deze geanalyseerd om erachter te komen wat de oorzaken zijn van de in verhouding grote vervolgschade. Er wordt met belanghebbenden (bevoegde gezagen, uitvoerende- en hulpdiensten, en verzekeraars) gesproken om de opzet en het doel van het project uit te leggen.
- Ontwikkeling
Deze fase bestaat uit het onderzoeken van andere procedures en werkwijzen voor de situaties die plaatsvinden bij incidenten. Het doel is om op basis hiervan samen met hulpdiensten beter te kunnen handelen. Samen met projectdeelnemers en betrokken belanghebbenden kijken zij naar de aanpassingen die nodig zijn op het gebied van onderlinge werkafspraken en de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden die hierbij horen. Indicatoren en criteria worden vastgesteld voor de beoordeling van de effectiviteit van de alternatieve beheersmaatregelen.
- Uitvoering
In deze fase worden de beheersmaatregelen uit fase 3 in de praktijk getest. Dat betekent dat maatregelen worden getest om te zien of die naar verwachting werken. Het gaat hier om maatregelen die vervolgschade moeten voorkomen, denk aan voorlichting en beleid. Ook gaat het om maatregelen die de vervolgschade verminderen, zoals een betere samenwerking en robuuste handelings-protocollen. Omdat ieder incident uniek is, is het lastig om ‘uitkomsten’ met elkaar te vergelijken. Het ‘succes’ bestaat namelijk uit de schade die er niet is. Om schade te kunnen vergelijken zullen ervaringsdata gebruikt worden voor de uitkomsten van de proefinterventies.
- Evaluatie en aanbevelingen
De laatste fase is het uitvoeren van een project-, proces- en resultaatevaluatie. De eerste twee evaluaties gaan vooral over het proces en de meerwaarde van het samenwerkingsproject. De resultaatevaluatie gaat in op de uitkomsten van deze Safety Deal. Op basis daarvan komt er een advies met aanbevelingen over hoe de verkregen inzichten gebruikt kunnen worden.
De verwachte resultaten van deze Safety Deal zijn:
• snellere en effectievere besluitvorming om vervolgschade te beperken;
• verbeterde samenwerking tussen publieke en private partijen;
• verhoogd vertrouwen van burgers in de aanpak van incidenten;
• productie van een film die de bewustwording voor de benodigde verbeteringen versterkt;
• een veilige en veerkrachtige leefomgeving als gevolg van verbeterd incidentbeheer.
Algemene informatie project
Projectcode
SVO223020
Toegezegde subsidie
€ 337.049
Projectperiode
juni 2023 - december 2024
Samenwerkingsverband
Ketensamenwerkingsverband
Projecttype
Opleiding (B)
Projectthema’s
- Veiligheidscultuur
- Ketenverantwoordelijkheid
- Transparante sector
- Hoogwaardige kennis
Penvoerder
Wilchem B.V.
Projectdeelnemers
- Schenk-Papendrecht B.V.
- Opus 18 B.V.
- REACT Emergency Response B.V.
- Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRRR)
Contact
Contactpersoon
- Hans Zwang, E HansZwang@Wilchem.nl, T 06-51175649
De Subsidieregeling Versterking Omgevingsveiligheid ondersteunt Safety Deals. Dit zijn bovenwettelijke veiligheidsinitiatieven van industriële bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen of risicovolle processen.
