Veelgestelde vragen Regio Deals
Hier vindt u het antwoord op veelgestelde vragen over Regio Deals.
Budget
Algemene vragen
Verbetering van de brede welvaart staat in de Regio Deals centraal. Brede welvaart gaat over de kwaliteit van leven, wonen en werken voor inwoners en ondernemers. Dit geldt zowel nu als in de toekomst. Het is belangrijk om niet alleen naar de economie te kijken, maar ook naar welvaart en welzijn. Dit betekent kijken naar wat mensen belangrijk vinden, zoals gezondheid, sociale contacten en veiligheid. Regio Deals helpen ook om beter samen te werken.
Dit geldt voor overheden, scholen, bedrijven en maatschappelijke organisaties in de regio. Het geldt ook voor de samenwerking tussen regio’s en de regering in Den Haag. Bij een Regio Deal komen de regio’s zelf met plannen en ideeën. Deze plannen gaan over het creëren van banen, de leefbaarheid van een gebied en verbetering van de veiligheid.
Het Rijk en een decentrale overheid doen altijd mee aan Regio Deals. Dit kan een gemeente, provincie, waterschap of een andere organisatie zijn. Ook andere partijen zoals kennis- en opleidingsinstituten, ondernemers, en maatschappelijke en culturele organisaties kunnen meedoen.
Elke Regio Deal heeft verschillende partijen en partners, afhankelijk van de regionale behoefte. Het is belangrijk dat alle betrokkenen goed samenwerken voor een succesvol partnerschap.
Een regio is geen vaste geografische of bestuurlijke eenheid. Het is het gebied dat partijen zelf kiezen om problemen op te lossen. Dit kan een bestaande of nieuwe samenwerking zijn met bijvoorbeeld meerdere gemeenten, provincies en privébedrijven die meedoen aan het voorstel.
Voor de 6e ronde blijven de doelen van de Regio Deals hetzelfde. We willen de samenwerking in de regio verbeteren. Ook willen we de samenwerking tussen het Rijk en de regio verbeteren, met brede welvaart als uitgangspunt. Het is ook belangrijk om te blijven leren. Daarom kunnen alle regio’s een Regio Deal aanvragen in deze 6e en laatste ronde.
Bij de selectie voor de 6e ronde letten we, net als bij ronde 4 en 5, extra op kwetsbare regio’s waar brede welvaart onder druk staat. Het kabinet bekijkt op verschillende manieren hoe kwetsbaar een regio is. In de Kamerbrief van 18 juli staat uitleg over wat het kabinet verstaat onder een kwetsbare regio.
Regio’s die eerder een Regio Deal afsloten of die niet werden gekozen voor de vorige ronde, kunnen nu weer een voorstel opsturen. We houden rekening met de fase van de bestaande Regio Deal bij regio’s die al eerder een deal hebben gehad. Bij het kiezen van Regio Deals zorgen we voor een eerlijke verdeling van de beschikbare middelen over Nederland.
We letten extra op regio’s waar brede welvaart onder druk staat. We houden ook rekening met kwetsbare regio’s die nog geen Regio Deal hebben gehad.
Het voorstel moet duidelijk en beknopt zijn, maar wel alle vragen beantwoorden die het format stelt. U vindt dit format in de Kamerbrief van 18 juli 2024. Als het kabinet uw voorstel kiest om verder uit te werken tot een Regio Deal, krijgt u de kans om het samen verder te ontwikkelen en concreet te maken.
Nee, een regio krijgt via een Regio Deal geen voorrang bij andere bestaande regelingen.
De centrale opgave die het voorstel aanpakt moet in Nederland (daaronder vallen ook de BES-eilanden (Bonaire, Sint-Eustatius en Saba) liggen. Grensoverschrijdende aspecten kunnen ook deel uitmaken van deze opgave.
Dit kan, als het voorstel aan de voorwaarden voldoet. Geef duidelijk aan waar de extra hulp nodig is, waardoor een Regio Deal nodig is om het probleem op te lossen. Ook moet u aangeven of het voorstel kan aansluiten bij andere deals of afspraken.
Vragen over de inhoud van een voorstel voor Regio Deals
Dit betekent dat de regionale problemen duidelijk moeten zijn en ondersteund door feiten en cijfers. De oplossing die je voorstelt moet logisch bijdragen aan het bereiken van het doel.
Doelmatigheid betekent dat de kosten in verhouding moeten staan tot de voordelen die je wilt behalen.
Op 2 juli is het nieuwe kabinet-Schoof begonnen. In hun akkoord staat dat de Regio Deals overgaan van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) naar het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO). Het is niet nodig dat uw voorstel VRO-onderwerpen heeft.
Uw voorstel moet wel (mee)helpen aan de brede welvaart in de regio en het probleem moet meerdere aspecten hebben. Je moet ook duidelijk maken hoe de Regio Deal de samenwerking tussen overheden, kennisinstellingen, bedrijven en maatschappelijke organisaties in de regio verbetert. Daarnaast moet je laten zien hoe de Regio Deal de samenwerking tussen regio’s en de regering in Den Haag versterkt.
Financiële vragen
Per Regio Deal kan de Rijksbijdrage tussen de € 5 miljoen en € 40 miljoen liggen. Bij de aanmelding moet de indiener rekening houden met het feit dat de Rijksbijdrage inclusief BTW is.
Regionale overheden die een voorstel indienen moeten een financiële bijdrage leveren die past bij de opgaven en de draagkracht van de regio. Een bijdrage van 50% is hierbij het uitgangspunt. De regio moet in hun voorstel aangeven hoe groot hun eigen bijdrage is en hoe ze deze onderbouwen. Deze bijdrage kan van zowel publieke als private partijen komen.
Bij regionale publieke financiering mag de bijdrage niet afkomstig zijn uit specifieke Rijksuitkeringen, opdrachten of subsidies. Voor regionale private financiering, zoals bijdragen van onderwijsinstellingen, geldt deze regel niet. Deze bijdragen kunnen wel uit een Rijksubsidie komen, maar de regionale partijen moeten ervoor zorgen dat ze de subsidie gebruiken volgens de voorwaarden. Dit geldt ook voor Europese middelen als regionale financiering.
Daarnaast kan regionale financiering ook in natura zijn, zoals eigen arbeid, diensten of goederen. Voor de waarde van deze bijdrage kan men uitgaan van de gebruikelijke waarde van de zaak of dienst.
Gemeenten en provincies kunnen extra geld krijgen om een bepaald beleid van de Rijksoverheid uit te voeren. Dit zijn specifieke uitkeringen.
In de Kamerbrief van 18 juli staat dat de Regio Deal middelen via een specifieke uitkering beschikbaar worden gesteld. Te weten via het Besluit specifieke uitkering Regio Deals 4e, 5e en 6e ronde.
In dit besluit staan de voorwaarden voor deze specifieke uitkering voor de 6e ronde. Zo staat hier bijvoorbeeld in dat de verantwoording via de SiSa-systematiek plaatsvindt.
Ja, er zijn andere middelen beschikbaar voor regio’s. Bijvoorbeeld:
• De Woningbouwimpuls
• Het Volkshuisvestingfonds
• Het Transitiefonds Landelijk Gebied en Natuur
• Het Regionale Investeringsfonds mbo
• Het programma Gezonde Groene Leefomgeving (PGGL)
Vragen over besluitvorming met betrekking tot de voorstellen en daarna
De minister van VRO coördineert de besluitvorming over de Regio Deals in het kabinet. De Ministerraad beslist welke Regio Deals we verder uitwerken tot een convenant.
Voor 2 juli 2024 coördineerde BZK de Regio Deals. Sinds kabinet-Schoof heeft het ministerie van VRO deze taak overgenomen. In de praktijk merken we weinig verandering ten opzichte van de 4e en 5e ronde, omdat we de lijn van het vorige kabinet voortzetten voor de 6e ronde.
Nee, je kunt geen bezwaar maken. Dit is geen formeel besluit volgens de Algemene wet bestuursrecht, maar een voorbereidende stap van het kabinet.
Het kabinet maakt hiermee een 1e keuze in het proces om tot afspraken te komen. We werken de voorstellen die we verder oppakken uit, wat kan leiden tot een Regio Deal (convenant).
Als je voorstel goedkeuring krijgt, werkt het Rijk samen met de regio aan een Regio Deal. Dit kan enkele maanden duren. Ze maken afspraken over het doel, het resultaat, de financiële middelen en de samenwerking. Het ministerie van VRO regelt dit proces. Verschillende vakdepartementen van het Rijk nemen hieraan deel.
Je ontvangt de uiteindelijke financiële bijdrage pas nadat dit proces klaar is. We proberen om de Regio Deals van de 6e ronde in 2025 af te ronden en de uitvoering dat jaar te starten.
Vragen over staatssteun
Ja, bij Regio Deals werken overheden vaak samen met bedrijven, onderwijsinstellingen en kennisinstellingen. Tijdens deze samenwerking kan het gebeuren dat je activiteiten financiert die onder de staatssteunregels vallen. Het is verstandig om dit altijd te controleren.
Bij de Regio Deals is er getrapte financiering. De regio bepaalt hoe zij de middelen van het Rijk en de regio verdeelt. Wanneer de gemeente of provincie deze middelen aan de ontvangers geeft, kan staatssteun een rol spelen.
Het is dus verstandig om de geplande activiteiten bij het maken van de Regio Deals altijd op staatssteun te controleren.
Er zijn verschillende manieren om de activiteiten te financieren. Welke staatssteunregels gelden, hangt af van het soort activiteiten. Je kunt meer informatie vinden via Kenniscentrum Europa Decentraal.
Provincies, gemeenten en kennisinstellingen hebben ook specialisten die je hierover kunnen adviseren.
Staatssteun is van toepassing als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Kenniscentrum Europa Decentraal kan je hierover adviseren. Ook specialisten van provincies, gemeenten en kennisinstellingen kennen de staatssteunregels goed.
Als er sprake is van staatssteun, betekent dit niet dat financiering onmogelijk is. Je moet dan wel goed kijken naar de voorwaarden waaronder financiering mogelijk is. Het is verstandig om dit altijd te controleren.
Nee, de staatssteunregels beperken de mogelijkheden niet. Er is juist veel mogelijk dankzij verschillende vrijstellingsverordeningen. Tijdens de verkennende fase, waarin je activiteiten op hoofdlijnen bespreekt, kun je samen met de betrokken partijen de activiteiten zo vormgeven dat ze aan de staatssteunregels voldoen.
Daarnaast hoef je niet bij alle activiteiten rekening te houden met de staatssteunregels.
Ja, elke overheid moet zelf de staatssteunregels toepassen. Ook als het geld voor de Regio Deals van het Rijk komt, moeten de overheden die het geld uitgeven een staatssteuntoets doen.
VAT staat voor Voorbereiding, Administratie en Toezicht. Deze uitvoeringskosten zijn de bijkomende kosten voor de uitvoering van de programma's en projecten in de Regio Deal. Het kan gaan om:
- Het aanstellen van een externe medewerker voor het project- of procesmanagement van de Regio Deal.
- De kosten voor de voorbereiding van projecten.
- De kosten van de kassier, zoals het accountantstarief.
- Het bijhouden van de financiële administratie.
- Het toezicht op de rechtmatige besteding van de gelden.
Deze kosten dragen niet direct bij aan de realisatie van projecten en de aanpak van de opgave, maar zijn wel nodig om deze mogelijk te maken.
Overige vragen
Dit is de 6e en laatste ronde. Net als in de eerdere rondes staat de kracht van de regio centraal. Voor de toekomst wil het kabinet de Regio Deals doorontwikkelen naar een ‘strategische investeringsagenda’.
Het kabinet werkt het hoofdlijnenakkoord uit tot een regeerprogramma. Dit programma geeft ook invulling aan de strategische investeringsagenda.
In de Kamerbrief van 18 juli staat de aanpak van de 6e ronde van de Regio Deals beschreven. Regio’s kunnen vanaf 1 augustus 2024 hun voorstel voor een Regio Deal indienen op de pagina: Regio Deals. Wil je meedoen aan de 6e ronde, dan moet je je voorstel uiterlijk op 31 oktober 2024 indienen.
- Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
