Blog: Tips bij het voldoen aan de BENG3 voor het aandeel hernieuwbare energie
“Als je project aan de BENG1 en BENG2-eisen voldoet, dan voldoet het meestal ook meteen aan de BENG3-eis voor hernieuwbare energie” vertelt Mieke Timmerman, adviseur duurzaamheid en bouwfysica. In deze blog geeft zij tips aan architecten, uitvoerders en andere vaklieden over hoe te voldoen aan de BENG3.
Wat ging er aan vooraf?
Om te voldoen aan BENG3 werd eerst vaak gegrepen naar een voor de hand liggende oplossing: het plaatsen van zoveel mogelijk zonnepanelen. Zo breng je je percentage hernieuwbare energie inderdaad omhoog en je primair fossiel energiegebruik (voor BENG2) omlaag.
In tegenstelling tot de huidige bepalingsmethode voor de vaststelling van de energieprestatie van een gebouw, de NTA 8800, kon je met de vorige NEN 7120 methode kon je panelen op afstand benutten om te zorgen voor energiezuinige gebouwen. Dat leidde tot schijnoplossingen en mag alleen nog maar onder strikte voorwaarden (directe fysieke koppeling). Panelen op afstand zijn bijvoorbeeld panelen van de buren of van een gezamenlijk project in de buurt. Met de NTA 8800 bepalingsmethode moet je nu echt via maatregelen op de eigen kavel aan BENG3 voldoen.
Afstemming bouw en techniek luistert nauw
De praktijk worstelt vooral met de eisen van BENG1 en BENG2. Bijvoorbeeld hoe je de warmte- en koudevraag beperkt als een gebouw een ongunstige vorm heeft. Ook het aantonen van een goede luchtdichtheid vraagt om een extra inspanning. Om te voldoen aan BENG2 luistert de afstemming tussen bouwkundige en installatietechnische oplossingen vaak heel nauw.
Praat je over hernieuwbare energieopwekking, dan heb je het naast zonnepanelen bijvoorbeeld ook over warmtepompen, zonneboilers. Of als die optie er is, over een aansluiting op een duurzaam warmtenet. Duurzame warmtenetten zijn sterk in opkomst en bestaan vaak ook (deels) uit bronnen die gebruikmaken van hernieuwbare energie zoals warmtekoude opslagen (WKO’s) en biomassa. Voor BENG3 is dat gunstig. Warmtenetten zorgen nog wel eens voor hoofdbrekens. Want het komt regelmatig voor dat het gewenste warmtenet er nog niet is. Hoe neem je het rendement dan toch zo goed mogelijk mee in de berekeningen?
Warmtenet en één bron voor meerdere panden
Als het warmtenet nog in ontwikkeling is, kun je in eerste instantie rekenen met voorlopige cijfers die worden opgegeven door de exploitant. De definitieve kwaliteitsverklaring moet worden afgegeven door de Stichting Bureau Controle en Registratie Gelijkwaardigheid (BCRG) en deze moet je kunnen laten zien bij oplevering van je project. Vervolgens moet zo’n verklaring weer geactualiseerd worden op het moment dat het warmtenet daadwerkelijk enige tijd in gebruik is. Dit omdat je dan pas echt weet of de inschattingen juist waren. De exploitant van het warmtenet moet ervoor zorgen dat er altijd een geldige BCRG-verklaring is.
Het rekenen aan BENG3 vergt ook extra oplettendheid als je werkt aan een project van meerdere percelen met één centraal opwekkingssysteem. Bijvoorbeeld een WKO-systeem, dat gelegen is op één perceel, maar energie levert aan meerdere panden op andere percelen. Dan moet voor het perceel waarop het systeem zich bevindt het rendement van een WKO worden aangehouden. Voor de aangrenzende percelen geldt dat ze geen eigen opwekkingssysteem hebben, maar externe warmte-/koude-levering ontvangen. En daar horen volgens de NTA 8800 andere rendementen bij. Denk hier van tevoren goed over na, want het kan daardoor zo zijn dat het ene gebouw wel aan BENG3 voldoet en het andere niet!
Tips in een notendop voor het behalen van BENG3:
- Breng het totale energiegebruik (BENG2) van je gebouw omlaag, want dan wordt het gemakkelijker om het gewenste BENG3-percentage te behalen.
- Let er bij het ontwerpen op dat er voldoende ruimte is voor het zonnepanelen dat je voor ogen had, en houd daarbij rekening met eventuele schaduwvorming door dakramen, afvoeren en andere elementen.
- Bij een terrein in ontwikkeling kun je rendementsverwachtingen voor een warmtenet vaak al opvragen bij de exploitant van het warmtenet. Kwaliteitsverklaringen zijn te vinden in de database van de BCRG.
Meer weten?
Bekijk voor meer informatie de pagina Energieprestatie - BENG
- Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties