Knaagdierbeheersing (IPM)
Agrarische bedrijven trekken vaak ratten en muizen aan. Deze knaagdieren zijn een risico voor de gezondheid en veiligheid. Daarom geldt vanaf 1 januari 2023 één aanpak voor het voorkomen van overlast van knaagdieren: Integrated Pest Management (IPM).
Knaagdieren aanpakken in 4 stappen

IPM bestaat uit 4 stappen:
- Zorg dat u weet waar knaagdieren zijn op uw bedrijf (monitoring).
- Maak uw bedrijf ongeschikt als verblijf voor knaagdieren (habitat management).
- Gebruik bij overlast altijd eerst mechanische middelen zoals klemmen en vallen (niet-chemische bestrijding).
- Pas als dat niet werkt gebruikt u middelen als rattengif (chemische bestrijding). Hiervoor heeft u een nieuwe persoonlijke licentie en een bedrijfscertificaat nodig.
Waarom deze aanpak?
Het doel van IPM is overlast van knaagdieren voorkomen. Zo kunt u uw bedrijf bijvoorbeeld onaantrekkelijk maken voor ratten en muizen. Chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt u pas als andere stappen uit de IPM niet goed werken. Gebruikt u veel en vaak chemische bestrijdingsmiddelen? Dan kunnen knaagdieren hiertegen bestand worden. Ook zijn deze middelen schadelijk voor het milieu en andere dieren.
Certificaat en licentie voor gebruik chemische bestrijdingsmiddelen
U mag knaagdieren nu met chemische middelen beheersen als u een certificaat Knaagdierbestrijding agrarische bedrijven (KBA) heeft. Wilt u die beheersing volgend jaar zelf blijven doen? Dan heeft u een bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing en een persoonlijke IPM-KBA-licentie nodig. Hiervoor moet u een examen doen.
Bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing
Het bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing registreert u bij Keurmerk Plaagdier Management Bedrijven (KPMB). Ook ziet u hier aan welke voorwaarden u moet voldoen.
Licentie IPM-KBA
Voor zowel het gebruik binnen of buiten bedrijfsgebouwen heeft u de licentie IPM-KBA nodig. Om een licentie IPM-KBA te halen moet u examen doen bij een groene mbo (AOC). De kosten verschillen per school. Onder veelgestelde vragen vindt u een link naar de scholen waar u uw licentie kunt halen.
Veelgestelde vragen
U kunt met de licentie IPM-KBA biociden, anti-coagulantia (bloedverdunners) of rattengif gebruiken.
Nee, vanaf 1 januari 2023 gelden deze licenties niet meer. Vanaf dan zijn er nieuwe regels voor knaagdierbeheersing op het eigen bedrijf. Wilt u na 1 januari 2023 chemische middelen blijven gebruiken? Dan heeft u een bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing en een IPM-KBA-licentie nodig.
U kunt examen doen bij een goedgekeurde exameninstelling. Deze zijn goedgekeurd door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en bekend als de groene mbo- en hbo-scholen. Op Erkenningen.nl vindt u de instellingen bij u in de buurt.
Ja, u kunt een opleiding en een digitale les volgen. De digitale les vindt u op Ontwikkelcentrum.nl.
De licentie IPM-KBA geldt voor 5 jaar. U vernieuwt uw licentie door 2 kennisbijeenkomsten te volgen. Het gaat om één praktische en één theoretische bijeenkomst.
Meer informatie
Meer over cursussen, examens en certificering vindt u op de websites van KPMB en Bureau Erkenningen. Ook vindt u veel informatie op IPM2023.nl.
- Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit