Ghana: ontdek uw kansen in de cacaoverwerking

Uitdagingen in de cacaosector van Ghana

De cacaosector is  belangrijk voor Ghana. In het land zijn ongeveer 800.000 cacaoboeren actief, waarvan meer dan helft een kleinschalige boer is (met minder dan 5 hectare grond). 60% van de cacao wereldwijd komt uit Ghana en Ivoorkust. In inkomsten gemeten is cacao het derde exportproduct van de Ghanese economie.

De cacaoboeren verdienen helaas vaak geen leefbaar inkomen en leven vaak in armoede. Ze zijn niet goed genoeg georganiseerd om hier iets aan te kunnen doen. Alleen de boeren die bij een coöperatie zijn aangesloten, kunnen hun stem beter laten horen. Maar niet alle coöperaties hebben de middelen, vaardigheden of capaciteit om dat te doen.

Daarnaast hebben de cacaoboeren te maken met een combinatie van problemen: 

• Mislukte oogsten door klimaatproblemen; 
• Impact van het Cocoa Swollen-Shoot Virus;
• Problemen met heraanplanten van cacaobomen;
• Prijsstijgingen door inflatie.

Met name de cacao-oogsten van 2023 vielen tegen in Ghana en Ivoorkust. Dat zorgde ervoor dat de marktprijs van cacao hard is gestegen. "Dat heeft grote gevolgen voor de prijs van chocolade wereldwijd", aldus Vincent van Reenen, Business Development Coach voor Ghana.

Verduurzaming van de cacaosector in Ghana

Nederland is niet zomaar een handelspartner voor de Ghanese cacaosector: we zijn ook de grootste importeur van cacao ter wereld. Vincent van Reenen: "70% van de cacao uit Ghana komt Europa binnen via de haven van Amsterdam. Cacao is belangrijk voor de Nederlandse economie."

Aanpassing aan het klimaat is de sleutel om gezinnen van cacaoboeren uit de armoede te helpen. Om dat te bereiken, moet de productiviteit duurzamer worden. Die strategie past bij Ghana's eigen Nationaal Klimaatadaptatiestrategie (pdf).

Om dit te bereiken, werkt Nederland ook nauw samen met de EU. De EU-verordening voor ontbossingsvrije producten (EUDR) eist dat er geen ontbossing plaatsvindt bij de teelt van cacao die bestemd is voor export naar de EU. "Het doel is dat er een systeem komt dat ontbossingsvrije cacao kan garanderen", zegt Vincent van Reenen.

Kansen voor Nederlandse bedrijven

Vooral in de modernisering van de cacaoverwerking liggen er kansen in Ghana. Door die modernisering kunnen boeren meer opbrengst halen uit hun oogsten en ook verdienen aan restproducten. Nederlandse kennis kan daarbij een rol spelen.

Denk dan aan kansen als:

• Betere technologie bij het malen en verwerken van bonen;
  Innovatieve technieken voor het omzetten van de reststromen van de vrucht van cacaobonen en van kwalitatief slechte bonen (bijvoorbeeld in biomeststoffen en cosmetica);
• Het leveren van zaailingen die resistent zijn tegen het Cocoa Swollen-Shoot Virus;
• Irrigatie via (midtech) zonnewaterpompen;
• Verbouwen van verschillende soorten gewassen zodat de boeren het hele jaar inkomen hebben;
• Ontwikkeling van de markt voor 'high-end' chocolade met topkwaliteit cacaobonen;
• Samenwerking met supermarkten in Nederland;
• Betere toegang van Ghanese cacaoboeren tot financiering .

Nederlandse bedrijven kunnen meer werk in de sector creëren. En daarnaast de sector toegankelijker maken voor vrouwen en jongeren. Vincent van Reenen: "We zien nu al veel interesse van partijen die hieraan willen meewerken, en zo de situatie van de Ghanese cacaoboeren willen verbeteren."

Doelen van de combitrack cacaosector Ghana

De combitrack cacaosector Ghana heeft verscheidene doelen. Onder andere:

• Moderniseren van productie én verwerking van cacaobonen;
• Verbetering van de cacaowaardeketen;
• Betere positionering van het Nederlandse mkb in de sector;
• Verbeteren van klimaatbestendigheid voor de cacaoboeren;
• Toename aantal banen (met goede werkomstandigheden en verdiensten);
• De sector toegankelijker maken voor vrouwen en jongeren;
• Zorgen dat de kleinere Ghanese cacaoboer winst gaat maken, ook zonder kinderarbeid of ontbossing.

Eerder is al een soortgelijk project gestart: het Cocoa Rehabilitation and Intensification Program (CORIP). Na evaluatie is gebleken dat deze aanpak goed werkt. Daarom borduurt de combitrack cacao Ghana hierop verder.

Welke kansen biedt de combitrack cacaosector Ghana u?

Concreet biedt deze combitrack voor u als deelnemend bedrijf:

• Mogelijkheid tot samenwerking met Ghanese boeren;
• Toegang tot de irrigatiemarkt die ontwikkeld gaat worden;
• Toegang tot de biomassamarkt die ontwikkeld gaat worden;
• Experts die helpen bij het ontwikkelen van een 'high end' chocolademarkt;
• De kans om aan te sluiten bij vernieuwingen in de Ghanese cacaoverwerkingsindustrie;
• Dat u ervoor zorgt dat Ghanese boeren minder kwetsbaar zijn voor klimaatverandering.

Denkt u dat uw bedrijf goed past bij de kansen in deze combitrack? Maar wilt u er graag nog even over sparren? De ambassade in Accra en adviseurs bij RVO helpen u graag verder met vragen.