Europese bescherming wijn

Laatst gecontroleerd op:
17 februari 2025
Gepubliceerd op:
13 december 2017

U kunt uw wijn beschermen door een beschermde oorsprongsbenaming (BOB) of een beschermde geografische aanduiding (BGA) aan te vragen. Een BOB of BGA verhoogt de waarde van uw wijn. Daarnaast beschermt het uw product tegen misbruik en namaak.

Beschermde oorsprongsbenaming (BOB)

Voor BOB-wijnen gelden de volgende voorwaarden:

  • De wijn moet geproduceerd, verwerkt én bereid worden binnen een bepaald geografisch gebied volgens een erkende en gecontroleerde werkwijze.
  • Alle druiven waarvan de wijn is gemaakt komen uit dat geografisch gebied.

Nederland heeft de volgende wijnen met een BOB:

Product

Omschrijving
Maasvallei Limburg (BOB) (pdf) De druiven uit de Limburgse Maasvallei hebben een perfecte balans tussen rijpheid van suikers, zuurgraad en aroma. Dit komt door de bodem en klimaat van het gebied.
Mergelland (BOB) (pdf) Mergellandse wijn kenmerkt zich door een typische combinatie van fruitigheid, frisse elegantie en mineraliteit.
Oolde (BOB) (pdf) De bodem van dit geografische gebied heeft een leemgehalte met daarin een uitstekende huishouding van vocht en voedingsstoffen. Deze bodem is daarom zeer geschikt voor de wijnbouw.
Vijlen (BOB) (pdf) De hoge ligging en het eigen microklimaat zorgen voor een hoger suikergehalte, lager zuurgehalte en een betere afrijping van de druif. Hierdoor is deze wijn vol en expressief van smaak.
Ambt Delden (BOB) (pdf) Een wijnproducent kan in dit gebied kwaliteitswijnen produceren door de combinatie van druivenras, de groeimethode, het oogstmanagement en de vinificatie.
Achterhoek Winterswijk (BOB) (pdf) Dit gebied is zeer geschikt voor wijnbouw door combinatie van de bodem met leem en kalk en het klimaat.
Rivierenland (BOB) (pdf) Het afgebakend geografisch gebied voor de BOB Rivierenland bestrijkt een aaneengesloten gebied tussen en langs de rivieren die vanuit Duitsland en Limburg de provincie Gelderland in stromen tot aan Gorinchem waar de rivierklei en zavel over gaat in veengebied.
Voerendaalse Bergen (BOB) (pdf) Het afgebakende gebied voor de BOB Voerendaalse Bergen ligt aan de rand van gemeente Voerendaal.
Schouwen-Duiveland (BOB) (pdf) Voor de BOB Schouwen-Duiveland wordt het hele eiland Schouwen-Duiveland als afgebakend geografisch gebied aangemerkt.
Twente (BOB) (pdf) Twente is een aaneengesloten gebied met unieke eigenschappen. De wijngaarden zijn aangeplant op leemhoudende gronden, die bekend staan om hun watervasthoudende vermogen.

Registratieaanvragen

Er is op dit moment geen BOB registratieaanvraag in behandeling bij de Europese Commissie.

Organoleptische keuring

Een organoleptische keuring is een beoordelingsmethode door middel van proeven en ruiken. Elke BOB-wijn moet in een organoleptische keuring voldoen aan het minimale resultaat dat hiervoor is vastgesteld. Deze keuring kan worden uitgevoerd door de Landwirtschaftskammer (Weinbauamt) in Neustadt an der Weinstrasse. Dit gebeurt volgens de procedure voor de Duitse Qualitätsweinprüfung, zoals in verordeningen is geregeld. De Vereniging van Nederlandse Wijn Producenten (VNWP) coördineert de logistiek van deze keuring.

Beschermde geografische aanduiding (BGA)

Voor BGA-wijnen gelden de volgende voorwaarden:

  • Ten minste één van de stadia van productie, verwerking of bereiding vindt plaats in een bepaald geografisch gebied.
  • Minimaal 85% van de gebruikte druiven voor een BGA-wijn moet komen uit dat geografische gebied.

Voor de productie van BGA-provinciewijnen in Nederland kunt u de lijst met toegestane druivenrassen voor wijn (pdf) gebruiken.

Voor elke provincie in Nederland is een BGA voor wijn geregistreerd. Voldoet u aan de specificaties van het productdossier voor een BGA? Dan kunt u de benaming BGA met de naam van die provincie op het etiket vermelden.

BOB- of BGA wijnen dealcoholiseren

U kunt BOB- of BGA-wijnen alleen gedeeltelijk dealcoholiseren. Wij noemen dit gedeeltelijk gedealcoholiseerde wijn (GGW). Is uw BOB- of BGA-wijn een gedeeltelijk gedealcoholiseerde wijn? Dan beschrijft u dit duidelijk in het productdossier van deze wijn. Is er een specifiek oenologisch proces dat u uitvoert voor het bereiden van uw GGW? Of zijn er beperkingen die bij de bereiding van deze wijn horen? Dan zet u dit ook in het productdossier van de wijn.

Op Wijn behandelen leest u meer over dealcoholisatie.

BOB of BGA-registratie aanvragen

Wilt u een BOB of BGA voor uw wijn aanvragen? Stuur dan een e-mail naar info.wijn@rvo.nl. Vermeld uw gegevens en om welk product het gaat. Wij nemen dan contact op en informeren u over de aanvraagprocedure.

Welke documenten horen bij een registratieaanvraag?

Een registratieaanvraag voor een Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB) of een Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) bestaat uit:

  • een productdossier;
  • een samenvatting van het productdossier. We noemen dit het Enig document.

Hoe ziet het proces er uit?

Het aanvragen van een BOB of BGA-registratie gaat als volgt:

Stap 1: Verzoek indienen bij adviescommissie
Eerst dient de producent of producentenorganisatie een verzoek in voor een BOB of BGA-registratie. Dit verzoek dient u in bij de adviescommissie. De adviescommissie ondersteunt u bij de aanvraag en helpt u met het productdossier.

Stap 2: Adviescommissie beoordeelt het productdossier
De adviescommissie onderzoekt of het productdossier voldoet aan alle EU-regels.

Stap 3: Het productdossier in Staatscourant en de bezwaarprocedure
Keurt de adviescommissie het productdossier goed? Dan publiceert het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur het productdossier in de Staatscourant. Dan start de nationale bezwaarprocedure. Ontvangt het ministerie geen bezwaren? Dan stuurt zij de aanvraag door naar de Europese Commissie (EC) in Brussel.

Stap 4: EU-commissie onderzoekt en publiceert het productdossier
De EC onderzoekt of het dossier voldoet aan alle vereisten van de verordening. Vervolgens laat zij het dossier in de 24 officiële talen van de EU vertalen. Dan wordt het gepubliceerd in het publicatieblad van de EU.

Stap 5: EU-commissie neemt product op in register
Als de EC 3 maanden na deze publicatie geen bezwaren heeft ontvangen, neemt zij het product op in het register.

Stap 6: De producent sluit zich aan bij de controle-instantie
De betreffende producent of producentenorganisatie moet zich aansluiten bij de controle-instantie uit het productdossier.

Hoe lang duurt het proces?

Het hele proces kan 2 tot 3 jaar duren. Op de website van de Europese Commissie vindt u alle productdossiers van de wijnen die zijn erkend in de EU. U vindt daar ook de meest recente ontwikkelingen op het gebied van voedselkwaliteit.

Adviescommissie

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur heeft een adviescommissie ingesteld: de Adviescommissie geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen wijn. De minister benoemt de leden van de adviescommissie. Het secretariaat van de adviescommissie is ondergebracht bij RVO.

De adviescommissie adviseert het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur bij:

  • aanvragen voor registratie van Nederlandse producten;
  • bij bezwaren tegen de registratie van producten uit andere lidstaten en derde landen.

Databanken

De geregistreerde dossiers van wijnen vindt u in de databank eAmbrosia.

Bezwaar maken tegen een registratie

Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur publiceert het Enig document van een registratieaanvraag in de Staatscourant. Op dat moment start de nationale bezwaarprocedure. Iedereen die kan aantonen een rechtmatig belang te hebben in voorgenomen registratieaanvraag mag bezwaar indienen. Dit kan binnen 2 maanden na de publicatie in de Staatscourant.

Bij voorkeur stuurt u uw bezwaar met motivatie naar info.wijn@rvo.nl.

Wilt u uw bezwaar liever per post indienen? Stuur deze dan naar:

RVO secretariaat adviescommissie wijn
Postbus 93144
2509 AC Den Haag

U leest meer over een bezwaar indienen in het document ‘regels en procedure bezwaar Europese bescherming'.

In opdracht van:
  • Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur
Bent u tevreden over deze pagina?