Open voor aanvragen
Jaarcijfers MIA\Vamil 2023
Laatst gecontroleerd op:
4 juni 2024
Gepubliceerd op:
29 mei 2024
Bedrijven maakten in 2023 voor € 5,8 miljard aan milieu-investeringen gebruik van het belastingvoordeel van de Milieu-investeringsaftrek (MIA) en Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil). Dat is bijna € 2 miljard meer dan in 2022. Dit blijkt uit het jaarverslag MIA\Vamil. Het jaarverslag geeft een beeld van de milieuvriendelijke technieken en middelen waarin bedrijven in 2023 hebben geïnvesteerd. En hoeveel er is geïnvesteerd in verschillende branches.
De overheid wil investeringen in innovatieve milieutechnieken stimuleren. Bedrijven krijgen daarom belastingvoordeel voor investeringen die op de Milieulijst staan.
- Met de Vamil schrijven ondernemers 75% van een investering op een willekeurig moment af. Door af te schrijven in het jaar waarin dat het beste uitkomt, vermindert de fiscale winst.
- Met de MIA profiteren ondernemers van een extra investeringsaftrek. De aftrekpercentages verschillen per bedrijfsmiddel (27%, 36% of 45%).
- Als een ondernemer naast de Vamil ook gebruik kan maken van de MIA, kan het belastigvoordeel (netto fiscaal voordeel) oplopen tot ruim 14% van het investeringsbedrag.
Meest opvallende conclusies
Hoger investeringsbedrag
- Ondernemers hebben in 2023 in totaal 12.757 aanvragen ingediend. Dat is 14% procent meer dan in 2022 (11.185 aanvragen).
- Het totaalbedrag aan investeringen komt uit op € 5,8 miljard. Dat is bijna € 2 miljard meer dan het jaar ervoor (2022: € 3,9 miljard).
- Bij € 5,8 miljard aan investeringen is het belastingvoordeel (netto fiscale voordeel) voor ondernemers ongeveer € 329 miljoen.
- Het definitieve belastingvoordeel voor bedrijven valt naar verwachting lager uit omdat wij nog niet alle aanvragen van 2023 hebben beoordeeld.
- Dat betekent dat er meer is aangevraagd dan het MIA\Vamil-budget van 2023 (€ 217 miljoen). Dit kunnen we met de meerjarig opgebouwde budgetreserve van de MIA\Vamil opvangen. Ook hebben we maatregelen genomen om een budgetoverschrijding in 2024 te voorkomen.
Investeren in gebouwen en circulaire woningen populair
- De belangstelling om te investeren in circulaire en duurzame gebouwen en woningen blijft groot. In 2023 komt het totale investeringsbedrag voor de gebouwde omgeving uit op € 3,5 miljard. Bedrijven investeerden hierin fors en met een ruime verdubbeling vergeleken met 2022.
- Ook investeerden bedrijven aanzienlijk meer in aanpassingen van productieprocessen om grondstoffen te besparen.
- In nieuwe en innovatieve recyclingapparatuur investeerden bedrijven duidelijk minder dan voorgaand jaar.
Meer investeringen in duurzaam verkeer en vervoer
- Investeringen van bedrijven in duurzame mobiliteit zijn met ruim een derde toegenomen naar € 1,3 miljard. Een groot deel hiervan is voor elektrisch vervoer (bestelauto’s, vrachtwagens, bussen en mobiele werktuigen).
- Van het totaal aantal aanvragen vallen rond de 70% van de investeringen onder bedrijfsmiddelen op het gebied van mobiliteit (hoofdstuk Mobiliteit van de Milieulijst).
Investeringen landbouw blijven belangrijk
- Ook investeringen in duurzame landbouw blijven met 2.400 aanvragen een belangrijke pijler in de totale milieu-investeringen van bedrijven.
- Het gaat om een totaal van ongeveer € 0,5 miljard aan investeringen.
- Het meest investeerden bedrijven in Groen Label Kassen.
Jaarcijfers in vogelvlucht
De afbeeldingen geven de jaarcijfers weer. Daaronder geven we deze informatie ook in tekst of met een tabel. Onderaan deze pagina vindt u een toelichting over de interpretatie en berekeningswijze van deze jaarcijfers. En een bestand (download) met voor elk thema ook de jaarcijfers per code van de Milieulijst.
- In 2023 deden totaal 7.428 ondernemers en intermediairs een aanvraag: 53% door ondernemers en 47% door intermediairs.
- Er zijn in totaal 12.757 aanvragen ontvangen.
- Het totaal gemelde investeringsbedrag is € 5.841 miljoen.
- Budgetrealisatie: het totaal beschikbare budget is € 217 miljoen en het berekende netto fiscaal voordeel is € 329 miljoen.
Budgetrealisatie
| Regeling | Beschikbaar budget (miljoen euro) |
Berekend netto fiscaal voordeel (miljoen euro) |
|---|---|---|
| MIA | 192 | 306 |
| Vamil | 25 | 23 |
| Totaal MIA en Vamil | 217 | 329 |
| Milieulijst (jaar) |
Beschikbaar budget (miljoen euro) |
Berekend netto fiscaal voordeel (miljoen euro) |
|---|---|---|
| 2013 | 125 | 225 |
| 2014 | 131 | 83 |
| 2015 | 131 | 132 |
| 2016 | 137 | 128 |
| 2017 | 137 | 141 |
| 2018 | 139 | 157 |
| 2019 | 139 | 146 |
| 2020 | 149 | 90 |
| 2021 | 139 | 119 |
| 2022 | 169 | 229 |
| 2023 | 217 | 329 |
Aantal aanvragen en investeringsbedragen (2013 - 2023)
| Milieulijst (jaar) |
Aanvragen (aantal) |
Totaal gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|---|
| 2013 | 52.051 | 3.738 |
| 2014 | 15.012 | 2.008 |
| 2015 | 25.580 | 3.369 |
| 2016 | 9.698 | 2.616 |
| 2017 | 13.430 | 3.394 |
| 2018 | 21.147 | 4.383 |
| 2019 | 34.738 | 3.660 |
| 2020 | 28.880 | 2.820 |
| 2021 | 19.193 | 3.488 |
| 2022 | 11.185 | 3.978 |
| 2023 | 12.757 | 5.841 |
Budgetverdeling over thema's
| Thema (Hoofdstuk Milieulijst 2023) |
Aanvragen (aantal) |
Gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|---|
| Grondstoffen- en watergebruik | 359 | 278,7 |
| Voedselvoorziening en landbouwproductie | 2.410 | 454,9 |
| Mobiliteit | 9.095 | 1.286 |
| Klimaat en lucht | 226 | 342,2 |
| Ruimtegebruik | 155 | 25,2 |
| Gebouwde omgeving | 512 | 3.454 |
| Totaal (alle hoofdstukken Milieulijst 2023) | 12.757 | 5.841 |
Circulaire economie
- Er zijn 2.345 aanvragen ingediend voor bedrijfsmiddelen die bijdragen aan een circulaire economie. Dit is een stijging van 30% ten opzichte van 2022. Daarnaast is dit aantal 18% van het totaal aantal ingediende aanvragen (12.757).
- Er is een investeringsbedrag gemeld van € 1.558 miljoen voor bedrijfsmiddelen die bijdragen aan een circulaire economie. Dit is een stijging van 36% ten opzichte van 2022. Daarnaast is dit bedrag 27% van het totaal gemelde investeringsbedrag (€ 5.841 miljoen).
- Het berekend netto fiscaal voordeel dat naar investeringen die bijdragen aan een circulaire economie gaat is € 94,5 miljoen. Dit is een stijging van 34% ten opzichte van 2022. Daarnaast is dit 29% van het totaal berekend fiscaal voordeel (€ 329,1 miljoen) van alle gemelde investeringen voor 2023.
Omschrijving Milieulijst 2023 |
Meldingen (aantal) |
Gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|---|
| Circulaire woning | 87 | 689,5 |
| Apparatuur voor de chemische verwerking van afvalstoffen |
11 | 54,7 |
| Duurzaam gerenoveerd of zeer duurzaam nieuw utiliteitsgebouw volgens GPR Gebouw |
103 | 85,1 |
| Zeer duurzaam gerenoveerd of verdergaand zeer duurzaam nieuw utiliteitsgebouw volgens GPR Gebouw |
65 | 70,9 |
| Circulair utiliteitsgebouw | 15 | 114,0 |
| Overig | 2.064 | 543,8 |
| Totaal | 2.345 | 1.558 |
| Milieulijst (jaar) |
Gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|
| 2014 | 117 |
| 2015 | 109 |
| 2016 | 174 |
| 2017 | 303 |
| 2018 | 435 |
| 2019 | 355 |
| 2020 | 378 |
| 2021 | 1.085 |
| 2022 | 1.142 |
| 2023 | 1.558 |
Grondstoffen- en waterverbruik
- Er zijn in totaal 359 aanvragen ingediend. Dit is een daling van 7% ten opzichte van de Milieulijst 2022.
- Er is een totaal investeringsbedrag gemeld van € 278,7 miljoen. Dit is een daling van 53% ten opzichte van 2022.
- Het berekend netto fiscaal voordeel is € 21,9 miljoen. Dit is een daling van 34% ten opzichte van 2022.
| Omschrijving Milieulijst 2023 | Meldingen (aantal) |
Gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|---|
| Apparatuur voor de chemische verwerking van afvalstoffen | 11 | 54,7 |
| Grondstofbesparende productieapparatuur | 45 | 62,2 |
| Productieapparatuur voor grondstoffen of producten op basis van biomassa | 19 | 43,2 |
| Recyclingapparatuur | 21 | 25,3 |
| Nieuwe en innovatieve recyclingapparatuur | 25 | 20,5 |
| Overig | 238 | 72,7 |
| Totaal | 359 | 278,7 |
Voedselvoorziening en landbouwproductie
- Er zijn in totaal 2.410 aanvragen ingediend. Dit is een stijging van 8% ten opzichte van de Milieulijst 2022.
- Er is een totaal investeringsbedrag gemeld van € 454,9 miljoen. Dit is een daling van 12% ten opzichte van 2022.
- Het berekend netto fiscaal voordeel is € 31,8 miljoen. Dit is een daling van 13% ten opzichte van 2022.
| Omschrijving Milieulijst 2023 | Meldingen (aantal) |
Gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|---|
| Groen Label Kas | 149 | 132,2 |
| Productiesysteem voor algen, kroos of (zee)wieren | 29 | 46,3 |
| Spuitmachine voor plaatsspecifieke toediening met doponafhankelijke aansturing | 211 | 51,5 |
| Volautomatische optische sorteerinstallatie voor aardappelen, uien of wortelen | 103 | 27,0 |
| Duurzame pluimveestal met bronmaatregel voor het verminderen van ammoniakemissie (aanpassen bestaande situatie) |
41 | 14,8 |
| Overig | 1.877 | 183,0 |
| Totaal | 2.410 | 454,9 |
Mobiliteit
- Er zijn in totaal 9.095 aanvragen ingediend. Dit is een stijging van 17% ten opzichte van de Milieulijst 2022.
- Er is een totaal investeringsbedrag gemeld van € 1.286 miljoen. Dit is een stijging van 35% ten opzichte van 2022.
- Het berekend netto fiscaal voordeel is € 79,6 miljoen. Dit is een stijging van 53% ten opzichte van 2022.
| Omschrijving Milieulijst 2023 | Meldingen (aantal) |
Gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|---|
| Elektrisch aangedreven bestelauto | 3.565 | 313,3 |
| Elektrisch of waterstof aangedreven vrachtwage | 451 | 212,7 |
| Elektrisch aangedreven bus | 98 | 214,2 |
| Elektrisch aangedreven mobiel werktuig | 765 | 180,6 |
| Elektrisch aangedreven taxi met 9 zitplaatsen of voor rolstoelvervoer | 191 | 57,1 |
| Overig | 4.025 | 307,9 |
| Totaal | 9.095 | 1.286 |
Klimaat en lucht
- Er zijn in totaal 226 aanvragen ingediend. Dit is een daling van 9% ten opzichte van de Milieulijst 2022.
- Er is een totaal investeringsbedrag gemeld van € 342,2 miljoen. Dit is een stijging van 54% ten opzichte van 2022.
- Het berekend netto fiscaal voordeel is € 24,5 miljoen. Dit is een stijging van 97% ten opzichte van 2022.
| Omschrijving Milieulijst 2023 | Meldingen (aantal) |
Gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|---|
| Apparatuur voor elektrificatie van processen in de chemische industrie | 6 | 143,3 |
| Vacuüm middenspanningsschakelsysteem | 49 | 97, 8 |
| Apparatuur voor natte NOx-verwijdering | 6 | 48,9 |
| (Biologische) ontzwavelingsinstallatie | 5 | 21,4 |
| Stofafscheider | 45 | 8,1 |
| Overig | 115 | 22,7 |
| Totaal | 226 | 342,2 |
Ruimtegebruik
- Er zijn in totaal 155 aanvragen ingediend. Dit is een stijging van 45% ten opzichte van de Milieulijst 2022.
- Er is een totaal investeringsbedrag gemeld van € 25,2 miljoen. Dit is een stijging van 44% ten opzichte van 2022.
- Het berekend netto fiscaal voordeel is € 1,8 miljoen. Dit is een stijging van 13% ten opzichte van 2022.
| Omschrijving Milieulijst 2023 | Meldingen (aantal) |
Gemeld investeringsbedrag (miloen euro) |
|---|---|---|
| Groendak | 49 | 4,7 |
| Retentiedak met dynamische afvoer in de bebouwde kom | 2 | 3,6 |
| Infiltratiesysteem of wadi (aanpassen bestaande situatie) | 22 | 3,2 |
| Natuurvriendelijke voorzieningen in de bebouwde kom | 14 | 1,9 |
| Groene gevel of muur | 15 | 1,5 |
| Overig | 53 | 10,2 |
| Totaal | 155 | 25,2 |
Gebouwde omgeving
- Er zijn in totaal 512 aanvragen ingediend. Dit is een stijging van 21% ten opzichte van de Milieulijst 2022.
- Er is een totaal investeringsbedrag gemeld van € 3.454 miljoen. Dit is een stijging van 107% ten opzichte van 2022.
- Het berekend netto fiscaal voordeel is € 169,5 miljoen. Dit is een stijging van 81% ten opzichte van 2022.
| Omschrijving Milieulijst 2023 | Meldingen (aantal) |
Gemeld investeringsbedrag (miljoen euro) |
|---|---|---|
| Circulaire woning | 87 | 689,4 |
| Duurzaam gerenoveerd of zeer duurzaam nieuw utiliteitsgebouw volgens BREEAM-NL | 57 | 961,6 |
| Duurzaam gerenoveerd of zeer duurzaam nieuw utiliteitsgebouw volgens GPR Gebouw | 103 | 577,8 |
| Zeer duurzaam gerenoveerd of verdergaand zeer duurzaam nieuw utiliteitsgebouw volgens GPR Gebouw | 65 | 481,8 |
| Zeer duurzaam gerenoveerd of verdergaand zeer duurzaam nieuw utiliteitsgebouw volgens BREEAM-NL | 36 | 601,5 |
| Overig | 164 | 142,1 |
| Totaal | 512 | 3.454 |
Toelichting en jaarcijfers per code
- Als we spreken over 'meldingen' en 'gemelde investeringsbedragen' over 2023, gaat het om investeringen die zijn gedaan in de periode 1 januari 2023 tot en met 31 december 2023. De meldingen zijn gedaan in de periode 1 januari 2023 tot en met 31 maart 2024.
- Het aantal meldingen/aanvragen hoeft niet gelijk te zijn aan het aantal bedrijfsmiddelen. Ondernemers mogen per melding meerdere bedrijfsmiddelen tegelijk melden, als deze onder dezelfde bedrijfsmiddelcode vallen. Ook mogen ondernemers één bedrijfsmiddel opsplitsen over meerdere meldingen. Daarom is het aantal ondernemers/intermediairs dat een aanvraag deed, ook een stuk lager dan het totaal aantal aanvragen. Voorbeelden:
- één melding van een elektrisch aangedreven voertuig kan om 10 voertuigen gaan;
- 10 verschillende meldingen voor één duurzaam gebouw.
- Incorrecte meldingen (te laat, dubbel of op eigen initiatief ingetrokken door de ondernemer) zijn niet meegenomen in het aantal meldingen, de gemelde investeringsbedragen en het berekend netto fiscaal voordeel.
- Het 'netto fiscaal voordeel' is een schatting van het uiteindelijke bedrag dat door de staat aan belastingvoordeel wordt gegeven. En hoeveel er dus van het beschikbare MIA\Vamil-budget is uitgeput. Het berekend netto fiscaal voordeel is tot stand gekomen door:
- voor MIA te rekenen met een gemiddeld marginaal belastingtarief van 25%;
- voor Vamil te rekenen met een geschat gemiddeld voordeel* van 3% van het gemelde investeringsbedrag;
- een correctiepercentage** aan te houden van 38% voor de Vamil en 39% voor de MIA.
* Er is een aantal factoren van invloed op het fiscaal voordeel dat met de Vamil kan worden behaald: de winst die de ondernemer de komende jaren maakt, het belastingtarief, de rentestand en de afschrijvingstermijn. Daarom is van een geschat gemiddeld voordeel uitgegaan.
** We hanteren een correctiepercentage omdat gemelde investeringsbedragen op advies van ons of op initiatief van de Belastingdienst gecorrigeerd of afgewezen worden. Daarnaast wordt 5% van de toegekende MIA\Vamil-bedragen door ondernemers niet in hun belastingaangifte verrekend (bron: Belastingdienst). Dit percentage is hierin ook meegenomen.
- Er is geen onderscheid gemaakt tussen de MIA en de Vamil bij het gemelde investeringsbedrag en het berekend netto fiscaal voordeel per code. We kozen voor een totaalbeeld, omdat anders het overzicht verloren gaat. En er geen aansluiting meer is op het berekend netto fiscaal voordeel per milieubeleidsthema.
- Bij het thema circulaire economie (CE) is uitgegaan van een lijst aan CE-bedrijfsmiddelen die ook voor de PBL-rapportage 'Monitoring voortgang circulaire economie' gebruikt wordt. In deze context staat CE voor het bijdragen aan het verminderen van het gebruik van primaire grondstoffen (en water). Deze bedrijfsmiddelen zijn in meerdere hoofdstukken van de Milieulijst terug te vinden (met name in hoofdstuk 1, 2 en 6).
Bij duurzame gebouwen (GPR en BREEAM) is voor het bepalen van het gemelde investeringsbedrag CE en het netto fiscaal voordeel CE, uitgegaan van een berekend percentage CE-aandeel. Dit omdat CE een onderdeel is van deze bedrijfsmiddelen.
- De 'top 5-codes' in de cirkeldiagrammen zijn tot stand gekomen op basis van een sortering (hoog naar laag) van het berekend netto fiscaal voordeel. Onder 'overig' vallen alle andere codes uit het thema. Bij de jaarcijfers is soms sprake van afrondingsverschillen. Hierdoor kunnen de totalen iets afwijken.
- In de downloadtabel (xlsx) Jaarcijfers per code Milieulijst 2023 betekent een code met de status 'gewijzigd' dat deze code inhoudelijk aangepast is, vergeleken met het jaar ervoor. Of dat de tariefletter is veranderd. Hierdoor zijn de voordeelpercentages gewijzigd.
Voorbeelden uit de praktijk
Meer weten?
In opdracht van:
- Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
In samenwerking met:
- Ministerie van Financiën
Bent u tevreden over deze pagina?
