CE-markering: speelgoed

Essentiële eisen

Speelgoed dat in de EER in de handel wordt gebracht, moet voldoen aan de essentiële en bijzondere veiligheidseisen, beschreven in Artikel 10 en Bijlage II Richtlijn 2009/48/EG van de Europese Unie (EU).

Deze eisen gaan over speelgoed voor bepaalde leeftijdsgroepen en de manier waarop kinderen of hun toezichthouders worden gewezen op eventuele risico’s die aan het speelgoed zijn verbonden. Verder hebben de eisen betrekking op fysische, mechanische, chemische en elektrische producteigenschappen. Maar ook op de ontvlambaarheid, hygiëne en radioactiviteit van speelgoed.

Op elektr(on)isch speelgoed kunnen ook andere EU-wetgevingen van toepassing zijn die CE-markering vereisen, waaronder Richtlijn 2014/30/EU (EMC) en Richtlijn 2011/65/EU (RoHS).

Er geldt een 'vermoeden van overeenstemming' dat speelgoed voldoet aan de EU speelgoedrichtlijn als het betreffende speelgoed overeenstemt met de toepasselijke geharmoniseerde normen (Engelstalig) voor de veiligheid van speelgoed. In Nederland kunt u deze normen aanvragen bij normalisatie-instituut NEN.

Uitsluitingen

Producten die buiten het toepassingsgebied van de EU speelgoedrichtlijn vallen zijn:

• speeltoestellen in speeltuinen en automatische speeltoestellen (beide bestemd voor openbaar gebruik);
• speelgoedvoertuigen met verbrandingsmotor;
• speelgoedstoommachines;
• slingers (werptuigen); en
• katapulten.

Daarnaast is er een lijst vastgesteld met 19 productcategorieën die niet worden beschouwd als speelgoed in de zin van de EU speelgoedrichtlijn. Deze lijst vindt u in Bijlage I van Richtlijn 2009/48/EG. Voor deze producten is CE-markering op basis van de richtlijn niet vereist of toegestaan.

Bijzonderheden

Artikelen 4 t/m 8 van Richtlijn 2009/48/EG beschrijven de wettelijke verplichtingen voor fabrikanten (of hun gemachtigden), importeurs en distributeurs van speelgoed. Deze verplichtingen gaan over:

• conformiteitsbeoordeling van de producten;
• technische documentatie;
• veiligheidsinstructies en -informatie;
• vermelding van product-identificatienummers en naam/postadres van de fabrikant en importeur op het product;
• CE-markering;
• EG-verklaring van overeenstemming.

De instructies en informatie moeten in een taal worden gegeven die de gebruikers van het speelgoed gemakkelijk kunnen begrijpen.

Waarschuwingen

In veel gevallen moet de fabrikant waarschuwingen aanbrengen op speelgoed dat hij in de handel brengt. Er zijn waarschuwingen die moeten voorkomen dat kinderen jonger dan 36 maanden bepaald speelgoed gebruiken. Andere waarschuwingen gaan over specifieke speelgoedproducten die kinderen in alle leeftijdsklassen tot 14 jaar gebruiken. U leest hierover meer in Bijlage V van Richtlijn 2009/48/EG.

Conformiteitsbeoordeling

Als fabrikant of importeur moet u kunnen aantonen dat het speelgoed in overeenstemming is met Richtlijn 2009/48/EG.

Is het speelgoed gemaakt volgens alle toepasselijke geharmoniseerde normen? Dan mag de fabrikant zelfstandig een interne productiecontrole verrichten en een EG-verklaring van overeenstemming opstellen. Voordat hij dit doet moet hij nog wel een risicoanalyse uitvoeren.

Ontbreken geharmoniseerde normen voor het betreffende speelgoed? Of zijn deze slechts deels toegepast? Dan moet de fabrikant een notified body inschakelen voor het verrichten van een EU-typegoedkeuring. Stemt het speelgoed vervolgens overeen met de richtlijn? Dan geeft de notified body een testcertificaat en -rapport af aan de fabrikant. Op basis daarvan kan de fabrikant een EG-verklaring van overeenstemming opstellen.

De procedures voor conformiteitsbeoordelingen vindt u in Artikel 18 t/m 21 en in Bijlage II en Bijlage III van de richtlijn.

Technische documentatie

Artikel 21 van Richtlijn 2009/48/EG eist dat de fabrikant een technische documentatie opstelt over het ontwerp en de productie van het apparaat. Door deze documentatie kan worden beoordeeld of het speelgoed met de richtlijn overeenstemt. Bijlage IV van de richtlijn noemt de documenten die minimaal aanwezig moeten zijn.

U bewaart de technische documentatie 10 jaar vanaf het moment dat de apparaten in de handel zijn. U stelt ze beschikbaar aan nationale markttoezichtautoriteiten van EU-landen wanneer zij hierom vragen.

EG-verklaring van overeenstemming

Als fabrikant stelt u een EG-verklaring van overeenstemming op, waarin u vermeldt dat is aangetoond dat het speelgoed voldoet aan de eisen in Artikel 10 en Bijlage II van de Richtlijn 2009/48/EG.

Door het opstellen van deze verklaring, neemt u verantwoordelijkheid voor de overeenstemming van het speelgoed met de vereisten van de richtlijn. U bewaart de verklaring tot 10 jaar nadat het speelgoed in de handel werd gebracht.

Meer informatie over de EG-verklaring van overeenstemming vindt u in Artikel 15 en Bijlage III van de richtlijn.

Aanbrengen van CE-markering

De fabrikant brengt de CE-markering op het speelgoed aan voordat het in de handel wordt gebracht. Dit moet:

• op het speelgoed zelf;
• op een daaraan bevestigd etiket; of
• op de productverpakking.

Voor klein of uit kleine onderdelen bestaand speelgoed gelden afwijkende bepalingen. Zo ook voor speelgoed dat wordt verkocht in toonbankdisplays. De CE-markering kan dan worden aangevuld door een pictogram of andere aanduiding over een bijzonder (veiligheids)risico of gebruik van het betreffende speelgoed.

Meer instructies over het aanbrengen van CE-markering vindt u in Artikel 16 en Artikel 17 van Richtlijn 2009/48/EG.

Wet- en regelgeving

• Europese wetgeving: Richtlijn 2009/48/EG over de veiligheid van speelgoed
• Nederlandse wetgeving: Warenwetbesluit speelgoed 2011

De instantie die de wet- en regelgeving controleert is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

Meer informatie

• CE-markering manufacturers > Product group > Safety of Toys (Europese Commissie; Engelstalig)
• Toy Safety in the EU (Europese Commissie; Engelstalig)
• Speelgoed (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit – NVWA)
• Speelgoed – Kwaliteit en veiligheid (normalisatie-instituut NEN)
• Stoffen en producten - Speelgoed (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu - RIVM)