Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties
Nederland kent een grote woningbouwopgave, ook in de sociale huursector. Het Rijk, gemeenten en woningcorporaties spraken af dat er tot 2030, 250.000 nieuwe sociale huurwoningen en 50.000 woningen in de middenhuur gebouwd worden. De Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties zette zich in om de nieuwbouw belemmerende of vertragende factoren weg te nemen.
Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties gestopt
Op 31 december 2024 stopte het Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties (TNW). De TNW startte in 2020 om de bouw van flex- en sociale huurwoningen te ondersteunen en versnellen. De afgelopen 4 jaar steunde de TNW samen met het Expertteam Woningbouw meer dan 120 woningbouwprojecten. Als gemeenten en woningbouwcorporatie kunt u nu terecht bij de Landelijke Versnellingstafel Woningbouw (LVW).
Hulp bij nieuwbouw
De ambities uit de Nationale bouw- en woonagenda vragen veel kennis van u als woningcorporatie en gemeente. Succesvolle sociale woningbouw vraagt om maatwerk met respect voor onderlinge verhoudingen. Loopt u tegen knelpunten aan? Mogelijk kan de taskforce dan bijspringen. Tijdens de ondersteuning trekt de taskforce samen op met alle partijen (woningcorporatie, gemeente en het Rijk).
Expertteam Woningbouw
Ook maakt het team gebruik van het Expertteam Woningbouw. Dit Expertteam helpt met praktische ondersteuning om projecten weer in beweging te brengen, samenwerking te organiseren en bouwprocessen te versnellen.
Het taskforceteam zet zich in volgens de:
Succesfactoren voor versnelling nieuwbouw
De wil om meer woningen te bouwen is er, maar het blijkt in de praktijk makkelijker gezegd dan gedaan. De taskforce bezocht woningcorporaties die in de afgelopen jaren relatief veel woningen bouwden. De corporaties overwonnen knelpunten waarmee ongetwijfeld ook andere corporaties te maken kregen.
Wat zijn de succesfactoren?
- De bezochte corporaties hebben de interne organisatie goed op orde.
- Ze hebben een duidelijke strategie waarop zij hun keuzes baseren.
- Ze werken goed samen met externe partijen.
Een goede relatie tussen gemeente en woningcorporatie
Een goede samenwerking tussen een woningcorporatie en een gemeente is nodig om tot nieuwbouw te komen. Maar ook wederzijds vertrouwen is onmisbaar. Woningcorporatie Nijestee en de gemeente Groningen delen bijvoorbeeld een visie op de toekomst van de stad: een ongedeelde stad en 30% sociale huur bij nieuwbouw. Naast samenwerking en vertrouwen spelen uiteraard meer factoren een rol.
Tips van 6 gemeenten met veel sociale nieuwbouw
Een gemeente speelt een sleutelrol bij het versnellen van de woningbouw. Zeker als het gaat over het bouwen van sociale huurwoningen. Om uit te zoeken wat werkt, sprak de taskforce met 6 gemeenten waar woningcorporaties veel sociale huurwoningen bouwden: Harlingen, Den Bosch, Maassluis, Amsterdam, Almere en Assen. Wat maakte dat deze 6 gemeenten (van klein tot groot), het positieve verschil maken? De belangrijkste lessen zijn te zorgen voor:
- helderheid en urgentie op de opgave
- een gezamenlijke programmering en planning van woningbouwprojecten
- gerichte samenwerking
In onderstaande downloads leest u meer over de samenwerking tussen deze gemeenten en de lokale woningcorporaties.
Samen Doorbouwen! Wat te doen bij stilstaande bouw?
In het rapport Samen Doorbouwen! staan 5 mogelijkheden voor het instappen in stilstaande bouwprojecten. Ook komen belangrijke keuzes aan bod: hoe besluit u om een project wel of niet te helpen? En hoe werkt het als de woningcorporatie besluit om één of meer projecten over te nemen? Het rapport geeft ook aan ook wat u als woningcorporatie juist wel of niet moet doen.
Vernieuwd proces- en planningsschema
Gemeenten en woningcorporaties maken soms te ambitieuze procedures en planningen. Deze komen dan helaas niet overeen met het werkelijke ontwikkelproces. Adviseur Frits Dinkla van het Expertteam Woningbouw vernieuwde het RVO-proces- en planningsschema voor woningbouwprojecten.
Dit schema helpt u om meer realistische planningen voor woningbouwprojecten op te stellen. Ook maakt het schema overzichtelijk wie bij de gemeente én bij de woningcorporatie aan zet is en wanneer en waarvoor. Het vernieuwde schema ontstond door samenwerking met de gemeente Ridderkerk en woningcorporatie Wooncompas.
Het schema heeft 9 stappen en bestaat uit een interactief stappenplan (online pdf) en onderstaand Excelbestand voor het maken van projectplanningen op maat. Per stap toont het schema de:
- betrokken personen
- bijbehorende producten
- te nemen besluiten
- benodigde tijd
- realistische inschatting van startdatum van de bouw inclusief planning
Samenstelling van de taskforce
De taskforce bestaat uit 5 bestuurders die optreden namens het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) of Aedes, het Interprovinciaal overleg en een onafhankelijk voorzitter. Dit zijn:
- Staf Depla: voorzitter Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties
- Marja Appelman: directeur directie Woningbouw van BZK
- Rob Haans: bestuursvoorzitter woningcorporatie de Alliantie
- Hein de Haan: wethouder Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting, Wonen van gemeente Leeuwarden
- Anne Koning: gedeputeerde Wonen, Ruimtelijke Ordening, Recreatie en Sport bij Provincie Zuid-Holland
RVO en de taskforce
Adviseurs van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) inclusief een programmasecretaris ondersteunen de taskforce. Zij staan in contact met u als woningcorporatie en gemeente over de voortgang en eventuele knelpunten van concrete projecten. Deze adviseurs informeren en adviseren de taskforce hierover. Ten slotte coördineren zij ook de inzet van het Expertteam Woningbouw.
Resultaten en rapportages
De Taskforce in de praktijk
In Zutphen hielp de Taskforce een project van woningbouwcorporatie ieder1 uit de brand. Lees meer in het interview met directeur-bestuurder Joke Hofman.
"Taskforce ging voor onze nieuwbouw dwars door bureaucratische muren"
In onderstaande afbeelding ziet u in welke regio's de taskforce in 2022 ondersteuning verleende aan gemeenten en corporaties.
TNW interventies
De Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties helpt corporaties en overheden de nieuwbouw van sociale huurwoningen te versnellen.
Tot eind 2022 heeft de TNW ruim 95 mogelijke versnellingsopgaves geïdentificeerd en 62 interventies uitgevoerd in 35 gemeenten en regio's.
De onderverdeling is als volgt:
41 adviestrajecten met inzet van Expertteam Woningbouw
21 adviesgesprekken en presentaties
10 verdiepingscasussen
4 flexwonentrajecten
De taskforce monitorde 2 jaar lang de voortgang van de nieuwbouw en stond de projecten in de praktijk bij. De rapportages bevatten adviezen voor de betrokken partijen en zijn meteen bruikbaar voor beleidsvorming en in de praktijk. Ook opgedane lessen vindt u terug in de rapportages. De nieuwbouw van sociale huurwoningen door woningcorporaties laat in 2022 een versnelling zien. Dat concludeert de taskforce in haar najaarsrapportage 2022.
Meer weten?
- De adviezen van de taskforce zijn onder andere verwerkt in het Plan van Aanpak, versnellen processen en procedures woningbouw
- Lessen Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties (TNW) voor Nationale Prestatie Afspraken
Vragen over Nieuwbouw?
Benieuwd of de Taskforce Nieuwbouw Woningcorporaties u kan helpen? Stuur uw vraag per mail naar
woningbouw@rvo.nl
- Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
