Zakendoen in Cuba

Heeft u na het lezen van het onderstaande nog vragen over het exporteren naar Cuba? Neem dan contact op met een van onze adviseurs. Samen met het diplomatieke netwerk van ambassades, consulaten en NBSO's kunnen we u helpen om van uw export naar Cuba een succes te maken.

Wilt u meer weten over Cuba, zoals het bruto nationaal product, economische groei of demografische gegevens? Bekijk dan onze Factsheet Cuba.

Inwoners en maatschappij van Cuba

In Cuba wonen ongeveer 11 miljoen mensen (2025). Maar nog steeds vertrekken er veel Cubanen naar het buitenland; de afgelopen jaren zeker 1 miljoen mensen.

Het land kent een aantal etnische groepen. Twee derde deel van de bevolking heeft een Europese, vaak Spaanse oorsprong. 10% heeft Afrikaanse roots en een kwart zijn mestizo's, van een gemengd Afrikaanse en Europese etniciteit. Vrijwel iedereen spreekt Spaans. Ongeveer de helft van de bevolking is (katholiek) christen, verder is er een groot deel atheïstisch en er is een volksreligie, Santería.

Als u zaken wilt doen in Cuba, is het goed om de achtergrond van deze communistische staat te kennen. In 1959 kwam Fidel Castro aan de macht. Hij maakte het land communistisch en nationaliseerde de bedrijven op het eiland. De Verenigde Staten waren niet gelukkig met een bondgenoot van de Sovjet-Unie zo dichtbij huis. Het dieptepunt van het conflict was de Cubacrisis in 1962, waarbij het bijna tot een kernoorlog kwam. In 2018 werd Miguel Díaz-Canel Bermúdez president en in 2021 werd hij benoemd tot partijleider van de communistische partij in Cuba.

Volgens de Inform index van de EU is de situatie in 2025 voor de inwoners in Cuba gelijk aan die van de Oost-Europese landen zoals Bulgarije, Roemenië en Polen. Dit lijkt rooskleuriger dan het is omdat er geen verifieerbare en objectieve data is over de sociaaleconomische situatie in Cuba.

Het inkomen in Cuba ligt relatief laag. De gezondheidszorg en het onderwijs kampen met een brain drain en een groot gebrek aan hulpmiddelen. Hierdoor liep het voorheen hoge niveau van deze sectoren duidelijk merkbaar terug.

Sancties tegen Cuba

Nog steeds valt Cuba onder het Amerikaanse handelsembargo. Sinds 2020 staat Cuba op de lijst van de VS met landen die terrorisme bevorderen. De Cubanen merken de gevolgen van het embargo en de Amerikaanse sancties beperken het financiële verkeer met Cuba. 

Economie van Cuba

Het communistische Cuba heeft een  centraal geleide economie. De staat bepaalt de productie, de prijzen en controleert alle in- en uitvoer. Een economisch hervormingsplan uit 2011 zorgde wel voor veranderingen, zoals het toestaan van privébezit. Ook stimuleerde de regering met succes privaat ondernemerschap (Mipymes). Veel publiek bezit werd geprivatiseerd en tal van Cubanen zijn nu zelfstandige kleine ondernemers.

De onderontwikkelde economie van Cuba drijft voornamelijk op landbouw en toerisme. Nog steeds is zo'n 80% van de Cubaanse landbouwbedrijven in handen van de staat. Vooral suikerriet was een belangrijk exportproduct, naast sigaren en rum.

De laatste jaren kent Cuba een neerwaartse economische ontwikkeling: het bbp daalde in 2023 met 1,9%, met opmerkelijke dalingen in de landbouw- en productiesectoren. In 2023 bezochten 2,4 miljoen toeristen Cuba, ruim de helft minder dan voor de COVID-19-pandemie. De verwachte jaarlijkse inflatie in 2025 is opnieuw 30%. Het land maakt een diepe economische crisis door, met hoge inflatie en gebrek aan voedsel en andere eerste levensbehoeften.

Handel Nederland - Cuba

In 2022 exporteerde Nederland voor € 256 miljoen naar Cuba en in 2023 € 193 miljoen. Cuba staat in 2022 op plaats 88 van landen waarnaar Nederland exporteert. Dat is vergelijkbaar met de export naar landen als Suriname en Libanon. Nederland export vooral machines en vervoermaterieel en chemische producten naar Cuba. Voor Cuba staan we in de top-20 van belangrijkste handelspartners. Nederland is het derde Europese handelsland voor Cuba.

Handelsrelatie EU - Cuba

Cuba heeft geen speciale handelsbetrekkingen met Nederland of de EU. Kijk voor meer informatie op de EU Trade Helpdesk.

Zakelijke kansen in Cuba

Landbouw, voedsel en dranken

Cuba is sterk afhankelijk van de import van voedsel. Het land is een goede afzetmarkt voor voedsel en dranken. Maar vanwege de bureaucratie en sterke bemoeienis van de staat, is de markt lastig benaderbaar. Het handelsembargo van de VS leidde ertoe dat er praktisch geen internationale diensten beschikbaar zijn op Cuba, wat zakendoen lastig maakt.

Cuba wil de eigen landbouw meer ontwikkelen en zoekt naar samenwerkingsprojecten en investeerders, onder meer in veeteelt en glastuinbouw. Bekijk de laatste ontwikkelingen in de Cubaanse landbouwsector op Agroberichten Buitenland.

Energie

Op dit moment gebruikt Cuba vrijwel alleen fossiele brandstoffen. Cuba zoekt buitenlandse investeerders voor olieproductie. Met het oog op schone energie is er ook behoefte aan investeringen voor biomassa en zonne- en windenergie.

Er is een tekort aan energie en de elektriciteitsvoorziening wordt slecht onderhouden. Hierdoor is de overheid dringend op zoek naar alternatieve energiebronnen. Het is nog niet duidelijk hoe zij deze omschakeling mogelijk gaat maken, want hiervoor zijn buitenlandse bedrijven nodig.

Gezondheid en biotechnologie

De Cubaanse regering zet sterk in op opleiding, onderzoek en infrastructuur in de gezondheidszorg en biotechnologie. Dit zorgt voor een grote vraag naar medische apparatuur en voorraden.

Infrastructuur en logistiek

Cuba wil de infrastructuur en logistiek verbeteren. Het gaat hier om vliegtuigen, havens, wegen en meer. Cuba zoekt investeerders en leveranciers van materialen.

Watermanagement

Orkanen en overstromingen hebben een steeds grotere impact op de kustgebieden. Cuba zoekt investeerders en kennis voor watermanagement en rampenbestrijding. 

Toerisme

De kwaliteit van de toeristische sector loopt terug en daarnaast is er sprake van overcapaciteit. Sinds de COVID-19-pandemie liep het aantal buitenlandse gasten terug van 4 miljoen naar 2,4 miljoen in 2023.

De toeristenpopulatie bestaat grotendeels uit Russen, Canadezen en Fransen, die in resorts logeren. Ondanks de teruglopende interesse bouwt Cuba nog steeds nieuwe hotels, wat leidt tot overcapaciteit.

Er zijn grote uitdagingen om de hotels rendabel te maken en logistieke problemen op te lossen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld bevoorrading van de horeca, energievoorziening en water.

Ondernemen in Cuba

Als een van de laatste communistische landen is zakendoen in Cuba moeilijker dan in andere landen. Cuba is niet aangesloten bij de Wereldbank en dus niet te vinden op de Ease of Doing Business-ranking. Het land is ook geen lid van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) waardoor het IMF geen toezicht houdt op de economie van Cuba.

De Cubaanse autoriteiten stelden het land de laatste jaren steeds meer open voor buitenlandse investeringen. Er zijn belastingvoordelen voor buitenlandse investeerders. Ook is er een speciale economische zone (Zona especial de desarollo Mariel) voor buitenlandse bedrijven.

Toch zijn er nog veel beperkingen. Zo worden in Cuba de prijzen kunstmatig laag gehouden. De grote hoeveelheid en soms snel veranderende regels en bureaucratie maakt het ondernemen ook moeilijk. Verder beperken de Amerikaanse sancties het financiële verkeer met Cuba. 

Hulp bij financiering

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) helpt u graag uw financiering rond te krijgen. Lees op onze pagina subsidies en financiering voor internationaal ondernemen hoe wij u kunnen helpen.

Kijk ook in onze Subsidiewijzer welke subsidies mogelijk zijn voor zakendoen met Cuba.

Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen

Internationaal zakendoen biedt kansen, maar kent ook uitdagingen. Deze vragen om een goede voorbereiding. Let erop dat u op een maatschappelijk verantwoorde manier onderneemt in het buitenland. Zo kunt u helpen de lokale situatie te verbeteren, bouwt u aan een goede reputatie en een toekomstbestendige onderneming.

De Nederlandse overheid verwacht dat u als ondernemer de risico's voor mens en milieu in uw bedrijfsvoering én in de internationale waardeketen in kaart brengt. En dat u de negatieve gevolgen daarvan voorkomt en aanpakt. Ook moet u hierover communiceren. Dit heet due diligence (gepaste zorgvuldigheid). Hierbij volgt u de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen over maatschappelijk verantwoord ondernemen.  

Onderzoek de risico's

Ondernemen is niet zonder risico's. Elk land biedt uitdagingen. De volgende bronnen geven u een eerste indruk van mogelijke MVO-risico's. Het is belangrijk dat u deze zelf goed onderzoekt, voordat u zakendoet in het buitenland. Blijf ook op de hoogte van lokale ontwikkelingen.

• MVO Risico Checker (MVO Nederland)
• Corruption Perceptions Index (Transparency International)
• Human Development Index (Verenigde Naties) - Kies het land bovenaan in het uitklapveld.
• Status van conflicten (Crisis Group)
• ThinkHazard (Wereldbank)
• Reisadvies (Ministerie van Buitenlandse Zaken) - Vul het land in.

Meer weten of hulp nodig?

• Bekijk onze informatie over internationaal maatschappelijk verantwoord zakendoen.
• Het MVO-steunpunt helpt u op weg met advies en informatie om maatschappelijk verantwoord ondernemen en due diligence toe te passen.

Exportregels voor Cuba

De online portal Access2Markets (opvolger van de Market Access Database - MADB) van de Europese Commissie bevat de belangrijkste exportregels en praktische tips voor Cuba. Heeft u niet eerder met Access2Markets gewerkt? Lees dan eerst ons stappenplan voor Access2Markets.

Documenten en procedures

De volgende bronnen bieden informatie over exportregels:

• De KVK heeft meer informatie over exportdocumenten.
• De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) geeft informatie over exportprocedures bij dierlijke producten en plantaardige producten.

Tijdelijke invoer

Cuba is geen ondertekenaar van de ATA-conventie en u kunt dus geen gebruik maken van een ATA-carnet.

Export strategische goederen

Op Rijksoverheid.nl vindt u informatie over de export van militaire en dual-use goederen (goederen die ook militair gebruikt kunnen worden).

Hulp van de ambassade

De ambassade in Havana staat klaar om u te helpen bij al uw ondernemersvragen. De medewerkers ter plekke kennen de lokale markt, signaleren kansen en geven praktische tips. Bovendien kunnen zij deuren openen die voor anderen gesloten blijven.

Lijkt de plaatselijke overheid niet mee te willen werken of zijn er andere drempels? Vaak kent de ambassade de mensen die deze obstakels weg kunnen nemen. Bij zakelijke conflicten kunnen de ambassademedewerkers u in contact brengen met juristen en fiscalisten. Bekijk de contactinformatie van de ambassade op de website Nederland Wereldwijd. Op die site vindt u ook het reisadvies voor Cuba.

Op de website Agroberichten buitenland vindt u informatie over de LVVN-raad in Mexico-stad. Deze houdt zich ook bezig met Cuba.

Orange Plaza Business Center

De ambassade in Havana heeft een ruimte ingericht als business center. Deze 'Orange Plaza' biedt behalve flexplekken een snel en betrouwbaar WiFi-netwerk. Het center is toegankelijk voor bedrijven en ambtenaren uit het Koninkrijk. Wilt u hiervan gebruikmaken? Stuur uiterlijk 2 werkdagen van tevoren een bericht aan HAV-visitors@minbuza.nl. Vermeld daarin uw bedrijfsnaam, uw volledige naam en de datum en tijd waarop u van de Orange Plaza gebruik wilt maken. Houd er rekening mee dat het business center een openbare faciliteit is zonder privéruimten.

Meer weten?

• Kijk bij World Integrated Trade Solution (een initiatief van de Wereldbank en UNCTAD) voor statistieken over Cuba.
• Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) biedt statistieken over onze handel met Cuba.
• Kijk wat handelsakkoorden en handelsbelemmeringen voor uw handel kunnen betekenen.
• Lees onze do's-en-don'ts voor tips over de zakencultuur in Cuba.
• Aanvullende info over zakendoen in Midden, Zuid-Amerika en Caribisch gebied op de website van RVO.