Informatie over sancties Rusland
De Europese Unie heeft sancties ingesteld tegen Rusland. Nederlandse bedrijven moeten zich hieraan houden. Dit kan gevolgen hebben voor uw bedrijf als u zakendoet in Rusland of met een Russische partij. Lees verder voor een actueel overzicht van de sancties en waar u meer informatie vindt.
Check of de sancties uw bedrijf raken
Wilt u controleren of uw producten of zakenpartners onder de sancties tegen Rusland vallen? Of dat u te maken heeft met de Russische tegensancties? Lees verder op de volgende pagina's:
Vragen over de sancties?
- Lees onze veelgestelde vragen en kijk of uw vraag erbij zit.
- Heeft u een vraag over exportvergunningen naar Rusland? Neem contact op met de Douane.
- Antwoord niet gevonden? Wij helpen u graag via het Ondernemersloket sancties Rusland:
Sancties die alle sectoren kunnen raken
Bepaalde sancties hebben een brede invloed. Houd rekening met de volgende punten als u zakendoet met een Russische partij:
Met bepaalde personen, bedrijven of organisaties mag u niet zakendoen.
Controleer of uw zakenpartners onder de sancties vallen.
Personen die op de sanctielijst staan zijn verplicht om hun activa proactief op te geven. Als zij deze plicht niet naleven, is dit een strafbare sanctie-inbreuk die inbeslagname mogelijk moet maken.
Bepaalde goederen en diensten mag u niet of slechts onder strikte voorwaarden naar Rusland exporteren, of uit Rusland importeren.
- Een aantal Russische banken zijn afgesloten van SWIFT, het mondiale berichtensysteem voor internationale betalingen. Bekijk de lijst met gesanctioneerde banken op onze pagina over betalingsverkeer in Rusland.
- Voor de volgende Russische banken geldt een volledig transactieverbod: Otkritie FC Bank, Novikombank, Sovcombank en VTB Bank.
Meer informatie: EU-besluit 2022/582, nr. 79 - 82 in de bijlage.
Sancties per sector
De sancties tegen Rusland raken op dit moment veel sectoren. Hieronder vindt u per sector de belangrijkste aandachtspunten. Wilt u een uitputtend overzicht? Neem dan de officiële sanctieteksten door, verderop deze pagina.
- Er is een importverbod voor zeevruchten en sterke drank uit Rusland.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XXI. - Er is een exportverbod voor verschillende producten uit de sierteelt, waaronder bollen, knollen, rozen, rododendrons en azalea's.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XXIII.
- Er is een import- en exportverbod voor wapens en gerelateerde producten, diensten en ondersteuning.
- Er is een exportverbod voor bepaalde producten en technologieën voor tweeërlei gebruik naar Rusland, of producten die hieraan gerelateerd zijn. Tweeërlei gebruik of 'dual use' betekent dat de goederen meestal een normale (civiele) toepassing hebben, maar dat ze ook militair gebruikt kunnen worden. Bijvoorbeeld speciale chemicaliën voor explosieven en werktuigmachines.
Let op: dit exportverbod is meerdere keren uitgebreid. Controleer daarom regelmatig of u uw producten nog mag exporteren. - Het leveren van technische ondersteuning of tussenhandel met betrekking tot dual use-producten voor gebruik in Rusland of door personen in Rusland is verboden.
Lees hoe u bepaalt welke producten onder de sancties vallen en welke uitzonderingen er zijn.
- Nieuwe investeringen in de hele Russische energiesector zijn verboden.
Meer informatie: EU-verordening 2022/428. - Er zijn verregaande uitvoerbeperkingen voor materiaal, technologie en diensten in de hele energiesector.
Meer informatie: EU-verordening 2022/428. - Er is een exportverbod voor bepaalde apparatuur, technologie en dienstverlening voor olieraffinagetechnologieën, diepwaterolie-exploratie en -productie, Arctische olie-exploratie en -productie, en schalieolieprojecten in Rusland.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage II. - Er komt een verbod op de aankoop, invoer en overdracht van ruwe olie (uiterlijk 5 december 2022) en geraffineerde olieproducten (uiterlijk 5 februari 2023) uit Rusland. Er is een tijdelijke uitzondering voor EU-lidstaten die door hun ligging afhankelijk zijn van Russische voorraden en geen andere haalbare mogelijkheden hebben.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, zie bijlage XXV.
Wat valt er onder de energiesector?
De "energiesector" wordt in EU-verordening 2022/428 omschreven met de volgende activiteiten (uitgezonderd civiele nucleaire activiteiten):
- de exploratie, productie, distributie binnen Rusland of winning van aardolie, aardgas of vaste fossiele brandstoffen, de raffinage van brandstoffen, de vloeibaarmaking van aardgas of hervergassing;
- de vervaardiging of distributie binnen Rusland van producten uit vaste fossiele brandstoffen, geraffineerde aardolieproducten of gas, of;
- de bouw van faciliteiten of installatie van de uitrusting voor, of de verlening van diensten, uitrusting of technologie voor activiteiten die verband houden met, energieopwekking of elektriciteitsproductie. Hieronder vallen ook goederen voor windenergie.
- Er is een verbod op leningen en investeringsproducten voor de Russische overheid, de Centrale Bank en daaraan verbonden personen of entiteiten.
Controleer of uw zakenpartners onder de sancties vallen. - Er is een verbod op dienstverlening door trustkantoren aan Russische personen en entiteiten.
Controleer of uw zakenpartners onder de sancties vallen. - Russen mogen niet meer in effecten handelen in de EU. Hieronder vallen ook cryptomunten.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014. - Meerdere Russische banken zijn afgesloten van het internationale betalingssysteem SWIFT. Voor sommigen geldt een volledig transactieverbod, waaronder de grootste Russische bank: Sberbank.
Meer informatie: sancties tegen Russische banken. - Er is een verbod op het verlenen van een aantal zakelijke diensten aan Rusland, waaronder boekhouding, belastingadvies en consultancy.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, zie artikel 5 quindecies. - Om de toegang tot de rechtsspraak te garanderen is het onder speciale omstandigheden toegestaan om in contact te treden met de Russische autoriteiten.
- Vindt er handel plaats met Rusland, die onder een uitzondering in de wetgeving valt? Dan moeten nationale bevoegde autoriteiten binnen 30 dagen op de hoogte worden gebracht.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, zie artikel 2 en artikel 2 bis.
Bekijk ook de aandachtspunten bij betalingsverkeer met Rusland.
- Er geldt een importverbod voor (producten van) ijzer en staal uit Rusland. Ook daaraan gerelateerde diensten zijn verboden.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XVII. - Er is een importverbod voor cement, hout en kunstmest.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XXI. - Er is een importverbod voor steenkool en andere vaste fossiele brandstoffen.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XXII. - Er is een exportverbod voor reactiemotorbrandstof ('jet fuel') naar Rusland.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XX. - Er komt een verbod op de aankoop, invoer en overdracht van ruwe olie (uiterlijk 5 december 2022) en geraffineerde olieproducten (uiterlijk 5 februari 2023) uit Rusland. Er is een tijdelijke uitzondering voor EU-lidstaten die door hun ligging afhankelijk zijn van Russische voorraden en geen andere haalbare mogelijkheden hebben.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, zie bijlage XXV. - Er is een verbod op de aankoop, invoer en overdracht van goud en gouden juwelen.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XXVI en XXVII; en artikel 3 sexdecies.
- Er is een exportverbod voor alle luchtvaartonderdelen en -reparaties, en gerelateerde financiële diensten.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XI. - Het luchtruim van de EU is gesloten voor alle Russische vliegtuigen. (En het Russische luchtruim is gesloten voor vliegverkeer uit EU-landen.)
Meer informatie: EU-verordening 833/2014. - Er gelden sancties tegen grote bedrijven in de luchtvaartsector.
Controleer of uw zakenpartners onder de sancties vallen. - Er is een verbod op toegang tot havens in de EU van schepen die varen onder de Russische vlag. (Het 'havenverbod'.) Er zijn bepaalde uitzonderingen, o.a. voor landbouw- en voedselproducten, humanitaire hulp en energie.
Meer informatie: zie EU-verordening 833/2014, artikel 3 sexies bis. - Er is een verbod op wegtransport voor Russische en Belarussische transportbedrijven. Er zijn bepaalde uitzonderingen, o.a. voor medische, landbouw- en voedselproducten, en humanitaire hulp.
Meer informatie: zie EU-verordening 833/2014, artikel 3 ter decies.
- Er gelden sancties tegen grote bedrijven in de machinebouw.
Controleer of uw zakenpartners onder de sancties vallen. - Er is een exportverbod op bepaalde machines naar Rusland.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, zie de bijlagen.
- Er gelden sancties voor Russische schepen. Het is verboden voor havens in de EU om toegang te geven aan schepen met een Russische vlag. Dit geldt voor schepen die op 24 februari en daarna onder de Russische vlag voeren. Schepen die na 24 februari zijn omgevlagd van een Russische vlag naar een andere vlag vallen ook onder de sancties.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, artikel 3 sexies bis. - De export van goederen en technologie voor de zeescheepvaart en radiocommunicatietechnologie naar Rusland wordt beperkt.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, bijlage XVI. - Er gelden sancties tegen grote bedrijven in de scheepsbouwsector.
Controleer of uw zakenpartners onder de sancties vallen.
Een aantal Russische mediabedrijven mag niet meer in de EU uitzenden, om propaganda en nepnieuws tegen te gaan. Het gaat om:
- Rossiya RTR/RTR Planeta
- Rossiya 24/Russia 24
- TV Centre International
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, zie bijlage XV.
Er is een verbod op het verlenen van een aantal zakelijke diensten aan Rusland, waaronder:
- boekhouding
- auditdiensten
- belastingadvies
- publieke relaties
- consultancy
- clouddiensten
- managementadvies
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, zie artikel 5 quindecies.
- Economische goederen (waaronder kunst en cultuurgoederen) die van mensen op de sanctielijst zijn, moeten bevroren worden.
- Transacties en uitvoer van luxegoederen (goederen die meer dan € 300 waard zijn) naar personen, bedrijven en organisaties in Rusland, of voor gebruik in Rusland, zijn verboden. Onder luxegoederen vallen ook kunstvoorwerpen, voorwerpen voor verzamelingen en antiquiteiten.
Meer informatie: EU-verordening 833/2014, artikel 3 nonies en bijlage XVIII.
Officiële sanctieteksten
Op zoek naar de volledige, officiële teksten met de sancties tegen Rusland? Deze vindt u in de verordeningen van de EU. Omdat u in deze verordeningen niet ziet wat er in de loop der tijd verandert, hebben zij vaak ook een geconsolideerde versie. Hierin vindt u een overzicht van alle aanpassingen sinds het originele document is opgesteld. Bijvoorbeeld als er personen zijn toegevoegd waarvoor de sancties gelden.
Blijf op de hoogte
De situatie ontwikkelt zich snel. Houd de persberichten van de EU in de gaten voor updates.
| Sanctietekst | Aanleiding | Aanpassingen | Oorspronkelijke publicatiedatum |
|---|---|---|---|
| Russische erkenning van de gebieden Donetsk en Loehansk en het sturen van troepen. | Geconsolideerde versie (bijgewerkt t/m 14 april 2022) | 23 februari 2022 | |
| Uitvoeringsverordening (EU) 2021/371 | De veroordeling van oppositieleider Aleksej Navalny. | 2 maart 2021 | |
| Verordening (EU) 833/2014 |
|
Geconsolideerde versie (bijgewerkt t/m 21 juli 2022) |
31 juli 2014 |
|
Geconsolideerde versie (bijgewerkt t/m 21 juli 2022) |
17 maart 2014 | |
| De illegale inlijving van de Krim en Sebastopol. | Geconsolideerde versie | 23 juni 2014 |
Sancties Loehansk, Donetsk en de Krim
Informatie over de sancties die de EU instelde op het grondgebied van Oekraïne, vindt u op de pagina Sancties Oekraïne. Hieronder vallen ook de gebieden Loehansk, Donetsk en de Krim.
Juridische achtergrond
Internationale sancties worden opgelegd aan een land, organisatie of persoon. Dat kan door internationale organisaties die een grote groep landen vertegenwoordigen, zoals de Verenigde Naties (VN) of de Europese Unie (EU). Nederland voert deze sancties vervolgens uit op basis van de Sanctiewet 1977.
Meer weten?
- Ministerie van Buitenlandse Zaken
