Proces modernisering Rijksoctrooiwet
De Rijksoctrooiwet 1995 (ROW) wordt gemoderniseerd. Dit proces startte in 2018 met een beleidsevaluatie en inmiddels ligt er een concept-wetsvoorstel. De belangrijkste voorgestelde wijziging is de introductie van het getoetst octrooi. Zo weten zowel octrooihouders als hun concurrenten beter waar ze aan toe zijn.
December 2024-maart 2025: internetconsultatie wetsvoorstel
Het ministerie van Economische Zaken stelt de modernisering van de ROW voor aan het publiek via een internetconsultatie.
Na verwerking van de reacties gaat het wetsvoorstel het wetgevingstraject in.
Eerdere stappen modernisering
Hieronder vindt u de eerdere stappen in het proces tot modernisering van de ROW:
Het ministerie van Economische Zaken (EZ) heeft een concept-wetswijziging voorgesteld om de Rijksoctrooiwet te moderniseren. Dit zijn de belangrijkste punten:
- Toetsing vóór octrooiverlening: Octrooicentrum Nederland verleent voortaan pas een octrooi als aan alle wettelijke eisen is voldaan. Dit vervangt de huidige praktijk waarin de rechter alleen achteraf toetst, als de geldigheid van het octrooi wordt betwist. Een getoetst octrooi biedt meer zekerheid over de waarde van het octrooi.
- Bescherming op zee uitgebreid: octrooibescherming wordt uitgebreid naar de exclusieve economische zone (EEZ). Dit bevordert innovaties bij economische activiteiten op zee, zoals windmolenparken.
- Mogelijkheid tot bezwaar en beroep: er komt een laagdrempelige bezwaarprocedure tegen beslissingen over getoetste octrooien. Daarnaast kunnen beroepen worden ingediend bij de rechtbank Den Haag, met cassatie bij de Hoge Raad. Het wordt bij de rechtbank en het gerechtshof Den Haag mogelijk om technisch gespecialiseerde rechters aan te stellen.
- Verbeterde klantvriendelijkheid: het wetsvoorstel bevat ook voorstellen om de procedure voor octrooiverlening klantvriendelijker te maken. Bijvoorbeeld: klanten kunnen eenvoudige gebreken in octrooiaanvragen makkelijker oplossen.
- Internationale octrooiaanvragen kunnen direct nationaal verder: er komt een goede, betaalbare terugvaloptie als na het indienen van de octrooiaanvraag op internationaal niveau blijkt dat nationale bescherming toch volstaat.
Gebruikers van het octrooisysteem verwelkomden de ideeën voor de invoering van de PCT-NL (internationale octrooiaanvraag en Nederlandse vervolgaanvraag) en een laagdrempelige oppositieprocedure. Op het gebied van het inhoudelijk toetsen van de octrooiaanvraag door de aanvrager, vroegen meerdere gebruikers om te blijven richten op meer rechtszekerheid. Dit door voortaan weer standaard alle octrooiaanvragen voor verlening te gaan toetsen.
Het ministerie van EZK heeft de voorstellen uit de beleidsnota in maart 2021 aan een panel van mkb’ers voorgelegd. De uitkomsten van dit panel worden opgenomen in de memorie van toelichting bij het wetsvoorstel.
Op basis van de uitkomsten van de internetconsultatie en de webinars, heeft de minister van EZK in december 2020 de beleidsnota 'Modernisering Rijksoctrooiwet 1995 voor het mkb' naar de Tweede Kamer gestuurd. In de beleidsnota licht de minister toe langs welke lijnen hij de Rijksoctrooiwet wil aanpassen. De aanpassingen gaan onder andere over:
- de mogelijkheid voor de aanvrager om zijn octrooiaanvraag inhoudelijk te laten toetsen;
- de invoering van de PCT-NL;
- de invoering van een laagdrempelige oppositieprocedure.
Om enkele onderwerpen uit de beleidsnota uit te diepen, organiseerden het ministerie van EZK en Octrooicentrum Nederland op 3 juni 2020 4 webinars. Tijdens elk webinar discussieerden 2 experts over een aanpassingsvoorstel, onder leiding van een deskundige voorzitter. Het publiek kon online reageren op publieksvragen en op de uitkomsten van de discussies.
Ter voorbereiding van de webinars zijn ook 2 inspiratie-interviews gehouden over parallelle ontwikkelingen in het Franse en Zwitserse octrooisysteem. Het Franse en Zwitserse mkb loopt met hun nationale registratieoctrooien tegen vergelijkbare problemen aan als het Nederlandse mkb. In Frankrijk is de octrooiwet inmiddels aangepast en in Zwitserland worden daartoe voorstellen gedaan.
Op basis van de beleidsevaluatie heeft de minister van EZK eind 2019 de ‘Beleidsnota: naar een mkb-vriendelijke Rijksoctrooiwet 1995’ opgesteld. De beleidsnota is via internet ter consultatie voorgelegd in de periode december 2019-maart 2020. Het stond iedereen vrij te reageren.
Bekijk het verslag van de resultaten en bevindingen van de consultatie over de beleidsnota.
Het consultatiedocument is een eerste stap om de toegankelijkheid van het nationale octrooisysteem te verbeteren, met name voor het mkb. In de beleidsnota staan concrete voorstellen om de Rijksoctrooiwet 1995 aan te passen. Bijvoorbeeld de mogelijkheid om meer zekerheid te krijgen over de waarde van een octrooi of de mogelijkheid om een voorlopige aanvraag in te dienen. In de nota worden ook procedurele voorstellen uitgewerkt, zoals de invoering van de PCT-NL - zodat het mogelijk wordt om internationale octrooiaanvragen die voortvloeien uit het Patent Cooperation Treaty direct voort te zetten als nationale octrooiaanvraag - en de invoering van verdere behandeling om te voorkomen dat een octrooi(aanvraag) van rechtswege komt te vervallen.
Onderzoeksbureau Technopolis heeft de doeltreffendheid en doelmatigheid onderzocht van het IE-beleid van het ministerie van EZK over de periode 2012-2017. In november 2018 heeft de minister van EZK het eindrapport van de evaluatie bij brief naar de Tweede Kamer gestuurd. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat het mkb niet optimaal gebruikmaakt van IE-rechten.
Vragen over octrooien?
Bel 088 042 40 02
- Ministerie van Economische Zaken
