Stand van zaken ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed
Wat zijn de resultaten van het ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed? Lees het onderzoek naar de behoeftes van maatschappelijk vastgoedeigenaren en de evaluatie van het programma.
Stand van zaken ontzorgingsprogramma
Met het ontzorgingsprogramma maatschappelijk vastgoed ondersteunt het Rijk eigenaren om hun klein maatschappelijk vastgoed te verduurzamen. Provincies ondersteunen gebouweigenaren om de verduurzaming op te schalen en te versnellen. 2 keer per jaar monitoren wij de stand van zaken van dit ontzorgingsprogramma.
Alle provincies hebben gegevens aangeleverd voor de meest recente monitorsrapportage over de periode tot en met 31 december 2023. In de volgende afbeeldingen vindt u:
- de belangrijkste resultaten van dit onderzoek;
- het aanvullende onderzoek dat Ipsos I&O & KAW uitvoerde.
Deelname aan het programma
Waardering ontzorgingsprogramma
Deelnemers waarderen het ontzorgingsprogramma gemiddeld met een 7,1. De peildatum is mei 2023.
Aantal intentieverklaringen en ontzorgingstrajecten
Met een intentieverklaring geeft een organisatie aan dat zij daadwerkelijk een intentie hebben om te verduurzamen. Dit is de formele start van een ontzorgingstraject. Op 31 december 2023 waren er 1.564 van dit soort intentieverklaringen getekend. De groei zet door: een half jaar eerder waren het er nog 1.325.
Van de 1.546 getekende intentieverklaringen, zijn 742 ontzorgingstrajecten inmiddels afgerond. Bij de vorige monitor, over de periode tot en met juni 2023, waren dit er 334.
Binnen 307 verschillende gemeenten lopen op dit moment ontzorgingstrajecten. Een half jaar eerder waren dit er 289.
Getekende intentieverklaringen per sector
Doelgroepen met het hoogste aantal deelnemers:
- Dorpshuizen en wijkcentra (490)
- Religieuze en levensbeschouwelijke instellingen (256)
- Eerstelijnszorgaanbieders (216)
- Scholen in primair onderwijs (149)
- Culturele ANBI's (140)
Ook in gemeenten (130), zorgaanbieders langdurige zorg (123), scholen in het voorgezet onderwijs (38), kinderopvangorganisaties (12) en bij sportbedrijven (10) werden intentieverklaringen getekend.
Deelnemers krijgen hulp bij
Vastgoedportefeuille
Het ontzorgingsprogramma biedt ondersteuning op verschillende vlakken. In de meeste gevallen wordt er hulp gezocht bij het in kaart brengen van de complete vastgoedportefeuille.
Individuele gebouwaanpak
Daarna volgt het opstellen van een individuele gebouwaanpak in een duurzaam meerjaren onderhoudsplan (DMOP). Het werken vanuit een individuele gebouwaanpak blijkt een stuk populairder dan een langetermijnplan voor de hele vastgoedportefeuille zoals een portefeuilleroutekaart of integraal huisvestingsplan (IHP).
Business cases
Op de derde plaats volgt de ondersteuning voor het opstellen van business cases. Hierin wordt de financiële haalbaarheid van verduurzamingsmaatregelen onderzocht. Deze ondersteuning wordt ongeveer even vaak voor één gebouw, als voor de hele portefeuille aangevraagd.
Download de monitor
Krijg inzicht in de stand van zaken van het ontzorgingsprogramma met de halfjaarlijkse monitor.
Onderzoek naar behoeftes van vastgoedeigenaren
In 2023 en 2024 hebben Ipsos I&O en KAW kwalitatief onderzoek gedaan onder de projectleiders, de adviseurs en de deelnemers van het ontzorgingsprogramma. Dit deden zij in opdracht van RVO.
Onderzoek 2023
In het eerste onderzoek is gekeken naar:
- behoeftes van de eigenaren van maatschappelijk vastgoed;
- de mate waarin hun behoeftes aansluiten op de geboden ontzorging.
Dit waren de belangrijkste uitkomsten:
- De uitvoering van het programma op provinciaal niveau sluit goed aan dankzij de balans tussen overzicht en maatwerk.
- Kleinere en niet-professionele organisaties vinden veel aansluiting bij het ontzorgingsprogramma.
- De kennis over financieringsmogelijkheden vormt op dit moment nog de grootste uitdaging. Veel trajecten komen hierdoor nog niet tot uitvoering.
Onderzoek 2024
In het tweede onderzoek ligt de nadruk op afgeronde en bijna-afgeronde trajecten. De onderzoekers keken vooral naar wat de vastgoedeigenaren deden met het verduurzamingsadvies. Ook onderzochten zij wat beter kan aan het ontzorgingsprogramma.
De belangrijkste uitkomsten:
- Er is een steeds grotere behoefte aan ondersteuning bij de uitvoering nadat advies is gegeven, en aan nazorg in de eindfase.
- De behoefte van het soort ontzorging is afhankelijk van het type eigenaar.
- De barrière van financiering speelt vooral bij kleinere, minder professionele eigenaren. Zij hebben vaak minder geld beschikbaar om te investeren. Of weinig kennis van verschillende mogelijkheden voor financiering.
