Energielabel utiliteitsgebouwen

Hoe minder fossiele energie een gebouw gebruikt, hoe beter het energielabel. Hierbij is G het slechtste energielabel en A+++++ het beste. De energieprestatie van een gebouw wordt vastgesteld met de bepalingsmethode NTA 8800. Deze methode is gebaseerd op de Europese CEN-normen.

Bekijk voor meer informatie onderstaande infographic

Energielabel utiliteitsbouw verplicht

Bij verkoop, verhuur of oplevering van utiliteitsgebouwen is een energielabel verplicht. Het geldt voor gebouwen met de volgende functies (dit kan 1 functie zijn, maar ook een combinatie van meerdere functies):

• kantoor
• onderwijs, zoals scholen en universiteiten
• bijeenkomst, zoals cafe's, restaurants, kinderopvang en vergadercentra
• gezondheidszorg, zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen, verzorgingshuizen
• logies, zoals hotels en pensions
• sport, zoals sporthallen, stadions, zwembaden
• winkels, zoals supermarkten, warenhuizen, showrooms van garages

Daarnaast is het verplicht om de energieprestatie-indicator (de labelklasse) van een geldig energielabel weer te geven wanneer een gebouw te koop of te huur wordt aangeboden door advertenties in commerciële media. Het energielabel is maximaal 10 jaar geldig. Let dus op de verloopdatum van uw energielabel; de allereerste energielabels uit 2008 verliepen in 2018.

Download het onderstaande document voor meer informatie over de verplichting van een energielabel, uitzonderingen en combinaties van gebruiksfuncties.

Voorbeeld en toelichting energielabel utiliteitsbouw

Download hieronder een fictief voorbeeld van het energielabel voor utiliteitsbouw en de uitgebreide toelichting daarop.

Opstellen energielabel

Het energielabel laat u opstellen door een vakbekwaam energieadviseur die aangesloten is bij een Certificerende Instelling (CI). De energieadviseur moet bovendien werkzaam zijn voor een organisatie met een Beoordelingsrichtlijn (BRL) 9500-U-certificaat. Alleen energieadviseurs die aan deze eisen voldoen, mogen een energielabel voor utiliteitsgebouwen afgeven. U schakelt zelf een energieadviseur in. De energieadviseur neemt een groot aantal kenmerken van het gebouw op en maakt op basis daarvan een energieprestatieberekening. Daaruit volgt het energielabel. Nadat de energieadviseur het energielabel in de registratiedatabase EP-online heeft geregistreerd, ontvangt u als gebouweigenaar een energielabel van uw energieadviseur.

Energieadviseur vinden

Een vakbekwaam energieadviseur verzorgt de gebouwopname en energielabelregistratie voor u. Dit kan op 2 manieren: volgens de 'Basisopname U voor bestaande utiliteitbouw' of de 'Detailopname U voor zeer energiezuinige utiliteitgebouwen (nieuwbouw)'. 
U vindt een energieadviseur op de website van het Centraal Register Techniek. 

Energielabel zichtbaar ophangen

Het zichtbaar ophangen van het energielabel is verplicht voor alle overheidsgebouwen met een geldig energielabel en alle andere gebouwen die:

• van rechtswege een energielabel hebben;
• een gebruiksoppervlakte van meer dan 250 m² hebben en
• veelvuldig door het publiek bezocht wordt.

Publiek toegankelijke gebouwen

Voor publiek toegankelijke gebouwen van ministeries, provincies, gemeenten, banken, rechtbanken, waterschappen en stadsdeelkantoren, met een minimale grootte van 250 m², is altijd een energielabel verplicht. Ook gebouwen die verhuurd worden aan overheidsinstanties vallen onder deze verplichting. Het energielabel moet zichtbaar worden opgehangen, bijvoorbeeld naast de receptie of de ingang. Deze verplichting geldt ook als de overheid een ruimte huurt groter dan 250 m², in een particulier gebouw.

Overige publiek toegankelijke gebouwen

De verplichting om een energielabel zichtbaar op te hangen, geldt ook voor andere gebouwen met publiek toegankelijke delen vanaf 250 m². Dit zijn bijvoorbeeld ziekenhuizen, scholen, winkels, supermarkten, restaurants, schouwburgen, banken en hotels. De verplichting geldt als er voor deze gebouwen een energielabelplicht is en er een energielabel is afgegeven. Bij winkels hangt het label in de winkel, bij een winkelcentrum hangt het label bijvoorbeeld bij de ingang van het gebouw. Het gaat hierbij om (delen van) gebouwen waar veelvuldig publiek komt (vaker dan incidenteel). Deze verplichting geldt ook als een particulier een ruimte huurt van de overheid waar vaak publiek komt, bijvoorbeeld een sportschool.

In gebouwen waarvoor om binnen te komen speciale toestemming nodig is, hoeft het energielabel niet op een zichtbare plek te hangen. Bijvoorbeeld gebouwen van Defensie en Luchtmacht, gesloten inrichtingen voor de gezondheidszorg en kinderopvanginstellingen.

Boete en handhaving

De Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) controleert op de aanwezigheid van een energielabel. Bij het ontbreken van een geldig energielabel bij een transactiemoment riskeert de eigenaar van het utiliteitsgebouw een boete. De boetes per situatie zijn terug te vinden op de website van de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT).

Energielabels zoeken

Wilt u de geregistreerde energielabels utiliteitsgebouwen of woningen raadplegen? Maak dan gebruik van het EP-Online register. Hier kunt u op adresniveau informatie ophalen over het energielabel van een utiliteitsgebouw of woning.

Verplichting energielabel C kantoren 2023

Vanaf 2023 is ieder kantoor in Nederland groter dan 100m² verplicht om minimaal energielabel C te hebben. Bekijk de pagina Energielabel C kantoren voor meer informatie.

Informatie voor EnergiePrestatie-adviseurs

Alleen een vakbekwaam EP-adviseur mag een energielabel op basis van de NTA 8800 registreren. De vakbekwaam EP-adviseur doet ter plaatse de gebouwopname en registreert de energieprestatieberekening ten behoeve van het label in de landelijke registratiedatabase EP-online.

Bekijk voor meer informatie de pagina Informatie voor EnergiePrestatie-adviseurs.  

Wilt u EnerigePrestatie-adviseur worden? Kijk dan de webpagina FAQ’s voor aankomende adviseurs, daar vindt u de veelgestelde vragen en antwoorden over wat u moet doen en weten om EP-advsieur te worden.

Verschillen en overgang tussen de NEN 7120 en de NTA 8800

Bekijk de pagina Verschillen en overgang tussen de NEN 7120 en NTA 8800 voor utiliteitbouw voor alle informatie hierover.

Adviesplatform voor energieadviseurs

Bent u energieadviseur en heeft u vragen over de energielabelmethode, het opnameprotocol en certificering? Dan kunt u terecht bij de helpdesk van stichting Kenniscentrum Energieprestatie Gebouwde Omgeving (KEGO).

Energieprestatieberekening bij een omgevingsvergunning

In het onderstaand document vindt u meer informatie over energieprestatieberekeningen ten behoeve van een aanvraag omgevingsvergunning. Deze informatie is vooral bedoeld voor toetsers van bouwplannen.

Veelgestelde vragen

Bekijk voor meer informatie de Veelgestelde vragen Energielabelverplichting utiliteitsgebouwen.

Meer weten?

• Energielabel utiliteitsgebouwen op Ilent.nl (Inspectie Leefomgeving en Transport)
• Omgevingsregeling op Wetten.nl
• Besluit bouwwerken leefomging (BBL) op Wetten.nl