Zonne-energie gebruiken voor warmte
Wilt u de energie van de zon gebruiken voor warmte (zonnewarmte)? Bijvoorbeeld om op grote schaal een warmtenet van een wijk te voeden of voor een industrieel proces? Of om op kleine schaal warm tapwater te maken of ruimtes te verwarmen? Ontdek welke mogelijkheden er zijn. Is de temperatuur niet hoog genoeg? Combineer uw installatie dan met bijvoorbeeld een warmtepomp.
Hoe werkt de techniek?
Een systeem voor zonnewarmte bestaat meestal uit een zonnecollector en warmteopslag. De zonnecollector vangt zonlicht op en zet dit om in warmte. Dit is anders bij een zonnepaneel; die zet zonlicht om in elektriciteit. Zo’n zonnepaneel wordt ook wel PV-paneel genoemd: PV is de afkorting van het Engelse Photo (licht) Voltaic (elektriciteit).
Een voorraadvat slaat de warmte meestal op. De warmte wordt vervolgens vaak voor warm water gebruikt.
Meest gebruikte installaties
Welke mogelijkheden heeft u om zonnewarmte te gebruiken? We zetten de meest gebruikte en voorkomende installaties voor u op een rij:
Zonneboiler
Een zonneboiler gebruikt de warmte om warm tapwater te maken. Dit zien we vooral in gebouwen waar ook een grote vraag is naar warm tapwater, zoals woningen. Grote zonneboilers zijn ook te gebruiken voor industriële processen. Zonneboilers worden al bijna 40 jaar in Nederland gebruikt. Er zijn zo’n 100.000 zonneboilers geïnstalleerd in woningen in Nederland.
PVT-systeem
Sommige zonnecollectoren zetten zonne-energie om in warmte én elektriciteit. Dat noemen we PVT-panelen. Deze PTV-panelen combineren we meestal met een warmtepomp om de temperatuur te verhogen.
Dit PVT-systeem (de T is van thermal/thermisch) is de combinatie van een PV-paneel en een traditionele zonnecollector in één. Deze panelen hebben meestal geen glazen afdekking. Hierdoor is de geleverde temperatuur vaak lager dan bij ‘gewone’ zonnecollectoren.
Sommige PVT-panelen halen ook warmte uit de buitenlucht. In de winter werken die panelen als stille bron voor een warmtepomp. Met een stille bron bedoelen we dat bij het gebruik van deze PVT-panelen een ventilator niet nodig is.
Zonneverwarmingsinstallatie
Een zonneverwarmingsinstallatie is vaak een zonneboiler met een groter voorraadvat. Deze levert warmte voor de verwarming van ruimtes. Het wordt ook wel zonneboilercombi genoemd. Deze toepassing zorgt vooral in het voor- en naseizoen voor voldoende warmte. In deze seizoenen verwarmen ('stoken') we minder. In Nederland is in het stookseizoen de instraling van de zon te laag om de volledige warmtevraag te dekken.
Zonnecollectoren voor een warmtenet
Zonnecollectoren kunnen ook een volledig warmtenet voeden. Bijvoorbeeld om een woonwijk, bedrijventerrein of gebouwen in de tuinbouw te verwarmen. Meestal is er dan een groot opslagvat om voor langere tijd warmte op te slaan. Dit wordt al veel gebruikt in Denemarken. In Nederland is een groot collectorveld in Almere en een kleiner veld in Nagele.
Zwembadcollectoren
Openluchtzwembaden kunnen een eenvoudige zonnecollector gebruiken. Die is niet afgedekt en is geschikt voor een lagere temperatuur. De zonnecollector verwarmt op deze manier het openluchtzwembad voldoende. De kosten blijven daardoor laag. Dit is een rendabele oplossing voor openluchtbaden.
Voor overdekte baden is in de winter een hogere temperatuur nodig. Deze collectoren leveren dan een te kleine bijdrage. Voor het douchen in zwembaden is een gewone zonneboiler voldoende.
Zonthermische daken
Een techniek om energie uit een gebouw en/of de omgeving op te slaan in de bodem, is warmtekoudeopslag. Deze energie gebruiken we vervolgens weer om een gebouw te verwarmen en te koelen.
Bij installaties met warmtekoudeopslag is het vaak nodig om extra warmte in de bodem op te slaan. Hiervoor is een eenvoudig type zonnecollector ontwikkeld. Die kan verwerkt worden (integreren) in de dakbedekking. Dit noemen we een zonthermisch dak. Een PVT-paneel kan op dezelfde manier gebruikt worden om warmte op te slaan.
Luchtcollectoren
De warmte van de zon kan ook gebruikt worden in luchtcollectoren. Dit is vooral interessant voor het drogen van agrarische producten. Zo zijn er verschillende installaties voor het drogen van bloembollen.
Praktijkvoorbeelden
Het grootste project met woningen dat zonnewarmte gebruikt:
Een collectief zonnecollectorsysteem met seizoensopslag uit de jaren tachtig, draait nog steeds:
Een zonnecollectorsysteem mét een centrale warmteopslag:
Een collectorveld van 9300 m2:
Grote zonnewarmteprojecten in Europa in een database:
Vragen over zonne-energie?
- Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Uitgelicht
